Einde laatste ijstijd: ca 13 000 v.C.: milder klimaat in groot deel van de wereld.
Nabije Oosten: klimaat warmer en vochtiger uitgestrekte bergflanken met graan (voorlopers tarwe en gerst)
= VRUCHTBARE HALVE MAAN
Slide 5 - Tekstslide
Vruchtbare halve maan
Voedselverzamelaars-jagers hadden het hier gemakkelijker dan ooit.
Rondtrekken voor plantaardig voedsel was niet meer nodig: er was genoeg voedsel om voorraden op te slaan.
Het graan trok kuddes wilde schapen en geiten aan: voldoende vlees.
De mens werd sedentair in plaats van nomadisch: ze bleven op een vaste woonplaats.
Nederzettingen ontstonden: mensen gingen in hutten wonen.
Slide 6 - Tekstslide
Opdracht 1B p.63
Slide 7 - Tekstslide
Lees de tekst op p.64 (D2)
Slide 8 - Tekstslide
Ontstaan van landbouw
Probleem: Het warme klimaat blijft niet aanhouden en er komen regelmatig koudere periodes.
Gevolg: De mensen hebben tijdens koudere periodes niet meer voldoende voedsel in de onmiddellijk nabijheid van hun woonplaats.
Oplossing: ingrijpen in de natuur: door sedentair te leven hebben de eigenschappen van planten kunnen ontdekken.
De mensen gaan zelf voedsel produceren = aan landbouw doen.
Planten zelf telen = akkerbouw
Slide 9 - Tekstslide
De mens gaat voor het eerst aan landbouw doen ca. 8500 v.C.
AKKERBOUW:
De mensen gaan de zaden van de meest geschikte planten selecteren en zaaien = DOMESTICATIE.
VEETEELT :
In plaats van te gaan jagen nemen ze dieren gevangen en gaan ze de meest geschikte dieren selecteren om mee te fokken = DOMESTICATIE.
Door veeteelt: vlees maar ook wol en zuivelproducten.
Later gebruiken ze gedomesticeerde runderen, paarden en ezels ook als rij-, trek- of lastdier.
Slide 10 - Tekstslide
3 redenen waarom landbouw precies in de Vruchtbare Halve Maan kon ontstaan:
Het klimaat werd er mild en vochtig.
Wilde graansoorten begonnen spontaan weelderig te groeien.
Kuddes wilde geiten en schapen werden aangetrokken door de plantengroei.
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Tekstslide
Slide 13 - Tekstslide
Slide 14 - Tekstslide
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Tekstslide
In de Vruchtbare Halvemaan ontstond er voor het eerst landbouw. Los daarvan waren er ook andere gebieden in de wereld waar men aan landbouw begon te doen met gewassen die daar groeiden.
Slide 18 - Tekstslide
Besluit
Slide 19 - Tekstslide
Vraag 2: Hoe verspreidden migranten
de landbouw in Europa?
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Tekstslide
Wanneer kwam de landbouw voor het eerst tot ontwikkeling in Zuidoost-Europa?
6500 v.C. - 5500 v.C.
Wanneer deed men aan landbouw in West-Europa?
Na 5500 v.C.
Slide 22 - Tekstslide
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
Slide 25 - Tekstslide
Slide 26 - Tekstslide
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Tekstslide
Vraag 3: Welke gevolgen had de ontwikkeling
van de landbouw?
Slide 29 - Tekstslide
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Tekstslide
Lees D11 en D12 p.72-73
Opdracht 8E
Markeer in het groen wat de bevolkingsgroei stimuleerde.
Markeer in het roze wat de bevolkingsgroei afremde.