Les 1: Wateroverlast in Nederland

Startklaar
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

Startklaar

Slide 1 - Tekstslide

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)
LEZEN 10 min
Lezen

Slide 2 - Tekstslide

https://nos.nl/artikel/2504016-klimaatdilemma-voor-nederland-hoe-lozen-we-de-rivieren-in-een-steeds-hogere-zee
      Lesdoel
De leerlingen kennen ten minste de volgende oorzaken van wateroverlast in Nederland: overstromingen van zee, rivieren, hevige neerslag, kwel en bodemverzakkingen

Ze kunnen uitleggen hoe menselijk handelen en klimaatverandering deze oorzaken verergeren en welke maatregelen genomen kunnen worden om wateroverlast te verminderen.

Slide 3 - Tekstslide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
Voorkennis
1. De leerlingen weten wat klimaatverandering is.

2. De leerlingen weten wat veen is.

3. De leerlingen weten wat debiet en regiem is.

Slide 4 - Tekstslide

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen
Wateroverlast
Bron van herkomst
Zeewater
Rivierwater
Neerslag
Grondwater


Slide 5 - Tekstslide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Hoe te verklaren?

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zie je?

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Menselijke factoren
Wateroverlast

Verstedelijking

Ontbossing

Kanalisatie


Slide 8 - Tekstslide

Wind van noorden -> kouder
Warme zeestroom-> warmer
Natuurlijke factoren
Wateroverlast
Meer rivierwater
Meer neerslag
Stijging zeespiegel
Bodemdaling

Hevigere (noordwester)
stormen

Slide 9 - Tekstslide

Wind van noorden -> kouder
Warme zeestroom-> warmer
Wat valt op?

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oplossingen

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Maar ook droogte!

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Controle van begrip:
Wat zijn de vijf belangrijkste oorzaken van wateroverlast in Nederland?

Slide 13 - Open vraag

De vijf belangrijkste oorzaken van wateroverlast in Nederland zijn:

Overstromingen van zee
Overstromingen van rivieren
Hevige neerslag
Kwel
Bodemverzakkingen
Verstedelijking draagt bij aan wateroverlast door:

Het creëren van meer verhard oppervlak, waardoor regenwater minder kan infiltreren in de bodem en sneller afstroomt naar riolen en waterwegen.
Het verminderen van groen en natuurlijke wateropvang in stedelijke gebieden.
Klimaatverandering vergroot de kans op wateroverlast door:

Het stijgen van de zeespiegel, wat leidt tot een hogere kans op overstromingen vanuit zee.
Het veroorzaken van veranderende neerslagpatronen, wat resulteert in intensere en frequentere regenbuien.
Het toenemen van extreme weersomstandigheden, waardoor er grotere fluctuaties in waterstanden zijn.
Controle van begrip:
Hoe kan verstedelijking bijdragen aan wateroverlast?

Slide 14 - Open vraag

De vijf belangrijkste oorzaken van wateroverlast in Nederland zijn:

Overstromingen van zee
Overstromingen van rivieren
Hevige neerslag
Kwel
Bodemverzakkingen
Verstedelijking draagt bij aan wateroverlast door:

Het creëren van meer verhard oppervlak, waardoor regenwater minder kan infiltreren in de bodem en sneller afstroomt naar riolen en waterwegen.
Het verminderen van groen en natuurlijke wateropvang in stedelijke gebieden.
Klimaatverandering vergroot de kans op wateroverlast door:

Het stijgen van de zeespiegel, wat leidt tot een hogere kans op overstromingen vanuit zee.
Het veroorzaken van veranderende neerslagpatronen, wat resulteert in intensere en frequentere regenbuien.
Het toenemen van extreme weersomstandigheden, waardoor er grotere fluctuaties in waterstanden zijn.
Controle van begrip:
Leg uit hoe klimaatverandering de kans op wateroverlast vergroot.

Slide 15 - Open vraag

De vijf belangrijkste oorzaken van wateroverlast in Nederland zijn:

Overstromingen van zee
Overstromingen van rivieren
Hevige neerslag
Kwel
Bodemverzakkingen
Verstedelijking draagt bij aan wateroverlast door:

Het creëren van meer verhard oppervlak, waardoor regenwater minder kan infiltreren in de bodem en sneller afstroomt naar riolen en waterwegen.
Het verminderen van groen en natuurlijke wateropvang in stedelijke gebieden.
Klimaatverandering vergroot de kans op wateroverlast door:

Het stijgen van de zeespiegel, wat leidt tot een hogere kans op overstromingen vanuit zee.
Het veroorzaken van veranderende neerslagpatronen, wat resulteert in intensere en frequentere regenbuien.
Het toenemen van extreme weersomstandigheden, waardoor er grotere fluctuaties in waterstanden zijn.
Zelf aan de slag
Overstromingen van zee ontstaan vaak door __________.

Rivieren kunnen overstromen als gevolg van hevige __________ in het stroomgebied.

Hevige neerslag kan leiden tot __________ in stedelijke gebieden.

Slide 16 - Tekstslide

stormvloeden
regenval
wateroverlast
Zelf aan de slag
Kwelwater komt op doordat __________.

Bodemverzakkingen treden op door __________ en __________.

Verstedelijking zorgt voor meer __________ oppervlak, wat wateroverlast kan verergeren.

Slide 17 - Tekstslide

hoge waterstanden
ontwatering, veenoxidatie
verhard
Zelf aan de slag
Klimaatverandering leidt tot een stijging van de __________, wat de kans op overstromingen vergroot.

Ruimte voor de Rivier is een maatregel die __________ verbreedt en nevengeulen aanlegt.

Groene daken en waterpleinen helpen wateroverlast te verminderen door __________.

Slide 18 - Tekstslide

zeespiegel
rivierbeddingen
tijdelijk water op te vangen
     Kleine afsluiting
Debiet
Regiem
Absolutie zeespiegelstijging
Relatieve zeespiegelstijging
Verstedelijking
Ontbossing
Kanalisatie
Veeninklinking
Piekafvoer
Kwel

Slide 19 - Tekstslide

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen
(Aan)tekeningen
Tekening 1.
Stroomgebied Maas en Rijn
Tekening 2.
Maas en Rijn en de IJssel
Tekening 3.
Lengteprofiel rivier

Slide 20 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Maatregelen
Bedenk ten minste 4 maatregelen die genomen kunnen worden om de menselijke- en natuurlijke oorzaken van het toemende wateroverlast te verminderen?

Slide 22 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

Oud examenvraag

Slide 23 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

30 maximumscore 2
1 sneller
2 af
3 hoger
4 onregelmatiger

indien vier juiste antwoorden 2
indien drie juiste antwoorden 1
indien minder dan drie juiste antwoorden 0 

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

     Grote afsluiting
De leerlingen kennen ten minste de volgende oorzaken van wateroverlast in Nederland: overstromingen van zee, rivieren, hevige neerslag, kwel en bodemverzakkingen

Ze kunnen uitleggen hoe menselijk handelen en klimaatverandering deze oorzaken verergeren en welke maatregelen genomen kunnen worden om wateroverlast te verminderen.

Slide 25 - Tekstslide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
retrieval practice
https://quizlet.com/join/MpbntExdJ?i=1fo1jg&x=1bqt

Slide 26 - Tekstslide

Retrieval practice (10 min)
Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

Slide 27 - Link

Deze slide heeft geen instructies

 Vraag 1
(R) 1 punt

Wateroverlast in Nederland kan door verschillende oorzaken ontstaan.

Geef de vijf belangrijkste oorzaken van wateroverlast in Nederland.

Slide 28 - Tekstslide

Breedteligging: Invloed op zonnestraling en temperatuur, waardoor gebieden dichter bij de evenaar warmer zijn.<br>- Hoogteligging: Invloed op temperatuur, met lagere temperaturen op grotere hoogten.
Vraag 2 
(T1) 2 punten

Verstedelijking en klimaatverandering hebben invloed op de frequentie en ernst van wateroverlast.

Leg uit hoe verstedelijking bijdraagt aan wateroverlast.

Slide 29 - Tekstslide

Aanlandige wind: Brengt vochtige lucht van de zee naar het land, wat leidt tot meer neerslag en mildere temperaturen.

Aflandige wind: Brengt droge lucht van het land naar de zee, wat resulteert in minder neerslag en grotere temperatuurschommelingen.<br>Uitleg: Aan de westkust zorgen aanlandige winden voor meer neerslag en mildere temperaturen, terwijl aan de oostkust aflandige winden droger en extremer weer kunnen veroorzaken.
Vraag 3 
(T2) 2 punten

Verschillende maatregelen kunnen worden genomen om de gevolgen van wateroverlast te verminderen.

Beschrijf twee maatregelen die Nederland neemt om wateroverlast tegen te gaan en leg uit hoe deze maatregelen werken.

Slide 30 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen