't sexy fokschaap

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Sterke werkwoorden (sterk genoeg om van klank te veranderen)

                                                                                       > o-klank wordt i-klank

Sterke werkwoorden moet je gewoon onthouden, leer de rijtjes!

tt	vt
lopen	liepen
w orden	werden
zingen	zongen
kijken	keken

Zwakke werkwoorden (te zwak om van klank te veranderen)

                                                                                       > klank blijft hetzelfde

Hoe je een zwak werkwoord in de verleden tijd spelt =

ik-vorm+ te(n) of de(n)

tt	vt
fietsen	fietste
werken	werkte
naaien	naaide

Let op!

Soms kan je niet horen of je -te(n) of -de(n) moet spellen.

voorbeeld:

De schoonmaker veegte/veegde de vloer.

De brandweer blusde/bluste het vuur.

Gebruik dan 't sexy fokschaap  !

't sexy fokschaap ('t kofschip-x)

stap 1: stam werkwoord (hele ww - en) 

stap 2: kijk naar de laatste letter van de stam.

stap 3: zit de letter in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + te(n)

zit de letter niet in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + de(n)

Nu samen met het werkwoord 'vegen'

De schoonmaker veegde/veegte de vloer.

stap 1	stam werkwoord (hele ww - en)
stap 2	kijk naar de laatste letter van de stam.
stap 3	zit de letter in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + te(n) zit de letter niet in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + de(n)

Nu samen met het werkwoord 'blussen'

De brandweer blusde/bluste het vuur.

stap 1	stam werkwoord (hele ww - en)
stap 2	kijk naar de laatste letter van de stam.
stap 3	zit de letter in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + te(n) zit de letter niet in 't sexy fokschaap? schrijf dan ik-vorm + de(n)

Nu zelf oefenen!

Gebruik het overzicht op blz. 176 uit je boek maar dan met 't sexy fokschaap of 't kopschip-x en maak opdracht 18-1.

Je mag elkaar helpen als je er niet uitkomt 

Voltooid deelwoord

1. Werkwoordsvorm die vaak begint met ge-, be- of ver-

2. Staat altijd bij een pv van hebben, worden, zijn in de zin.

bijvoorbeeld:

Joshua heeft gekookt.

             pv        vd

Je gebruikt het vd als:

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is. Voltooid betekent dat iets af is. Er gebeurt daarna niets meer.

Ik heb gefietst (Ik ben niet meer aan het fietsen)

Hoe herken/spel je het vd?

Een voltooid deelwoord begint bijna altijd met ge-

voorbeelden: 

gevraagd, gehuild, gedanst

maar kan ook beginnen met be, ver, ont, of her aan het begin van een werkwoord.

voorbeelden: betaald, verdiend, ontvoerd, hersteld

Meestal kun je bij klankveranderende werkwoorden horen hoe je het voltooid deelwoord spelt.

voorbeeld

tt	vt	voltooid deelwoord
eten	at	gegeten
brengen	bracht	gebracht

Als je niet kan horen hoe je het vd spelt

Het voltooid deelwoord eindigt op een t-klank, maar je schrijft soms een t en soms een d. Ook hiervoor gebruik je 't sexy fokschaap/'t kofschip-x.

bijvoorbeeld bij 'verwennen' 

stap 1. Verwenn

stap 2. Laatste letter van de stam=n

stap 3. N zit niet in 't sexy fokschaap, dus +d, verwend

Aan de slag!

Maak opdracht 19 op blz. 178

Klaar? Ga leren voor de toets! Check SOM voor de leerstof.