Klas 1 mhv - handvaardigheid - les 2

• Handvaardigheid
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat ga je leren?

• Om over kunst te praten heb je speciale begrippen nodig om te vertellen wat je ziet. Deze begrippen gebruik je niet dagelijks en daarom ga je ze leren tijdens de lessen tekenen en handvaardigheid​.
  
  
• In deze LessonUp leer je een aantal van die begrippen die te maken hebben ruimte.
• Bekijk de slides en de filmpjes. ​
  

            Zie je dit tekentje staan? Neem het begrip over in je schrift​.

Even herhalen...

Als je kijkt naar een kunstwerk kan je iets vertellen over de voorstelling en de vormgeving​

Voorstelling: mensen, dieren, voorwerpen die een verhaal vertellen​

Vormgeving: Materiaal, techniek en beeldaspecten waarmee het verhaal verteld wordt​

beeldaspecten: Een beeldaspect is eigenlijk een "beeldende truc" die een kunstenaar toepast om zijn kunstwerk er interessant uit te laten zien en om de betekenis van het kunstwerk duidelijk te maken. ​Beeldaspecten zijn de onderdelen waaruit een kunstwerk is opgebouwd. Je hebt het beeldaspect kleur, vorm, ruimte, compositie en licht​. 

Met de beeldaspecten kan de kunstenaar goed laten zien wat hij met zijn kunstwerk bedoeld. Een kunstwerk over de liefde heeft vast rode kleuren en organische vormen. Als het kunstwerk niet over een vrolijk onderwerp gaat, worden er ook geen vrolijke kleuren gebruikt.

Over de voorstelling van het schilderij
hiernaast kan je zeggen dat:

1. Je ziet op dit schilderij dansende mensen
2. Je ziet mensfiguren in verschillende felle kleuren

Wat is waar?
Dit schilderij heeft een vrolijke sfeer.
Dat heeft de kunstenaar ook uitgedrukt
in de vormgeving door....

1. ......dat de mensen in een dansende houding hebben
2. ......gebruik te maken van het beeldaspect kleur: je ziet felle kleuren

Wat weet je nog van het beeldaspect vorm?

Als het goed is heb je van de vorige les alle begrippen waar 

      een bij staat overgenomen in je schrift. Op de volgende slides ga je oefenen met die begrippen.

Wat zijn de twee belangrijkste vormsoorten?

1. Ronde en hoekige vormen
2. Natuurlijke en wiskundige vormen
3. Organische en geometrische vormen
4. Vormen gemaakt met een passer of met een lineaal

Wat is een belangrijk kenmerk van de organische vorm?

1. Alles is rond
2. Met een passer gemaakt
3. Alles is hoekig
4. Gebaseerd op natuurlijke vormen

Wat is een belangrijk kenmerk van een geometrische vorm?

1. Alles is met een passer of liniaal gemaakt
2. Het zijn vierkanten en rechthoeken
3. Alles is gebaseerd op natuurlijke vormen
4. Het is driedimensionaal

Nog meer over het beeldaspect vorm:

       vormen de elkaars tegengestelde zijn noem je vormcontrasten

Bijvoorbeeld: Een hoekige en een ronde vorm, een geometrische en een organische vorm, een ruimtelijke en een platte vorm of een grillige vorm (vorm met gekartelde randjes) en een strakke vorm (met rechte lijnen).

Transparant - ondoorzichtig

Glad - Ruw

Organisch - Geometirsch

Kort - lang

Veel - weinig

dik - dun

3d - 2d

Wat is dan een vormovereenkomst?

Symmetrie

Je spreekt van symmetrie als twee helften elkaars spiegelbeeld zijn. Dit spiegelen kan ten opzichte van een punt, een lijn of een vlak zijn. 

Wat is het tegenovergesteld van Symmetrisch?

1. A-symmetrisch
2. onsymmetrisch
3. ongelijk
4. niet-gespiegeld

0

Welke begrippen kwamen bij je op toen je de laatste twee afbeeldingen zag?

Beeldaspect RUIMTE

Het volgende beeldaspect dat we gaan behandelen is het beeldaspect RUIMTE.

Bekijk de slides en vergeet niet de begrippen waar een            bij staat over te nemen in je schrift! 

Beeldaspect 

Ruimte

Beeldaspect RUIMTE:​

Beeldaspect RUIMTE: Een beeldhouwwerk staat in de ruimte. 

• Een beeld is 3-dimensionaal, je kunt er omheen lopen. ​
  
• Schilderijen, foto's en tekeningen zijn plat, 2-dimensionaal. 

Toch kan het lijken alsof er ruimte is in een 2-dimensionaal werk. Dit noem je ruimtesuggestie.​ 

            Ruimtesuggestie: er wordt gedaan alsof er ruimte is. Om ruimte in een plat vlak te suggereren heb je allerlei 'trucjes’.​ Bekijk alle voorbeelden van ruimtesuggestie op de volgende slides​

 Ruimtesuggestie

Er zijn verschillende manieren om in een tekening of schilderij ruimte uit te beelden. Door bepaalde trucjes toe te passen lijkt het dan net alsof er ruimte in je werk zit. Dit noem je ruimtesuggestie.

      Overlapping

Een object staat voor een ander object. Je weet daardoor dat het object dat overlapt wordt verder naar achter staat.

       Afsnijding

Een gedeelte van de voorstelling wordt afgesneden door het kader. Hierdoor lijkt het tafereel buiten het schilderij door te lopen, en creër je diepte in je werk.

     Voor groot - Klein achter

Door grote voorwerpen op de voorgrond te tekenen en kleine voorwerpen op de achtergrond krijg je diepte in je werk.
De grote voorwerpen zijn vaak scherper en de kleine wat vager. 

Vogelvluchtperspectief

Vogelvluchtperspectief: je kijkt vanaf boven erop, een hoge horizon met weinig lucht

Kikvorsperspectief

Kikvorsperspectief, je kijkt van onderaf ergens tegenaan. Je voorwerp lijkt heel groot en je ziet veel lucht

       Plans

De ruimte wordt in lagen opgedeeld. De schilder maakt gebruik van een voorplan en een achterplan, soms een middenplan. Elk plan heeft een eigen sfeer, lichtheid en stijl van vormgeving.

      Coulissewerking

Aan de zijkanten van een tekening of schilderij zijn vormen geplaatst waar je langs kijkt naar achteren toe.
Zoals de coulissen aan de zijkanten van een toneel, of zoals de werking van een kijkdoos. 

      Doorkijkje

Je kijkt als toeschouwer door bijvoorbeeld een raam of deur naar binnen of buiten.
Het tafereel wordt hierdoor gedeeltelijk overlapt door bijvoorbeeld een muur of een raam.

 

Wat heb je geleerd?

Je weet nu nog beter het verschil tussen voorstelling en  vormgeving.

Je hebt geoefend met het beeldaspect vorm.

Je hebt iets nieuws geleerd over het beeldaspect ruimte.

In je schrift staan de volgende begrippen:

• ruimtesuggestie
• overlapping
• afsnijding
• voor groot - klein achter
• plans
• coulissewerking
• doorkijkje