4.2 Prokaryoten

BS 4.2 Prokaryoten
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

BS 4.2 Prokaryoten

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
Leerdoelen:
Je kunt de kenmerken van prokaryoten noemen
  • Virussen
  • Bacteriën

Slide 2 - Tekstslide

BINAS


Tabellen 77 - 79

Slide 3 - Tekstslide

BINAS
92A

Slide 4 - Tekstslide

Basisstof 4.2

  • Hoe heet deze groep?
  • De prokaryoten
  • Waarom deze naam? 

  • we weten dat deze twee domeinen verschillen door o.a. RNA van ribosomen te vergelijken en celwand en -membraan materiaal te bekijken.

Slide 5 - Tekstslide

onderdelen

Slide 6 - Tekstslide

Waarom hebben bacterien ook ribosomen nodig?

Slide 7 - Open vraag

Bacteriecel

soorten bacteriën 
(BINAS 79A)
Gemiddeld 10x kleiner dan dierlijke, plantaardige of schimmelcel 

Slide 8 - Tekstslide

Nuttige prokaryoten
  1.  Beschermlaag tegen ziekteverwekkers
  2. 'Darmflora' helpt bij vertering van voedsel
  3.  Biotechnologie voor produceren van 
    o.a. yoghurt, zuurkool,  insuline (hormoon)
  4. Rioolwaterzuivering

Slide 9 - Tekstslide

Bijzondere bacteriën 
  • Kunnen in de ruimte overleven! 

  •  Kunnen vrij DNA dat ze tegenkomen opnemen
  • Kunnen via een buis DNA met elkaar delen (plasmiden), dit heet conjugatie
  • Kunnen genen krijgen via virussen 
https://www.deingenieur.nl/artikel/bacterien-overleven-jarenlang-in-de-ruimte

Slide 10 - Tekstslide

Voortplanting
  • Circulair DNA
  • DNA replicatie
  • Aan celmembraan vast
  • Celdeling
  • 20 minuten onder ideale omstandigheden

Slide 11 - Tekstslide

Kopie van plasmide via pilus (buis) naar andere bacterie

Slide 12 - Tekstslide

Recombinant DNA techniek

Slide 13 - Tekstslide

BINAS
71M1

Slide 14 - Tekstslide

(Schadelijke) prokaryoten 
  • Eten ook (resten van) dieren en planten
  • Veroorzaken veel ziektes (zie 79A). Denk bijv. aan
    - MRSA
    - Salmonella           
    - Cholera                 
    - Tuberculose       
  • Delen ontzettend snel, sommige wel elke
    20 min onder goede omstandigheden.
    (Voor de snelle rekenaar:
    hoeveel bacteriën kan je dan hebben na 24 uur?)

Slide 15 - Tekstslide

Chemo-autotroof
  • Sommige Archaea (en enkele bacterien) zijn chemo-autotroof: in staat om organische stoffen te maken uit anorganische stoffen met behulp van energie uit een chemische reactie.
  • Archaea leven vaak onder extreme toestanden. 
(extremofiel; bijvoorbeeld in onze darmen, zonder O2)  

Slide 16 - Tekstslide

Noem zoveel mogelijk virusziekten

Slide 17 - Woordweb

  • Gem. 0,1 µm lang.
  • Discussie of virus leeft - zie 77D - argumenten voor/tegen?
    • Virus dat op bacteriën richt heet 'bacteriofaag'

Slide 18 - Tekstslide

Influenza
  • H1N1 = SPAANSE GRIEP (20-100 milj. doden in 1918 
  • H2N2 = Asiatische griep (3 milj. doden; 1958)
  • H3N2 = Honk Kong griep (4 milj. doden; 1968)
  • H1N1/09/v = Mexicaanse / Varkensgriep (~0,35 milj. doden 2009
  • H7N9 = vogelgriep (2013)
  • H3N2, A/H1N1, B, ... = normale 'griep'. (~0,4 milj. doden/jaar)

Slide 19 - Tekstslide

HIV - Binas77C

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Pop-up college over vaccins

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Link

4.2 Opdrachten vwo
'Prokaryoten + virussen'
- Lees pagina 20 t/ 23 door
- Maak opdrachten 23-29, 32-38

Slide 24 - Tekstslide