doelgroepen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Zintuigelijke aandoeningen 

Lesdoelen

• Beperkingen aan het zicht
• Beperkingen aan  het gehoor
• Beperkingen in het zicht en gehoor opmerken

Door een zintuiglijke aandoening kan iemand het contact met de buitenwereld verliezen. Hij kan niet meer goed zien, horen, proeven, voelen of ruiken.

Beperkingen in het zicht

Beperkingen in het zicht kunnen ontstaan door acuut oogletsel of een onderliggende aandoening waardoor blindheid of slechtziendheid ontstaat. Acuut oogletsel ontstaat bijvoorbeeld doordat er een voorwerp in het oog komt of door vuurwerk. Het oog gaat hierbij kapot.

Blindheid en slechtziendheid 

We spreken van blindheid wanneer:

•  iemands zicht in het beste oog minder is dan 5% ten opzichte van normaal zicht

Blindheid en slechtziendheid 

We spreken van blindheid wanneer:

• iemands zicht in het beste oog minder is dan 5% ten opzichte van normaal zicht. 

• óf als iemand een gezichtsveld heeft van 10 graden of minder.

We spreken van slechtziendheid wanneer:

• het zicht minder dan 30% is ten opzichte van normaal zicht

• het gezichtsveld 30 graden of minder is.

Opdracht

Hoe ga je om met iemand die slechtziend is?

Omgaan met slechtziendheid

Tips:

• Vertel zodra je binnenkomt wie je bent.

• Noem de naam van degene tegen wie je begint te praten.

• Vertel altijd wat je gaat doen en raak de cliënt niet zomaar aan.

• Zet spullen altijd terug op een vaste plek.

• Breng je iets naar de cliënt? Laat dan weten waar het staat: 'Links van u staat de soep.'

Tips:

• Vertel waaruit een maaltijd bestaat, zodat de cliënt weet wat hij gaat eten.

• Geef altijd duidelijke aanwijzingen. Bijvoorbeeld: 'Twee stappen voor u staat een paaltje.'

• Leg de hand van de cliënt op de stoelleuning om hem te helpen te gaan zitten.

• Geef het aan wanneer je weer weggaat, zodat de cliënt niet tegen je blijft praten.

• Let goed op de verlichting. Een abrupte overgang van een lichte naar een donkere ruimte kan lastig zijn voor de cliënt. Om het licht minder fel te maken, kun je gebruikmaken van indirect licht.

• Zorg bij de inrichting en het tafeldekken voor contrast.

Vragen

• Waarom is het herkennen van slechtziendheid bij mensen met een verstandelijke beperking lastig? Noem drie redenen.

•  In de video komen enkele cliënten naar voren die allemaal op een andere manier ondersteund worden bij de zelfredzaamheid. Noem voor drie cliënten de interventie die ervoor gezorgd heeft dat ze zelfredzamer zijn geworden.

www.2doc.nl

Beperking in het gehoor

Doofheid: Cliënt kan niets meer horen

Slechthorend: Cliënt kan geluiden en stemmen minder goed horen. Kan tijdens een gesprek niet alles verstaan.

twee slechthorende Cliënten:

-Meneer Visser heeft een oorontsteking. Hierdoor is de gehoorgang verdikt en komen de geluidstrillingen niet goed aan in het oor. Meneer Visser is hierdoor tijdelijk slechthorend.

-Meneer El Baroudi heeft lange tijd in een fabriek gewerkt waar veel lawaai was. Hierdoor zijn zintuigcellen in het oor aangetast. Meneer El Baroudi is hierdoor blijvend slechthorend.

Gehoorstoornissen kunnen in sommige gevallen verholpen worden met een gehoortoestel of een implantaat. 

Tips voor de omgang met een slechthorende cliënt:

• Spreek rustig en duidelijk, maar praat niet te hard.

• Gebruik korte zinnen.

• Zorg ervoor dat je gezicht goed te zien is als je praat.

• Zorg voor voldoende licht en ga niet met je rug naar het licht staan.

• Verminder het geluid: zet televisie, radio en muziek uit.

• Vraag af en toe of de cliënt je goed heeft verstaan.

• Schrijf belangrijke zaken op.

Dennis geeft tips. Schrijf deze op

Opdracht

 Speel een rollenspel over het omgaan met een slechthorende cliënt. Gebruik in dit rollenspel de tips van Dennis. Doe het zo:

 Verdeel de rollen:

 Een van jullie speelt een slechthorende cliënt die continu vergeet zijn gehoorapparaat in te doen.

ii. Een ander speelt de begeleider.

De derde persoon neemt het rollenspel op.. De begeleider gaat met de cliënt in gesprek over het indoen van het gehoorapparaat. Tijdens het gesprek probeert de begeleider de tips toe te passen.

Draai de rollen om. Zorg ervoor dat iedereen een keer de begeleider heeft gespeeld.