1.1 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

H1       Nieuw Nederlands 4vmbo-BK     

Inleiding en slot 

Je leert hoe een zakelijke tekst is opgebouwd en de functie van de inleiding en  het slot van een tekst benoemen.

Waarom moet je dit leren/weten?

Door de structuur in de tekst te begrijpen ben je beter in staat om:

• de tekst te makkelijker te onderzoeken.
  
• doelgericht te lezen
  
• na te denken over wat je leest
• Vragen te beantwoorden.
  
• Een samenvatting te maken                      Examen Nederlands!
  

Opdracht 1 en 2

We lezen de theorie

Blz. 7 & 8

inleiding

Inleiding

• Elke 'goede' tekst begint met een inleiding. 
  
• Hierin wordt duidelijk wat het onderwerp van de tekst is. 
  
• Een inleiding van een tekst is een aandachtstrekker. 
  
• De lezer wordt hierdoor nieuwsgierig gemaakt naar de rest van de tekst. 
  

In de inleiding staat vaak:

• onderwerp
  
• aanleiding voor schrijven tekst
• voorbeeld van het onderwerp
• leuk, kort verhaaltje
• belangrijke vraag
• een mening
• hoe de tekst is opgebouwd

middenstuk

Middenstuk

• Na de inleiding komt het middenstuk. 
  
• Hierin wordt het onderwerp van verschillende kanten bekeken. 
  
• Je leest over verschillende aspecten van het onderwerp; ook wel deelonderwerpen genoemd. Deelonderwerpen zijn er om de tekst snel te begrijpen. Ze bestaan uit één of meerdere alinea's. 
  
• Om de verschillende deelonderwerpen te onderscheiden, kun je letten op de witregels en tussenkoppen. 
  
• Als deze er niet zijn, kijk je naar kernzinnen.
  

slot

Slot

• Het laatste deel van een tekst wordt het slot genoemd. 
  
• Het slot herhaalt meestal het belangrijkste uit de tekst
• Er wordt b.v. een advies gegeven, een conclusie getrokken, een kortesamenvatting gegeven, een toekomstverwachting gegeven of een vraag uit de inleiding beantwoord.
• Door het slot wordt het verhaal mooi rond.
  

Let op: bij nieuwsberichten is er vaak geen slot. 

In zo'n tekst vindt je de belangrijkste informatie in het eerste deel van de tekst. De rest van de tekst geeft extra informatie.

Het onderwerp van een tekst

Het onderwerp van een tekst geeft aan waar de tekst over gaat. Wat het onderwerp van een tekst is, kun je vaak met één of enkele woorden (zinsdeel) zeggen.

Om het onderwerp van de tekst te achterhalen, hoef je de tekst vaak niet helemaal te lezen. De titel, de eerste alinea (de lead), een plaatje bij de tekst, tussenkopjes of andere opvallende zaken helpen je bij het vinden van het onderwerp van de tekst.

Het onderwerp van een tekst is niet hetzelfde als de inhoud van een tekst.
Twee teksten die als onderwerp bijvoorbeeld 'het milieu' hebben, kunnen qua inhoud heel verschillend zijn.