PALLAS Les 10 (pseudo)sigm. aoristus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Pallas Les 10

- aoristus -

VORM

GEBRUIK

OEFENEN

De Aoristus

• Let op: de Aoristus is op zichzelf géén tijd
• De Aoristus is een aspect: de "vertelde tijd". 
• Verschil imperfectum - aoristus:                                                                            Imperfectum: de handeling is nog bezig.                                            Aoristus: de handeling gebeurt op het moment van                      vertellen of is afgerond op het moment van vertellen. 

De Aoristus

• Het Griekse werkwoord heeft verschillende stammen:                             Praesensstam voor: PRAESENS  &   IMPERFECTUM                         Aoristusstam voor:   AORISTUS                                                                                                            Hiervan komt ook een:                                                                                  - persoonsvom    (o.v.t. / v.t.t.)                                                                      - imperativus                                                                                                      - infinitivus

De (ψευδω)sigmatische Aoristus

• Kenmerkletter: σ 
• Werkwoordsvorm:                                                                                             ε (augment) + aoristusstam (praesensstam +  -σ(α)) + p.u. 

• Let op: de indicativus van de aoristus heeft een augment en                   is dus een verleden tijd, de imper. & inf. niet.

VORM & GEBRUIK

AANTEKENINGENSCHRIFT

Even op adem komen...
ΙΝΤΕΡΜΗΖΖΩ ΝΩΔΙΧ;

0100

OEFENEN

- pag. 79/81/83 bestudeerd (let ook goed op de uitzonderingen)

- Maken ONLINE Taaloefening A (TEKST 10A) 

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus ind. 3e ev van λυω?

1. λυσα
2. ἐλυσα
3. λυσον
4. ἐλυσε

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus ind. 1e mv van πλεω?

1. ἐπλεσαμεν
2. ἐπλησαμεν
3. ἐπλησα
4. ἐπλεσα

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus imp ev van καλεω?

1. καλεσον
2. ἐκαλησον
3. καλησον
4. καλεσαν

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus ind 2e ev van ἐθελω?

1. εἰθελησα
2. ἠθελσας
3. ἠθελησας
4. ἠθελησα

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus inf van δοκεω?

1. δοξαι
2. δοκαι
3. δοκσαι
4. δοκειν

Welke van de onderstaande vormen is
aoristus ind 3e mv van παυω?

1. ἐπαυσαι
2. ἐπαυσαν
3. παυσαι
4. παυσαν

Wat is de praesensstam van ἐβλεψεν?

1. ἐβλεψ-
2. βλεψ-
3. ἐβλεπ-
4. βλεπ-

Op welke letter kan de praesensstam van ἐπεισαν níet eindigen?

1. -ττ
2. -ζ
3. -δ
4. -θ

imperfectum

aoristus

ἐκομιζεν

ἐπεισεν

ἐχωρουμεν

ἐλεξομεν

τυψαι

ἐνομιζε

duratief

punctueel

ἀπεπεμψας - hoe is de ψ ontstaan?

1. κ+σ
2. πτ+σ
3. β+σ
4. π+σ

wat gebeurt er met de laatste letter van de stam van ἐλπιζω als deze in de aoristus wordt gezet?

1. wordt -ξ
2. wordt -ψ
3. verdwijnt
4. niks

Wat is een pseudo-sigmatische
aoristus?

Waarom is de pseudo-sigmatische aoristus zo'n ψευδομενος/pseudomenos (=leugenaar)?

Bij hem valt de -σ- van de sigm. aor. weg

Bij hem verandert de -σ- van de sigm. aor. in een -π-

Bij hem verandert de -σ- van de sigm. aor. in een μ, λ, ν of ρ.

Op welke vier letters moet de stam van ww eindigen om een pseudo-sigmatische aoristus te worden?

1. μ, λ ,ο, ρ
2. μ, λ , ω, ρ
3. μ, ξ, γ, β
4. μ, λ, ν, ρ

Welk woord is daardoor een ezelsbrug voor de pseudo-sigmatische aoristus?

Vertaal het woord ἠγγειλα.

Sigmatische aoristus

Pseudo-sigmatische aoristus

ἐφηναμεν

ἐκτεινε

ἐφυλαξαμεν

ἐλυσε

ἠγγειλας

Ik begrijp het verschil tussen de sigm. en pseudo-sig. aoristus!

JA :)

NEE :(

Ja, maar ik begrijp iets anders niet, namelijk...

TEKST 10 B

Opdracht:

- Basis: determineer de gemarkeerde Aoristus-vormen

- Klaar? Toon je expertise: determineer alle Werkwoordsvormen

TEKST 10 B

Opdracht:

- Basis: determineer de gemarkeerde Aoristus-vormen

- Klaar? Toon je expertise: determineer alle Werkwoordsvormen

- M. Grammatica Tekst 10B & Vertaal Tekst 10B

TEKST 10B PATROKLOS TEGEN DE TROJANEN

1 Ὁ Ἀχιλλεὺς τῷ Πατρόκλῳ ὧδ’ ἐπέταξεν· 

 ‘Εἰ οἱ Τρῶες πρὸς τὰ ἐμὰ πλοῖα ἥκουσιν,

 τότε τελευτὴ τοῦ χόλου τοῦ ἐμοῦ ἔσται, ἀλλ’ οὐ πρότερον! 

 Ἀλλὰ σύ, Πάτροκλε, κόμισον τὰ ὅπλα τὰ ἐμὰ καὶ ἔνδυνε· 

5 ἐν δὲ τοῖς ἐμοῖς ὅπλοις ἄρχε τῶν Μυρμιδόνων εἰς τὴν μάχην 

καὶ τοὺς Τρῶας ἀπέλαυνε.

TEKST 10B PATROKLOS TEGEN DE TROJANEN

                                                                         Εὖ δ’ ἄκουσον, Πάτροκλε, 

 καὶ μὴ ἀπείθει! – καὶ πρότερον γὰρ ἀεὶ πιστὸς ἑταῖρός μοι ἦσθα – 

 Πρῶτον μὲν ἀπέλασον τοὺς Τρῶας ἀπὸ τῶν πλοίων, 

 ἔπειτα δ’ αὐτίκα ἀναχώρησον πρὸς τὰς σκηνάς!’ 

10 Καὶ δὴ ὁ Πάτροκλος τὰ λαμπρὰ ὅπλα τοῦ Ἀχιλλέως ἐνέδυνεν.

Ἔπειτα δὲ μετὰ τῶν ἄλλων Μυρμιδόνων εἰς τὴν ἰσχυρὰν μάχην

 ἤλασεν, καὶ δὴ αὐτίκα ἐνεποίησεν φόβον μέγαν τοῖς Τρωσίν.

TEKST 10B PATROKLOS TEGEN DE TROJANEN

 Τότε δὴ οἱ μὲν ἄλλοι Τρῶες πάντες ἀνεχώρησαν ἀπὸ τῶν πλοίων

 πρὸς τὴν πόλιν, ὁ δ’ Ἕκτωρ μόνος ἔμεινε τὸν Πάτροκλον. 

15 Τότε δ’ ὁ Πάτροκλος τῶν τοῦ Ἀχιλλέως λόγων οὐδὲνἐφρόντισεν· 

 οὐ γὰρ μετὰ τῶν Μυρμιδόνων πάλιν ἀνεχώρησε πρὸς τὰς σκηνάς·

 ἀθανάτου γὰρ δόξης ἐπεθύμησεν.

TEKST 10B PATROKLOS TEGEN DE TROJANEN

AORISTUS 

TB 79, 81, 83 + aantekeningen

Taaloefening A, B (WB 116)

Taaloefening A      (WB 121)

TekstGrieks

Pallas 1 TEKST 10C Het verdriet van Achilles

Opdracht: Gatentekst

1 Antilochos kwam naar Achilles ………………………………………………………·

 ‘Beste Achilles, Patrolos…………………………………………………………..…!

 Hector heeft hem gedood, ……………………………………………………………...’

 Een zwarte wolk …………………………………………………………Achilles.

5 Met …………………………………………….strooide hij as over……………….………….,

 en maakte zijn stralende gezicht lelijk. De slavinnen van Patroklos

 renden ……………………………….. uit en huilden hard· Want………………… was Patroklos ……………… voor hen.