Herhaling H1

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Leerdoel: je kunt de levenskenmerken noemen en uitleggen

organismen= levend wezen

Een organismen herken je aan de 6 levenskenmerken:

1. voeden
2. groeien
3. ademen
4. uitscheiding (stoffen afgeven)
5. reageren (prikkels waarnemen en daarop reageren)
6. voortplanten

soort

definitie soort

soort= kan vruchtbare nakomelingen krijgen

voorbeeld:

paard en ezel= muilezel

Toch zijn paard en ezel aparte soorten, waarom?

Organismen worden ingedeeld in vier grote groepen:

bacterien

schimmels

planten

dieren

Onderdelen cellen

• celkern
• celwand
• Celmembraan
• bladgroenkorrels
• Vacuole
• DNA

Stevigheid

Kruidachtige planten hebben water nodig voor stevigheid

Houtachtige planten hebben houtcellen: een celwand met veel houtstof

Kruidachtig vs. houtachtig

Stevig door houtcellen met houtstof (rietje)

Stevig door een vacuole vol met water

	Plant	Dier	Bacterie	Schimmel
Celwand
Celembraan
Celkern
Bladgroen korrel
Vacuole

Paddenstoelen zijn schimmels met grote organen voor voortplanting

Hoe ziet een bacteriecel eruit?

Eén cel met drie onderdelen:

• celwand
• celmembraan
• cytoplasma

Geen celkern!

DNA liggen los in cytoplasma

Indeling cellen

Er zijn vier duidelijk verschillende soorten cellen.

Schimmelcel

 Dierlijke cel

Plantencel

Bacterie cel

Hoe herken je ze?

Hoe hebben de vier rijken elkaar nodig?

Het begint altijd bij planten!

Planten maken hun eigen voedsel!

Planten maken in de bladgroenkorrels van water en koolstofdioxide hun eigen voedsel. Hierbij komt zuurstof vrij.

Dit noem je:

FOTOSYNTHESE

Fotosynthese in één regel

Waaruit bestaat de voedselkringloop?

In een schema:

Producenten= makers

Consumenten= gebruikers

Afvaleters= consumenten van afval

Reducenten= afbrekers. schimmels en bacteriën breken de laatste restjes van de  energierijke stoffen af tot mineralen.

Biotechniek

Het door mensen gebruiken van levende wezens om ze met een bepaalde techniek voor je te laten werken.

Klassieke biotechnologie

'Het gebruik van schimmels'

• Schimmelkaas
  
• Penicilline (1929)
• Antibiotica: verzamelnaam voor bacteriedodende geneesmiddelen

Klassieke biotechnologie

'Het gebruik van bacteriën'

Fermentatie: bacteriën worden gebruikt om eten te conserveren.

• Melkzuurbacteriën: Yoghurt en Zuurkool
• Afvalwater schoonmaken
  

Moderne biotechnolgie

Eigenschappen van dieren en planten veranderen.

Door veredelen= planten selecteren met de juiste erfelijke eigenschappen en daar nieuwe rassen van maken.

Bij dieren heet dit fokken.