congruentie

Congruentie
mavo 4
periode 2
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 80 min

Onderdelen in deze les

Congruentie
mavo 4
periode 2

Slide 1 - Tekstslide

Planning
- periode 2
- lesdoel
- uitleg congruentie
- aan de slag

Slide 2 - Tekstslide

Periode 2
- onderdelen uit de hoofdstukken schrijfvaardigheid: toets tijdens de les;
- onderdelen uit de hoofdstukken leesvaardigheid &
schrijfvaardigheid: schriftelijke toets in TW2
- onderdelen uit de hoofdstukken fictie: opdracht bij een boek + mondeling in periode 3

Slide 3 - Tekstslide

Lesdoel
Je leert wanneer je woorden aan elkaar of los schrijft en wanneer je een koppelteken gebruikt.

Slide 4 - Tekstslide

De volgende woorden schrijf je aan elkaar":
- samenstelling van drie woorden of minder​

- twee delen van een splitsbaar werkwoord die in dezelfde ​
volgorde staan als in het infinitief​
- woorden die gemaakt zijn van er, hier, daar of waar plus een ​
voorzetsel ​
- getallen met honderd en duizend


Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Oefenen
Forms

Slide 7 - Tekstslide

Koppelteken
Het koppelteken wordt gebruikt in samenstellingen om aan te geven dat woorden (of delen van woorden) bij elkaar horen. Daarnaast helpt het om de uitspraak van dit woord te bevorderen. Een koppelteken wordt geplaatst: bij een samenstelling met een klinkerbotsing.​

Slide 8 - Tekstslide

Samenstelling
Als twee (of meer) woorden samen één nieuw woord vormen, heet dat een samenstelling. In het Nederlands kun je ontelbaar veel samenstellingen maken. Zo kun je met rug en zak de samenstelling rugzak vormen. Dan kun je verdergaan met rugzaktoerisme en rugzaktoerismebranche, en ook met lichtgewichtrugzak, lichtgewichtrugzakbranche, enz. enz.​

Slide 9 - Tekstslide



De meeste samenstellingen schrijf je in het Nederlands aan elkaar.​

• kassameisje​
• wijkagent​
• zomervakantie​





Leesbaarheid​

Je mag wel altijd een koppelteken zetten om de leesbaarheid te vergroten. ​
• carnavalshit -> carnavals-hit​
• antiaanbaklaag -> anti-aanbaklaag​
• identiteitschip -> identiteits-chip​
• parallelelementen -> parallel-elementen​




Wanneer gebruik je een koppelteken?​

Slide 10 - Tekstslide

Wanneer is het streepje echt nodig?​
Klinkerbotsing​

Bijvoorbeeld bij een zogenaamde klinkerbotsing: zo voorkom je dat twee klinkers per ongeluk als een andere klank gelezen worden.​
lenteui -> lente-ui​
autoongeluk -> auto-ongeluk​
coronauitbraak -> cronauitbraak​



Slide 11 - Tekstslide

Gelijkwaardige woorden​

Bij combinaties van twee of meer woorden die ook met elkaar verwisseld kunnen worden.​
• hotel-restaurant​
• zwart-wit​
• cultureel-maatschappelijk​
• links-extremistisch​





Slide 12 - Tekstslide

Aardrijkskundige namen​

Bij samengestelde aardrijkskundige namen.​
• Aarle-Rixtel​
• Knokke-Heist​


Slide 13 - Tekstslide

Cijfer, letter, symbool​

Voor of achter een cijfer, een aparte letter of een symbool.​
• 80-jarige​
• 65+-kaart​
• tussen-s​
• A4-formaat​





Slide 14 - Tekstslide

Hoofdletter​
Voor een woorddeel met een hoofdletter.​
• zwart-Amerikaans​
• anti-Frans​
• on-Engels



Slide 15 - Tekstslide

Initiaalwoord
​In een samenstelling die begint of eindigt met een afkorting. ​
• tv-kijker​
• kleuren-tv​
• IQ-test​
• pc-netwerk​
• CD&V-voorzitter​





Slide 16 - Tekstslide

Bij woorden als:​

• ik-roman​
• het-woord​
• jij-vorm​


Slide 17 - Tekstslide

Oud-, non-, ex-​

Als een woord begint met: niet-, non-, bijna-, oud-, ex-, aspirant-, adjunct-, substituut-, chef-, kandidaat-, interim-, stagiair-, leerling-, assistent-, collega- of meester-. Of eindigt met: -generaal, -president, -testamentair, -verbaal of -militair.​
• niet-rookster​
• oud-burgemeester​
• ex-gedetineerde​
• adjunct-directeur ​
• directeur-generaal​
• minister-president​
• proces-verbaal​







Slide 18 - Tekstslide

Deze video is niet meer beschikbaar
Welke video was dit?

Slide 19 - Tekstslide

Wat is congruentie?
A
De pv en het ow mogen afwijken van elkaar
B
ow en pv mogen niet afwijken van elkaar

Slide 20 - Quizvraag

Is hier sprake van congruentie?
Eén paar echte designerschoenen van deze bekende ontwerper brengen op een veiling zo drieduizend euro op.
A
Ja
B
Nee

Slide 21 - Quizvraag



Een groep jongeren ... afgelopen zaterdag een politieman aangevallen
A
heeft
B
hebben

Slide 22 - Quizvraag



Een aantal mensen ... altijd te laat.
A
komt
B
komen

Slide 23 - Quizvraag

Driehonderd pakken rijst ... klaar voor verzending.
A
stond
B
stonden

Slide 24 - Quizvraag

Twintigduizend mensen ... het festival.
A
bezocht
B
bezochten

Slide 25 - Quizvraag

Een combinatie van factoren ... leiden tot een blaasonsteking.
A
kan
B
kunnen

Slide 26 - Quizvraag

20% van de deelnemers ... de finish niet.
A
haalde
B
haalden

Slide 27 - Quizvraag

Een partij sportschoenen ... aan op het strand van Terschelling.
A
spoelden
B
spoelde

Slide 28 - Quizvraag

Op museumdag ... de meeste musea gratis.
A
is
B
zijn

Slide 29 - Quizvraag