1HV Online les spelling + overig

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1-3

Nederlands

Zelfstandige spellingsles

1H/V

Spelling

De cijfers van het dictee en van de online toets werkwoordspelling staan online. Deze toetsen komen ieder jaar weer terug. Ook zijn er andere toetsen waarin spelling streng meetelt. Het is dus belangrijk om stil te blijven staan bij je ontwikkeling. In deze zelfstandige online les ga je deze ontwikkeling bekijken en doelen stellen.

Hoe goed had jij geleerd voor het dictee?

😒🙁😐🙂😃

Hoe tevreden ben je met je cijfer voor het dictee?

😒🙁😐🙂😃

Hoe goed had jij geleerd voor de toets werkwoordspelling?

😒🙁😐🙂😃

Hoe tevreden ben je met je cijfer voor de toets werkwoordspelling?

😒🙁😐🙂😃

Werkwoordspelling

De spelling van werkwoorden.

Verschillende soorten werkwoorden.

Denk aan:

Persoonsvorm, voltooid deelwoord, onvoltooid deelwoord, infinitief en bijvoeglijk naamwoord.

Overige spelling

De spelling van overige woordsoorten en aangepaste vormen. Denk hierbij aan meervouden, verkleinwoorden, afleidingen en samenstellingen.

Waarom is het belangrijk om goed te kunnen spellen?

Wat vind je het makkelijkste onderdeel van spelling?

Wat vind je het moeilijkste onderdeel van spelling?

De persoonsvorm

De persoonsvorm is het belangrijkste werkwoord in de zin. Dit werkwoord verandert wanneer je de tijd of het getal van de zin verandert.

Jan gaat fietsen. (enkelvoud, tegenwoordige tijd)

Jan ging fietsen. (van tegenwoordige tijd naar verleden tijd)

Jan en piet gaan fietsen. (van enkelvoud maar meervoud.

Waarom werkt het niet goed om van de zin een vraagzin te maken om de persoonsvorm te vinden?

Meervoudige zinnen

Een zin heeft soms meer dan  één persoonsvorm. In jaar 3 leer je hoe je deze zinnen moet ontleden. Toch is het wel al belangrijk om te weten dat ze bestaan. 

Meervoudige zinnen

'Jan heeft Mo geslagen en is daarna naar huis gegaan.'

'Jan had Mo geslagen en was daarna naar huis gegaan.'

Deze zin heeft dus twee persoonsvormen. Als je hier een vraagzin van had gemaakt, had je maar één gevonden. 

Jan en Piet eten graag sushi.

1. Is een meervoudige zin (meer PV's)
2. Is een enkelvoudige zin (1 PV)

Jan en Piet eten graag sushi en drinken graag cola.

1. Is een meervoudige zin (meer PV's)
2. Is een enkelvoudige zin (1 PV)

Als Jan kampioen wordt eet ik mijn schoen op.

1. Is een meervoudige zin (meer PV's)
2. Is een enkelvoudige zin (1 PV)

Meervoudige zinnen

'Als Jan kampioen wordt eet ik mijn schoen op.'

Ook voor spelling is het belangrijk op meervoudige zinnen te herkennen. We weten namelijk dat we in een zin waar twee persoonsvormen direct achter elkaar staan, we een komma tussen de twee persoonsvormen moeten schrijven. Daarom is de bovenstaande zin fout en moet het zijn:

'Als Jan kampioen wordt(werd), eet(at) ik mijn schoen op.' 

Waar moet de komma:
'Wanneer de kat van huis is dansen de muizen op tafel.'

Waar moet de komma:
'Toen Evy Max een kus gaf werd hij heel rood.'

De persoonsvorm en het onderwerp

Het onderwerp van een zin bepaalt hoe een persoonsvorm gespeld wordt.

Wat is het onderwerp:
Jan en Piet gaan naar huis.

1. Jan
2. Piet
3. Jan en Piet
4. gaan

De persoonsvorm en onderwerp

1e ev	Ik
2e ev	Jij/ je
3e ev	Hij/ zij/ het/ u/ Jantje etc.
1e mv	Wij/ we/ ik en Piet etc.
2e mv	Jullie/ Jij en je ouders/ jij en Piet etc.
3e mv	Zij/ Jan en Piet, De leerlingen etc.

'De leerlingen van lyceum Oudehoven'
=

1. 1e persoon ev
2. 3e persoon ev
3. 3e persoon mv
4. 2e persoon mv

'Ik'
=

1. 1e persoon ev
2. 3e persoon ev
3. 3e persoon mv
4. 2e persoon mv

'Het meisje dat een olympische medaille won'
=

1. 1e persoon ev
2. 3e persoon ev
3. 3e persoon mv
4. 2e persoon mv

'Jij en het jongentje uit de krant'
=

1. 1e persoon ev
2. 3e persoon ev
3. 3e persoon mv
4. 2e persoon mv

De persoonsvorm en het onderwerp

Het onderwerp van een zin bepaalt hoe een persoonsvorm gespeld wordt.

Zodra je weet welke persoon je voor je hebt, weet je ook hoe je de persoonsvorm moet spellen.

De stam

Zodra je het onderwerp weet en je weet dus welke vorm je moet toepassen, ga je kijken wat de stam is. De stam kan je vinden door het hele werkwoord - en toe te passen. Je gebruikt nooit de ik-vorm.

Waarom niet de ik-vorm?

Neem het werkwoord 'razen'. De ik-vorm van het werkwoord 'razen' is 'raas'. Deze uitgang eindigt op een 's'. Dit zou betekenen dat je in de verleden tijd : 'raaste' en 'raasten' zou moeten zeggen want de 's' staat in 't ex-fokschaap.

Dit is niet correct. Je neemt het hele werkwoord -en. Je krijgt dus een stam 'raz'. De 'z' zit niet in 't ex-fokschaap. Daarom zeggen we raasde en raasden. 

De persoonsvorm T.T.

1e ev	Ik	Stam (soms aangepast
2e ev	Jij	Stam + t
3e ev	Hij	Stam + t
1e mv	Wij	Stam+en (hele werkwoord)
2e mv	Jullie	Stam+en (hele werkwoord)
3e mv	Zij	Stam+en (hele werkwoord)

De persoonsvorm V.T.

1e ev	Ik	Stam (soms aangepast
2e ev	Jij	Stam + te of de
3e ev	Hij	Stam + te of de
1e mv	Wij	Stam+ ten of den
2e mv	Jullie	Stam + ten of den
3e mv	Zij	Stam + ten of den

Het ... (worden) tijd dat je werkwoordspelling ... (snappen).

1. word, snap
2. wordt, snapt
3. word, snapt
4. wordt, snap

Gisteren ... (grazen) de schapen in de wei.

1. Graaste
2. Graasde
3. Graasten
4. Graasden

Twee jaar geleden ... (beloven) mijn moeder mij een PS4.

1. Beloofde
2. Beloofte
3. Beloofden
4. Belooften

Eigenlijk is werkwoorspelling dus een knip-en-plakspel...

En op het moment dat je het zo benadert, zal je een stuk minder fouten maken. Zorg er dus altijd voor dat je de volgende stappen uitvoert.

Eigenlijk is werkwoorspelling dus een knip-en-plakspel...

1. Wat is de tijd? Staat de zin in verleden tijd of tegenwoordige tijd?
2. Wat is de persoon? Is het ev of mv? 
3. Wat is de stam? Noteer de stam en plak het gewenste achtervoegsel eraan vast. 

Maak de volgende twee opdrachten op de volgende websites...

Let goed op! 

Een oefening is tegenwoordige tijd, een oefening is verleden tijd.

www.cambiumned.nl

www.cambiumned.nl

Klaar?

Je bent klaar met het gedeelte werkwoordspelling deze les.

Je pakt je politiedossier erbij en gaat naar de online leeromgeving (blink - plot 26) les 5 van 'verdacht'. Je maakt opdracht 3 + de woorden opdracht (Deze lastige woorden zoek je in het politiedossier. Daar staan genoeg lastige woorden in!)

Opdracht 1 en 2 mag je dus overslaan. Succes!