Fictie Les 1 Hoofdstuk 3.1/3.2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Bedoeling van fictie

• meeleven met personages
• nadenken over de wereld/ zichzelf
• nadenken over het onderwerp
• genieten van de schrijfstijl
• ontspanning

Genres

Bekende genres (= verhaalsoort)

Avonturenverhaal

Liefdesverhaal

Oorlogsverhaal

Meidenverhaal

Historisch verhaal

Sprookje

Detective

Een verhaal waarin een speurder probeert te achterhalen wie een misdrijf heeft gepleegd.

Thriller

Een spannend verhaal waarin de hoofdpersoon in een levensbedreigende situatie terechtkomt. 

Fantasy

Een verhaal met fantasiewezens in een fantasiewereld.

Science fiction

Een toekomstverhaal (vaak in de ruimte / ruimtevaart of nieuwe technieken).

Dystopische roman

Een verhaal over een wereld die door rampen of dictatuur bijna niet meer leefbaar is.

- toekomst

- dystopie vs. utopie

Ontwikkelingsroman

Een verhaal over het volwassen worden van een (jonge) hoofdpersoon.

- coming on age

Psychologische roman

Een verhaal waarin de nadruk ligt op de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon (meer dan op de gebeurtenissen).

Reisverhaal

Een verhaal waarin een verslag wordt gegeven van een reis

(vaak non-fictie).

Avonturenroman

In een avonturenroman speelt 'een held' de hoofdrol. Er gebeuren allerlei spannende dingen en daar gaat het om in dit boek.

Historische roman

Een verhaal waarin een belangrijke gebeurtenis (of gebeurtenissen) een belangrijke rol spelen.

Oorlogsroman

Een verhaal dat zich afspeelt in een oorlog (voornamelijk Tweede Wereldoorlog).

Geëngageerde roman

Een verhaal waarin eigentijdse problemen in onze samenleving aan bod komen.

Andere culturen

Boeken over onbekende landen, volken of streken. Je maakt kennis met mensen die op een totaal andere manier leven.

Volksverhalen

• Sprookje
• Mythe: verhalen die antwoord geven op de raadsels van het leven (Griekse mythe)
• Sage: verhalen over dappere helden uit oude tijden
• Legende: godsdienstig verhaal rond Christus, Maria of andere heilige figuren (Efteling)

Personages

*hoofdpersoon

*bijpersonen

Hoofdpersoon

Een hoofdpersoon herken je aan de volgende dingen:

- wordt uitgebreid beschreven

- het grootste deel 'beleef' je vanuit de ogen van dit personage

- het doel van het boek is het oplossen van een groot probleem of een belangrijke opdracht van dit personage

- wordt een round character genoemd.

Bijfiguren

Een bijfiguur herken je vaak als volgt:

- Wordt eenvoudig beschreven, summier, wel aandacht voor het uiterlijk. 

- Is vaak of leuk of niet, slecht of goed: ze helpen de hoofdpersoon of JUIST niet. 

- Zijn vaak een stereotype, oftewel een flat character.

Personages beschrijven en karakterontwikkeling

Je kunt personages beschrijven aan de hand van:

- Uiterlijk

- Kenmerken (geslacht, leeftijd, gezondheid, achtergrond)

- Karaktereigenschappen

- Relaties met andere personages

Helper

helpt de hoofdpersoon het probleem op te lossen.

Tegenstander

maakt het de hoofdpersoon moeilijk

Bijfiguren

Perspectieven

Perspectief: een punt van waaruit iemand naar iets kijkt of waarneemt

Perspectief

Bepaalt de visie op gebeurtenissen en personages

De lezer / kijker kun je manipuleren.

Door veel lezen kun je beter van perpectief wisselen

Ik-perspectief

• Een 'ik' beleeft het verhaal
  

Alwetende verteller

•  weet alles (over personages en afloop)
• geeft commentaar
• richt zich tot de lezer
  

Personaal perspectief

• Een 'hij/zij' beleeft het verhaal
  

Meervoudig perspectief

• wisselend perspectief vanuit meerdere personen

Thema

Meestal in een paar woorden of een zin weer te geven.

Is eigenlijk de kortste samenvatting die je van het boek kunt geven.

Een stripboek over Donald Duck

1. Fictie
2. Non-fictie

'Game of Thrones' is een voorbeeld van non-fictie.

1. juist
2. onjuist

1. fictie
2. non-fictie

Een wetenschappelijk artikel

1. Fictie
2. Non-fictie

round character

maakt een karakterontwikkeling door

flat character

verandert niet en reageert voorspelbaar

Harry Potter?

1. flat character
2. round character

Donald Duck

1. flat character
2. round character

Spanning zorgt ervoor dat je wilt doorlezen. Hoe noem je het als er iets spannends gebeurt en je moet wachten op het volgende deel?

1. flashback
2. flash forward
3. cliffhanger
4. chronologisch

Hoe noem je het als er iets spannends gebeurt en het verhaal springt terug in de tijd , naar een andere ruimte , andere plaats ?

1. flashback
2. flash forward
3. cliffhanger
4. chronologisch

Hoe noem je het als de schrijver al vast iets vertelt over wat er in de toekomst gaat gebeuren maar wat de (hoofd)personen in het verhaal zelf nog niet kunnen weten ?

1. flashback
2. flash forward
3. cliffhanger
4. chronologisch

Boek of film?

1. Boek
2. Film

Fictie en non-fictie

Opdracht

Kies een boek van de lijst

https://www.lezenvoordelijst.nl/docenten-15-18/niveau-3/

Maak een verslag (opdracht komt in It's Learning)