basale stofwisseling en quiz

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

B8 De intensiteit van de stofwisseling

Leerdoelen:

• weten wat basale stofwisseling is
• weten hoe je deze kunt bepalen
• weten waar deze van afhangt
  
• koud- en warmbloedigheid bij stofwisseling begrijpen
• beperkende factor bij fotosynthese begrijpen
• grafieken over beperkende factoren bij fotosynthese kunnen lezen
  

de basale stofwisseling

Basale stofwisseling is het niveau van stofwisseling voor processen die altijd doorgaan, in rust en bij activiteit.

De intensiteit van de basale stofwisseling is de snelheid waarmee deze stofwisseling plaatsvindt.

Koudbloedig is eigenlijk een verkeerde term: in de woestijn is de temperatuur van de organismen dus hoog.

de intensiteit van de basale stofwisseling is afhankelijk van:

1. het geslacht

2. de leeftijd

3. het lichaamsgewicht

4. de lichaamstemperatuur

    (koudbloedig of warmbloedig)

koudbloedig

* wisselende lichaamstemperatuur (afhankelijk van milieu)

* weinig verbranding bij lage temperaturen

warmbloedig

* constante lichaamstemperatuur

* meer verbranding bij lage temperaturen (om warm te kunnen blijven)

* vacht of veren

Maak in een groepje opdr. 24

- we doen een wedstrijdje

- laat andere groepjes je antwoorden niet horen

- je hebt 5 minuten de tijd

-

opdr 24

Vogels en zoogdieren zijn warmbloedig, hun basale stofwisseling is bij gelijke buitentemperatuur hoger dan de basale stofwisseling van koudbloedige dieren.

Een kikker is dus koudbloedig, een muis warmbloedig.

Bij koudbloedige dieren geldt: hoe warmer, hoe actiever, dus hoe hoger de stofwisseling.

Een kikker in een ruimte van 20 graden heeft een hogere temperatuur dan een kikker in een ruimte van 5 graden en de kikker bij 20 graden is dus actiever dan de kikker bij 5 graden.

Bij warmbloedige dieren is er juist meer verbranding als de buitentemperatuur lager is, het kost meer energie om zichzelf warm te houden.

De muis bij 5 graden verbruikt meer energie dan de kikker bij 20 graden, dus in die bak zal de zuurstof het snelst afnemen.

De kikker bij 5 graden heeft het minste energie nodig, dus het minste verbranding, dus daar zal het minste CO2 aanwezig zijn.

We vergelijken de kikker in bak 1 met de kikker in bak 3.
Vraag 1: Welke van beide kikkers heeft de hoogste lichaamstemperatuur?

1. de kikker in bak 1
2. allebei even hoog
3. geen van beide: ze zijn dood
4. de kikker in bak 3

Vraag 2: Bij welke van beide kikkers is de intensiteit van de basale stofwisseling het hoogst?

1. bij de kikker in bak 1
2. allebei even hoog
3. bij allebei 0 want ze zijn dood
4. bij de kikker in bak 3

We vergelijken de muis in bak 2 met de muis in bak 4.
Vraag 3: is er verschil in lichaamstemperatuur bij beide muizen?

1. nee
2. misschien
3. nee want ze zijn allebei dood
4. ja

Vraag 4: Bij welke van beide muizen is de intensiteit van de basale stofwisseling het hoogst? Leg je antwoord uit.

1. bij de muis in bak 4 omdat daar de temperatuur hoger is
2. bij de muis in bak 2 omdat hij meer moet verbranden om warm te blijven
3. bij de muis in bak 4 omdat deze moet zweten om af te koelen
4. bij de muis in bak 1 omdat hij een kikkerpak aan heeft

Vraag 5: In welke van de vier bakken zal het zuurstofgehalte het sterkst dalen?

1. in bak 1
2. in bak 3
3. in bak 2
4. in bak 4

Vraag 6: In welke bak zal na enige tijd het koolstofdioxidegehalte het laagst zijn?

1. in bak 1
2. in bak 2
3. in bak 3
4. in bak 4

intensiteit van de fotosynthese

Welke factoren kunnen allemaal bepalen hoe snel de fotosynthese verloopt?

...

...

...

deze factoren kunnen de fotosynthese beperken

de factor die dat het meeste doet is de ..............................................

beperkende factor

B8 De intensiteit van de stofwisseling

Leerdoelen:

• weten wat basale stofwisseling is
• weten hoe je deze kunt bepalen
• weten waar deze van afhangt
  
• koud- en warmbloedigheid bij stofwisseling begrijpen
• beperkende factor bij fotosynthese begrijpen
• grafieken over beperkende factoren bij fotosynthese kunnen lezen
  

probeer nu te maken opdr. 25 en 27