1. Inleiding

• PAV
• Secundair onderwijs

1. Inleiding

Inleiding

Waaraan denk jij bij het begrip "Wereldoorlog"?

Het ontstaan van de aarde

Inleiding

Wat weet jij al over de Eerste Wereldoorlog?

Maak de KAHOOT- quiz!

Het ontstaan van de aarde

Situering in de tijd

Een goede 100 jaar geleden begon de Eerste Wereldoorlog, ook wel de ‘Groote Oorlog’ genoemd. Het was een oorlog die op bloedige wijze de 20ste eeuw inluidde. Iedereen ging ervan uit dat de Eerste Wereldoorlog maar kort zou duren, maar de oorlog duurde 4 jaar. De Eerste Wereldoorlog was dan ook een volledig andere oorlog dan alle eerdere oorlogen.

Situering in de tijd

Duid de periode van WO I aan op onderstaande tijdlijn. 

WO I

Situering in de tijd

Duid de periode van WO I aan op onderstaande tijdlijn. 

WO I

Het ontstaan van de aarde

Een wereldoorlog breekt niet zomaar uit...

In het begin van de 20ste eeuw wordt Europa gedomineerd door vijf "grootmachten":

• Groot-Brittannië
• Duitsland
• Frankrijk
• Oostenrijk-Hongarije
• Rusland

De aanleiding

Het ontstaan van de aarde

Europese kaart in 1914

Duid de vijf grootmachten aan op de Europese kaart

Duitsland

Frankrijk

Oostenrijk- Hongarije

Rusland

Groot- Brittannië

Het ontstaan van de aarde

Europese kaart in 1914

Europese kaart in 2024

Welke verschillen merk je meteen op voor de vijf grootmachten?

Verschil voor Oostenrijk-Hongarije?

Het ontstaan van de aarde

Europese kaart in 1914

Europese kaart in 2024

Verschil voor Groot-Brittannië?

Verschil voor Groot- Brittannië?

Het ontstaan van de aarde

Europese kaart in 1914

Europese kaart in 2024

Verschil voor Duitsland?

Verschil voor Duitsland?

Het ontstaan van de aarde

Een wereldoorlog breekt niet zomaar uit...

In het begin van de 20ste eeuw waren er oplopende spanningen tussen de vijf machtigste Europese staten...

1.  Spanningen tussen Duitsland en Groot- Brittannië

Duitsland is sinds zijn overwinning op de Fransen in 1870-1871 de machtigste staat van het vasteland. Het land wil ook op wereldvlak een belangrijke rol gaan spelen. Het begint in vredestijd zijn leger uit te bouwen tot 800 000 manschappen en deed er alles aan om ook op zee de belangrijkste te zijn met de bouw van vele enorme handelsschepen en oorlogsboten. De industrie en export nam opvallend toe onder de Keizer “Willem II”. Hij streefde naar een groter en krachtiger Duitsland en was op zoek naar gebiedsuitbreiding.

Het ontstaan van de aarde

Een wereldoorlog breekt niet zomaar uit...

Deze ambities brengen Duitsland in aanvaring met Groot-Brittannië dat toen onmiskenbaar de wereldleider was. Het beschikte over de machtigste vloot ter wereld met een groot aantal nieuwe slagschepen. Ze zien de wapenwedloop van Duitsland als een ernstige bedreiging van hun positie.

Het ontstaan van de aarde

Een wereldoorlog breekt niet zomaar uit...

2. Spanningen tussen Duitsland en Frankrijk

Frankrijk droomt van een revanche op Duitsland voor de nederlaag tijdens de Frans- Duitse oorlog  (1870- 1871). Als gevolg van deze nederlaag moest Frankrijk het gebied Elzas- Lotharingen afstaan aan de Duitsers. 

De Fransen voerden een dienstplicht van drie jaar in. Ze brachten op die manier hun leger op 750.000 manschappen. 

Het ontstaan van de aarde

Een wereldoorlog breekt niet zomaar uit...

3. . Spanningen tussen Rusland en Oostenrijk- Hongarije

In de Balkan dreigt het Ottomaanse Rijk (Turkije) uiteen te vallen. Zowel Oostenrijk- Hongarije als Rusland hebben interesse in de verloren gebieden van de Turken. Oostenrijk- Hongarije heeft immers al langer gebiedsuitbreiding naar het zuiden op het oog. Zo werd Bosnië en Herzegovina in het begin van de eeuw al bezet door Oostenrijk- Hongarije. Het land komt daarbij in botsing met Servië. Rusland werpt zich dan weer op als beschermer van de Slavische wereld en geldt als bondgenoot van Servië.

Het ontstaan van de aarde

Twee grote machtsblokken

Er werden bondgenootschappen tussen de grootmachten gevormd (Triple Entente & Triple Alliantie). Twee grote machtsblokken komen in Europa tegenover elkaar te staan:

Triple Entente ("geallieerden")

Triple Alliantie ("centralen")

Wat is een militair bondgenootschap?

Welke landen maakten deel uit van de Triple Entente (geallieerden)?

Welke landen maakten deel uit van de Triple Alliantie (centralen)?

Het ontstaan van de aarde

Twee grote machtsblokken

Naast de twee grote bondgenootschappen hadden de grootmachten links en rechts ook nog verdragen gesloten met "kleinere landen". 

Zo werd Servië gesteund door Rusland. Een gevaarlijke situatie, want Servië was de vijand van Oostenrijk-Hongarije. 

Er waren bij deze vijandigheden ook enkele landen die neutraal wensten te blijven. Wat betekent dit precies?