H5 Het nieuws 2023

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

5.  Het nieuws

Wat gaan we doen? 

 Uitleg H5

Zelfstandig werken

Hoofdvragen 5 

• Hoe komt nieuws tot stand?
• Hoe weet je of nieuws betrouwbaar is? 

Begrippen

Persbericht

Persbureau

Selectiecriteria

 

Hoe komt de media aan het nieuws?

Nieuwsberichten worden gemaakt door redacties: de groep

mensen die de inhoud van een krant of programma bepaalt.

Een redactie bestaat uit journalisten.

Redacties zoeken op vier manieren nieuws:

• Ze gaan zelf op zoek naar nieuws.

• Ze lezen persberichten.

• Ze kopen berichten van persbureaus.

• Ze krijgen tips of informatie.

Selectiecriteria van het nieuws 

Voor die keuze gebruiken ze selectiecriteria: de regels die journalisten

hanteren om een keuze te maken uit het aanbod van nieuws.

Ze kijken naar:

• de actualiteit;

• de bijzonderheid van een gebeurtenis;

• de nabijheid van een nieuwsfeit;

• de doelgroep en het commerciële belang.

Wat is hier het selectie criteria?

1. Actualiteit
2. Nabijheid
3. Bijzonder of uitzonderlijk
4. Doelgroep krant

Lees onderstaand bericht

Wat is hier het selectiecriteria?

1. Actueel
2. Nabijheid
3. Bijzonder of uitzonderlijk
4. Doelgroep krant

Wat is hier het selectie criteria?

1. Actueel
2. Passend bij de doelgroep
3. Bijzonder of uitzonderlijk
4. Doelgroep krant

Wat is hier het selectie criteria?

1. Actueel
2. Nabijheid
3. Bijzonder of uitzonderlijk
4. Eigen identiteit krant

Wat is hier het selectie criteria?

1. Actueel
2. Nabijheid
3. Bijzonder of uitzonderlijk
4. Eigen identiteit krant

 Hoofdvragen:

5.2 Hoe herken je nepnieuws?

Wanneer is nieuws betrouwbaar en objectief? 

Begrippen:

Selectieve perceptie

Referentiekader

Objectiviteit

Subjectiviteit

Hoor- en wederhoor

Begrippen

Objectief: een beschrijving van gebeurtenissen die klopt met de werkelijkheid en is niet gekleurd is door een mening.

Subjectief: een beschrijving van gebeurtenissen die gekleurd is door een mening.

Objectief nieuws

Feiten en meningen scheiden

Om zo objectief mogelijk te zijn, gebruiken journalisten een aantal criteria:

• een scheiding tussen meningen en feiten;

• passende woorden en beelden kiezen;

• hoor en wederhoor toepassen;

• meerdere bronnen gebruiken.

Een bron is degene die de journalist informatie geeft.

Objectief nieuws

Hoor-  en wederhoor

Alle kanten van het verhaal belichten en onderzoeken. Verschillende mensen met verschillende invalshoeken aan het woord laten.

Bijvoorbeeld praten met: 

• de advocaat van de dader en met de officier van justitie
• woordvoerder bedrijf en de boze werknemers

Objectief nieuws

Meer dan één bron

"Eén bron is geen bron"

Informatie uit één enkele bron is zelden echt betrouwbaar.

> Journalisten zoeken daarom altijd naar meerdere mensen om een verhaal te bevestigen. 

Kritisch lezen en kijken

Journalisten en redacties zijn bijna nooit helemaal objectief, blijf dus zelf altijd goed opletten.

• Realiseer je dat journalisten en redacties nooit helemaal objectief zijn. 
• Hou rekening met wie het zegt en waarom ze dat zeggen (mening, reclame, belangen, type programma).
• Volg altijd meerdere nieuwsbronnen

Begrippen

Selectieve perceptie = iemand maakt bewust of onbewust keuzes bij het waarnemen.

Referentiekader = al zijn persoonlijke waarden, normen, belangen, meningen en ervaringen.

5. Het nieuws

Aan de slag :) 

Lezen: blz 64 t/m 67

Maken en nakijken: 2, 3, 5, 6, 7, 11 t/m 15 + begrippen blz 72

en samenvatting