thema 6.1 en 6.2 organismen en hun omgeving/voedselrealties

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

6.1 organismen en hun omgeving

Leerdoelen

6.1.1 Je kunt de invloeden op organismen indelen in biotische en abiotische factoren.

6.1.2 Je kunt de niveaus van de ecologie beschrijven.

6.1.3 Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven.

Ecologie

Het gebied binnen de Biologie dat de relaties tussen organismen onderling en hun omgeving (milieu) onderzoekt.

                       Milieu                                            Organisme

biotische en abiotische factoren

- Biotische factoren:invloeden van organismen

- Abiotische factoren: invloeden van levenloze natuur

Abiotisch en biotische factoren

niveaus van de ecologie

- ecosysyteem

- levensgemeenschap

- populatie

- individu

Ecologie

Je kunt binnen de ecologie kijken naar verschillende biologische niveaus:

- Individu 

- Populatie 

- Levensgemeenschap

- Ecosysteem

- Biosfeer

Ecologie

Individu: één organisme

Invloed van 1 organisme op het milieu of van het milieu op 1 organisme

Ecologie

Populatie:

groep organismen van één soort in één gebied.

Ecologie

Levensgemeenschap:

Alle populaties van verschillende soorten in één gebied

Biotoop: alle abiotische factoren in een gebied bij elkaar.

Ecologie

Ecosysteem:

De levensgemeenschap en de biotoop in één gebied samen.

Ecologie

Biosfeer:

Alle ecosystemen samen.

Niveaus van ecologie

individu

één enkel organisme

populatie

individuen van hetzelfde soort in een gebied die zich  met elkaar voortplanten

levensgemeenschap

alles wat leeft in een gebeid

alle populaties in een gebied

ecosysteem

alle biotische en abiotische factoren in een gebied

de levensgemeenschap met abiotische invloeden

6.2 Voedselrelaties

voedselrelaties

voedselketen 

schakel = deel van een voedselketen.

De eerste schakel van een voedselketen is altijd een plant.

De tweede schakel is altijd een planteneter/herbivoor/omnivoor. Deze noemen we consument 1e orde.

De derde schakel is altijd een vleeseter/carnivoor. Deze noemen we consument 2e orde.

Voedselweb

In een voedselweb staan alle

voedselrelaties geordend. 

Zie jij een voedselketens van 5 schakels?

Van welke consument orde is de slang?

Piramide van biomassa

Biomassa= het totale gewicht van alle energierijke stoffen in een organisme (koolhydraten / eiwitten / vetten)

 

- hoeveel biomassa per

   schakel...

- elke schakel is lichter...

Piramide van biomassa

Piramide van biomassa

heeft altijd:

een piramidevorm

(Want per schakel gaat
er energie verloren)

Accumulatie

Wat nou als onderin een voedselketen een gifstof wordt opgenomen (door gifstoffen in de bodem of bestrijdingsmiddelen), wat gebeurt er dan in de voedselketen?

De stoffen zijn niet door een plant/ dier af te breken.

Accumulatie

De organismen hoger in de voedselketen gaan dood aan gifstoffen die veel eerder in de keten zijn opgenomen.

belangrijke begrippen 

• Biodiversiteit
• Biotische factoren
• Abiotische factoren
• Populaties
• Levensgemeenschappen
• ecosystemen
• voedselrelaties
• voedselketens
• voedselweb

wat	Aan de slag met Thema 6, Basisstof 1 en 2 maken: inzichtopdrachten
Hoe	lees de tekst van basisstof 1 goed door, maak de opdrachten met je boek er bij!
Hulp	1) boek 2) klasgenoot 3) docent
Tijd	zelfstandig werken
Klaar	Als je klaar bent met de opdrachten maak je de test jezelf van deze basisstof of m aak een samenvatting/ woordweb van de basisstof.