H12.3 ontwikkelingen samenlevingsvormen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H12

Ontwikkelingen samenlevingsvormen

Wat is een samenlevingsvorm?

Een samenlevingsvorm is een verband waarbinnen mensen met elkaar samenleven en dat voor de buitenwereld als zodanig herkenbaar is.

Het gezin

een commune

extended family

welke socialisatieprocessen zie je in de trailer?

periode 1:

voor de jaren zestig

periode 2:

zestiger jaren t/m de jaren tachtig

periode 3:

Na de jaren tachtg

veranderingen in het gezin door de jaren heen vonden plaats onder invloed van maatschappelijke ontwikkelingen van die tijd.

toenemende individualisering

Het proces waarbij individuen in toenemende mate hun zelfstandigheid op verschillende gebieden kunnen vergroten.

Het gezin voor de jaren '60

Het

kostwinners

gezin of

traditioneel gezin

sociale institutie

complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren

1. iedereen wist wat er van hem verwacht werd

2. vader zorgt voor het inkomen

3. moeder voor de kinderen en het huishouden

4. kinderen hielpen moeder mee

er is sprake van ongelijke verdeling van macht

de machts-

afstand is groot

bevelshuis-

houding

macht

het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten.

het kostwinners gezin werd gezien als hoeksteen van de samenleving en fungeerde binnen de eigen zuil.

belangrijke socialisatoren zijn naast de ouders, de kerk, de radio, krant en de sportclub

socialisatoren
tot jaren '60

gezin jaren '60 tot '80

kostwinners gezin

en

er ontstonden meerdere samen

levings

vormen

rationalisering

Het proces van het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

1. kinderen kregen steeds meer te zeggen

2. kind werd meer gestimuleerd een eigen identiteit te ontwikkelen

3. kinderen krijgen werd een bewuste keuze (anticonceptie)

4. taken gelijkmatiger verdeeld

5. vader en moeder zorgen voor gezinsinkomen

onderhandel

ings

huishouden

geringe gezags

afstand

rationalisering

Het proces van het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

het gebruik van anticonceptie past bij het kernconcept...

1. democratisering
2. rationalisering
3. individualisering
4. verandering

             socialisatoren '60-'80

ontzuiling

vrouwenemanciptie

secularisering

verandering

Het hoofdconcept verandering verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïnvloeden

ontstaan andere samenlevingsvormen

institutionalisering

Het proces waarbij een complex van waarden en min of meer geformaliseerde regels vastgelegd worden in standaard gedragspatronen, die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren

ontstaan multiculturele samenleving

door econische bloei was er vraag naar buitenlandse arbeidskrachten

de scheidingswet van 1971 is een vorm van...

1. verandering
2. democratisering
3. institutionalisering
4. rationalisering

Na de jaren '80

kostwinners

gezin en moderne gezin bleven naast elkaar bestaan

modern egalitair gezin

1. man en vrouw redelijk gelijk

2. kinderen hebben inbreng maar er zijn grenzen

modern geindividualiseerd gezin

1. streven naar zelfontplooing van kinderen en volwassenen

2. streven naar emotionele en financiële onafhankelijkheid

3. vaak rijkere families

belangrijke socialisatoren naast gezin zijn school en de media.

Ook ontstaan er allerlei nieuwe vormen van samenleven.

het traditionele gezin vond je ...

1. voor de jaren '60
2. in de jaren '60-'80
3. na de jaren '80
4. in alle periodes

het kostwinnersgezin heeft ..

1. gelijke man vrouw verhouding
2. een dominante vader
3. een korte gezagsafstand

onder secularisering verstaan we...

1. verkerkelijking
2. ontkerkelijking
3. ontzuiling
4. verzuiling