2.4 Bevruchting en zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

Start van de les

- Rustige binnenkomst, direct naar je eigen tafeltje (klasopstelling).

- Check bij jezelf: jas/pet/kauwgom?

- Tablet blijft in de tas. Werkspullen pak je voor je.

- Zachtjes overleg tot timer is afgelopen. Lesstart -> aandacht naar voren.

- leesmoment (lezen theorie uit je lesboek).

Lezen basisstof 4 + verder lezen (of moeilijke basisstoffen herhalen)

H2.4 - Bevruchting en zwangerschap

Aan het einde van de les kan je:

• Beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting;
  

• De verschillen in de functie van zaadcellen en eicellen benoemen;

• De embryonale ontwikkeling beschrijven;

• Beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan.

De bevruchting

De bevruchting

In de eileider vindt de bevruchting plaats. 

De kop van de zaadcel dringt de eicel binnen. 

DIT KAN MAAR 1 ZAADCEL ZIJN.

Het celmembraan van de eicel wordt meteen ondoordringbaar voor de andere zaadcellen. 

Bevruchting=

 De kern van de zaadcel smelt samen met de kern van de eicel.

 Zo ontstaat één bevruchte eicel met één celkern.

Zaadcel vs Eicel

Zaadcellen kunnen ongeveer 

3 dagen in leven blijven en hebben geen reservevoedsel

Een eicel blijft na de ovulatie ongeveer 12 tot 24 uur in leven en heeft veel reservevoedsel.

Eerste deling

Na de bevruchting deelt de bevruchte eicel zich een aantal keren. 

Er komen cellen bij, maar het klompje cellen wordt niet groter.

Dit klompje cellen wordt door de eileider naar de baarmoeder vervoerd. 

Processen bij de bevruchting

Bevruchting

Als een eicel is bevrucht, blijft het gele lichaam in stand (sterft niet af).

Deze blijft hormonen maken om te zorgen dat het baarmoederslijmvlies dik blijft (geen menstruatie). 

Ze wordt niet ongesteld: "overtijd".

Van ovulatie tot innesteling

Innesteling

innesteling:

Het klompje cellen zet zich vast in het baarmoederslijmvlies.

De vrouw is dan zwanger.

Embryo

Embryo: benaming voor ongeboren kindje de eerste 3 maanden vanaf de innesteling.

Voedingsstoffen/zuurstof eerste weken:

holten in baarmoederslijmvlies gevuld met bloed van de moeder.

Daarna:

De placenta wordt gevormd.

Hier stroomt bloed van moeder en kind vlak langs elkaar voor de overdracht van stoffen

De placenta bestaat uit weefsel van zowel moeder, als kindje.

Placenta: uitwisseling van voedingsstoffen en afvalstoffen

vruchtvliezen en vruchtwater

om de foetus heen zitten de vruchtvliezen (2)

binnen de vruchtvliezen zit het vruchtwater

Vruchtwater beschermt tegen stoten, temperatuurswisselingen en uitdrogen

Placenta

Na de innesteling groeit het klompje cellen uit tot een embryo.

 Zo noem je het ongeboren kindje de eerste drie maanden. 

De navelstreng

1 Navelstrengslagader: 

• bloed van het embryo naar placenta. 
  
• rijk aan afvalstoffen en koolstofdioxide (CO2) 
  

2 Navelstrengaders: 

• bloed van placenta naar embryo
  
• rijk aan zuurstof (O2) en voedingsstoffen

De navelstreng bestaat geheel uit weefsel van het kindje.

navelstreng

Het embryo heeft een navelstreng. De navelstreng is de verbinding tussen het embryo en de placenta. In de navelstreng liggen twee slagaders en één ader.

Navelstrengslagaders
- Bloed stroomt van het embryo naar de placenta.
- Bloed  bevat veel koolstofdioxide en andere afvalstoffen van het embryo.

Navelstrengader
- Bloed stroomt van de placenta naar het embryo.

- Bloed bevat veel zuurstof en voedingsstoffen.

Overdracht schadelijke stoffen mogelijk

Via de placenta kunnen ook schadelijke stoffen bij het embryo komen:

nicotine, alcohol, drugs, medicijnen en ziekteverwekkers.

'

Bestudeer en kijk of je dit kunt volgen. 

Benamingen kindje

Eerste 3 maanden: embryo

na 3 maanden: foetus

na bevalling: baby

Tweelingen

Twee- eiige tweeling

- Ontstaat uit twee eicellen.

- Twee eicellen vrijgekomen bij ovulatie, beide worden  bevrucht.

- Twee klompjes cellen nestelen zich beide in baarmoederslijmvlies.

Eeneiige tweeling

- Ontstaat uit één bevruchte eicel.

- Tijdens eerste deling van bevruchte eicel raken cellen los van elkaar, er ontstaan twee klompjes cellen.

- Beide klompjes cellen nestelen zich in het baarmoederslijmvlies.

Opdrachten maken

Opdracht 4 t/m 7

BLZ 125 - 128

Bij geslachtsgemeenschap komen de zaadcellen eerst in de _______ en gaan via de __________ naar de eileiders. In een _________ kan een eicel worden bevrucht door een ___________ . Bij bevruchting ____________ de kern van een zaadcel met de _______________ van een _________ . Er ontstaat dan een _____________ eicel. Als de eicel niet wordt bevrucht, gaat hij binnen een dag dood.

 

.

eicel

Vagina

Baarmoeder

eileider

Zaadcel

Versmelt

Kern

Bevruchte

afvalstoffen

foetus

navelstreng

placenta

voedingstoffen

zuurstof

SLEEP DE BESCHRIJVINGEN NAAR HET JUISTE BEGRIP

Placenta

Vruchtwater

Baarmoeder-
slijmvlies

Navelstreng

Bevat bloed van het moeder en bloed van het embryo

Beschermt het embryo tegen o.a. schokken en uitdroging

Hierdoor stroomt alleen bloed van het embryo (niet van de moeder)

Dit zorgt in de eerste weken van de zwangerschap voor zuurstof en voedingsstoffen

Welke bloedvat vervoert wat in de navelstreng?

1

2

A gaat richting placenta

B is richting embryo/foetus

zuurstof

voedingsstoffen

afvalstoffen

En dan nog een feitje....

Aan de slag!

Thema 2, basisstof 4

- Opdrachten 1 t/m 7

- Nakijken (Nakijkboek in Peppels)

Strijders

Test je kennis van de gemaakte basisstoffen met flitskaarten en test-jezelf's (in het online boek)

Quizziz zelf oefenen

Quizziz klassikaal

Let op: hierin zitten ook vragen over de volgende basisstof over 'geboorte'. Wat weet jij hier al van?