Cursus 1 Meer dan lezen Par 1 Strategieën: leesstrategieën en woordraadstrategie

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Woordraadstrategieën

Cursus 1 Meer dan lezen 

Par. 1 Strategieën:

- Leesstrategieën

- Woordraadstrategieën

Herhalen leesstrategieen

Manieren van lezen heten leesstrategieën. 

Welke strategie je kiest, hangt af van je leesdoel.

leesstrategie: oriënterend lezen

Doel?/Waarom?

vaststellen waarover een tekst gaat

(je wil het onderwerp weten)

Hoe?/Op welke manier?

tekst bekijken (niet lezen): titel, plaatjes, tussenkopjes, anders gedrukte woorden (vet/cursief/groot/kleur), je lees de eerste alinea

leesstrategie: globaallezen

Doel?/Waarom?

vaststellen welke kanten van het onderwerp besproken worden

(je wil de deelonderwerpen weten)

Hoe?/Op welke manier?

Je leest de eerste en laatste zinnen van alle alinea's.

leesstrategie: precies lezen

Doel?/Waarom?

een tekst helemaal goed begrijpen

Hoe?/Op welke manier?

Je leest de tekst nauwkeurig van het begin tot het eind

leesstrategie: zoekend lezen

Doel?/Waarom?

bruikbare informatie in een tekst vinden

(je wil bijv. een antwoord vinden op een vraag)

Hoe?/Op welke manier?

Je leest tussenkopjes, anders gedrukte woorden en opvallende teksten (bolletjes, nummers, sterretjes)

Huiswerk

Maak opdracht 1 t/m 3 (over leesstrategieën) 

stencil

Cursus 1 Meer dan lezen

Paragraaf 1 Strategieën 

Lesdoel woordraadstrategieën

Aan het einde van deze les:

• ken je zeven woordraadstrategieën
• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken
• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten
• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

• synoniem
• omschrijving
•  definitie
• voorbeeld

• tegenstelling
• bekend woorddeel
  
•  illustratie

(1) synoniemen

Sommige woorden hebben dezelfde betekenis. Bijvoorbeeld de woorden juist en correct. Dat soort woorden noem je synoniemen.

Als twee woorden synoniemen van elkaar zijn, kun je ze door elkaar vervangen.

Dat antwoord is correct. = Dat antwoord is juist.

Sommige woorden hebben meer dan één synoniem.

Zo betekent 'goed' hetzelfde als 'juist' en 'correct'.

(2) omschrijving of (3) definitie

Omschrijving: geeft een omschrijving van de betekenis van een woord. Zo'n omschrijving vind je ook in het woordenboek.

   

Definitie: een heel nauwkeurige omschrijving van de betekenis van een woord. In leerboeken vind je vaak definities.

(4) een voorbeeld

ls je de betekenis van een woord niet weet, kijk/zoek dan naar een voorbeeld. 

 Signaalwoorden/verbindingswoorden die een voorbeeld aangeven:

zoals, als, bijvoorbeeld en een voorbeeld van.

• Tussen haakjes, komma's of streepjes
  

Joris is gek op watersporten(kanoën, surfen)

• Na een dubbele punt vind je soms een voorbeeld.
  

In een orkest vind je veel blaasinstrumenten: trompet, hoorns, dwarsfluiten.

(5) een tegenstelling

Woorden die elkaars tegenovergestelde zijn, noem je een tegenstelling.

Signaalwoorden als:

 echter, toch, maar, daarentegen en hoewel

helpen om een tegenstelling te vinden in de zin.

Tegenstelling

Tegenstelling:
De weerman vertelde dat het vandaag mooi weer zou worden, maar het regende pijpenstelen.

Wat is de tegenstelling?

Aan welk signaalwoord kan je de tegenstelling herkennen?

(6) bekend woorddeel

Zoek in het woord dat je niet kent een bekend woorddeel. Zoals: on (niet)

her (opnieuw)

loos (zonder)

hersenloos, herdenken, ongunstig

(7) illustraties bekijken

Vaak staan er illustraties bij een tekst.

voorbeelden van illustraties:

foto's, tekeningen, schema's, (land)kaartjes en tabellen.

doel illustraties

Lastige woorden worden soms ook in illustraties verduidelijkt. 

b.v. via schema's, voorbeelden of tabellen, foto's

Check out -vraag:
Ik weet wat woordraadstrategieën zijn en ik denk dat ik de betekenis van woorden kan raden met behulp van zo’n strategie.

1. 
2. 
3. 

Wat zijn woordraadstrategieën?

1. Woordspelletjes
2. Manier om de woordbetekenis te vinden
3. Spelling van woorden
4. Woorden samenstellen

Waarom zijn woordraadstrategieën belangrijk?

1. Ze verbeteren de spellingvaardigheden van de lezers.
2. Ze zorgen ervoor dat lezers snel kunnen lezen zonder woorden te raden.
3. Ze vergroten de woordenschat van de lezers.
4. Ze helpen lezers om betekenis uit de tekst te halen, zelfs als ze niet alle woorden kennen.

Wat is een 'synoniem' en
hoe vind je die in een tekst?

0

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• Exact - Precies
• vreemde snuiter - rare snijboon - zonderling

Vaak vind je als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Wat is een synoniem voor beduidend?

1. Onbeduidend
2. Belangrijk
3. Aanduiden
4. Onbelangrijk

Wat is een synoniem?

1. bank - bank
2. oma - grootmoeder
3. voetbalschoen

Wat is een tegenstelling van 'altijd'?

1. af en toe
2. soms
3. vaak
4. nooit

Wat is een tegenstelling?

1. Warm en heet
2. Warm en koud
3. Politie en agent
4. vlug en gauw

Wat is een woord met een voorvoegsel?

1. hergebruiken
2. smakeloos

Wat is een woord met een achtervoegsel?

1. fietstocht
2. smaakvol

Een voorbeeld van achtervoegsels zijn:

1. vindingrijk
2. monoloog
3. wantrouwen

Wat wordt er bedoeld met
'zoek naar een omschrijving of definitie'?
Hoe vind je die in een tekst?

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving (definitie) van het woord.

• Mijn oma is geholpen aan staar, een aandoening waarbij de lens is vertroebeld.
• Misofonie, mensen die zich ergeren aan bepaalde, op zich onschuldige, geluiden, zoals luid ademen en harde muziek uit oordopjes.

Wat het verschil tussen een synoniem en een omschrijving?

Woordraadstrategie: een voorbeeld zoeken:

Soms staan er in een tekst voorbeelden om onbekende woorden uit te leggen. Je weet dan meteen wat de schrijver bedoelt.

• Bij een voorbeeld vind je vaak de volgende woorden: bijvoorbeeld, zo is er..., zoals, denk maar aan..., neem
• Ook een dubbele punt kan aangeven dat er voorbeelden volgen: 'zij houden van balsporten: voetbal, volleybal, korfbal.'
  

'Ik heb drie biljetten van 50 euro.'
Wat denk je dat het woord 'biljet' betekent?

1. bon
2. briefje
3. munt

Wat is een vwoordraadstrategie?

1. woordenboek opzoeken
2. synoniem zoeken in de tekst
3. teruglezen
4. op google zoeken

Ik ken zeven woordraadstrategieën en
kan uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Werk in deze les:

Stencil Cursus 1 Meer dan lezen, paragraaf 1 Strategieën

LEES de theorie over WOORDRAADSTRATEGIEEN.

Maak opdracht 4 t/m 12

Vandaag klaar in de lessen!

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?

Mooie Woorden

Mooie woorden

beroeren in de regel

onze zinnen

en in zekere zin

zijn zij de reden

dat wij onze

Taal zo beminnen.

Wat vind jij een mooi woord?
Je mag er maximaal drie opschrijven.

Maak met een van de woorden die je hebt opgeschreven een zin.