Kruisingen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Kruisingen

Aan het einde van de les...

Kun je kruisingsschema's maken en berekenen wat de kans is op specifieke feno- en genotypes.

Eigenschappen in het DNA

Eigenschappen die je kunt zien.

Met één van dit type gen krijg je altijd het fenotype er van.

Je hebt twee van dit type genen nodig om het fenotype te krijgen.

Wanneer je twee dezelfde genen hebt noem je dat...

Wanneer je twee verschillende genen hebt noem je dat...

Twee evensterke genen noem je...

Fenotype

Genotype

Homozygoot

Heterozygoot

Intermediair

Dominant

Recessief

Stappen Kruisingsschema:

1.  Noteer wat je weet van de ouders 

     (P = Parents).

     Vaak weet je het genotype.

2.  Noteer de geslachtscellen (gameten)

3.  Maak de opmaak van het

     kruisingsschema

4.  Zet de geslachtscellen van de ouders 

     in het schema

5.  Vul in welke genotypen mogelijk zijn

     voor de nakomelingen 

Trek de conclusies:

6. Noteer de verhouding van de genotypen 

     van de nakomelingen

7. Noteer de percentages van de genotypen 

    van de nakomelingen

8. Noteer de verhouding van het fenotype 

     van de nakomelingen

9. Noteer de percentages van het fenotype

      van de nakomelingen

10. Noteer hoe de fenotypen eruit zien. (verhoudingen en percentages)

Als er een vraag gesteld wordt, beantwoord je die natuurlijk.

Een vader is heterozygoot voor stijl haar. Stijl haar is dominant.
Een moeder is homozygoot voor krullend haar.

Kunnen zij kinderen krijgen met gekruld haar? Waarom wel/niet?

Kruisingschema's

P = ouders

F₁ = 1e generatie

F_{2 = 2e generatie}

Verhoudingen genotype en fenotype

A) Schrijf van elke persoon op wat zijn allelen zijn (gebruik a of A)

B) Schrijf daar achter of ze 

heterozygoot,

homozygoot dominant of 

homozygoot recessief zijn.

Oefening 1

Antwoord:

Vader           Aa       Heterozygoot

Moeder       Aa       Heterozygoot

F1 zoon       aa       Homozygoot recessief

F1 dochter Aa       Heterozygoot

F1 zoon        Aa      Heterozygoot

F1 dochter  AA      Homozygoot dominant

Oefening 2

Twee grasparkieten worden met elkaar gekruist. Ze zijn allebei heterozygoot voor het blauwe vederdek. Het recessieve allel voor wit vederdek komt bij de P niet tot uiting. 

Maak een kruisingsschema en schrijf de verhoudingen van het genotype en fenotype op.

Oefening 3

Bij fruitvliegen is het gen voor een grijs lichaam dominant (G)

Het gen voor een zwart lichaam is recessief (g)

Twee fruitvliegen worden gekruist en krijgen 158 grijze en 49 zwarte nakomelingen.  Hoe is de erfelijke aanleg van de ouders?

Wat weet je

Fenotype F1:

75% = grijs

25% = zwart

Meestal heterozygoot

Oefening 4

Cavia's met een bruingele vacht zijn homozygoot voor de vachtkleur. Ook cavia's met een witte vacht zijn homozygoot voor de vachtkleur. Lichtgele cavia's hebben een intermediair fenotype.

 

Twee cavia's worden een aantal malen gekruist. Dit lever 23 nakomelingen op: 6 bruingele, 5 witte en 12 lichtgele dieren.

Wat is waarschijnlijk de vachtkleur van elk van de ouders?

Wat weet je?

6 bruingeel  = 1/4 

5 wit                = 1/4

12 lichtgeel  = 1/2

Lichtgeel = intermediair 

Ouders dus ->