7.1 De verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H7 Pruiken en revoluties

7.1 De verlichting

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je de kenmerken van de Verlichting benoemen en ken je een aantal belangrijke verlichte denkers. 

Verlichting

Rationeel denken en vrijheid leiden tot een betere wereld

Adam Smith

• Mensen streven altijd eigen voordeel na
• Vrije economie 
• Wet van vraag en aanbod zorgt als ontzichtbare hand voor zo groot mogelijke voorspoed (Wealth of Nations)

Voltaire

• God bemoeit zich niet met de wereld (de wereld is perfect/voltooid)
• want wonderen zijn in strijd met de wetten van de natuur.

• deïsme: een inactieve god (als horlogemaker)

Rariteiten vanuit de wereld

Rariteiten van de mens

Jean-Jacques Rousseau 

(1712 - 1778)

• Volkssoevereiniteit
• Regering moet de "algemene wil" uitvoeren
• Sociaal Contract

• Beschaving heeft gezorgd voor ongelijkheid

John Locke

Macht van koningen en regeringen komt niet van God

Maar van de burgers

Mensenrechten

Veiligheid, leven, vrijheid, bezit

0

Salons

1755

De ramp van Lissabon

Je ziet een computeranimatie van de ramp van Lissabon.

Daarna komt een vraag.

Ramp van Lissabon (1755): a. Probeer te bedenken waarom deze ramp op veel verlichte denkers zoveel indruk maakte. b. Gaat continuïteit en verandering hier samen? Leg uit!

Leg uit wat Rousseau bedoelde met het idee van 'volkssoevereiniteit'

Leg uit dat Belle van Zuylen aan de ene kant wel een product van de verlichting was, en aan de andere kant niet