Vragers & Aanbieders Hoofdstuk 4 De arbeidsmarkt (4)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 4 (4)

Leerdoelen

• Je kunt de verschillende oorzaken van werkloosheid noemen en toelichten.
• Je kunt het verschil tussen conjuncturele werkloosheid, structurele werkloosheid en frictiewerkloosheid toe lichten.
• Je weet wat arbeidsproductiviteit is en je kunt deze uitrekenen.

Planning

• Bespreken opdrachten 4.9 t/m 4.17
• Uitleg paragraaf 4.4
• Maken opdrachten 4.18 t/m 4.23
• Bespreken opdrachten 4.18 t/m 4.23

Bespreken

Opdracht 4.9 t/m 4.17

Opgave 4.9

Stel dat door de economische groei de vraag naar vervoer,

en daarmee truckers, stijgt naar Qv = -L + 50.000

a. Teken de nieuwe vraaglijn.

b. Hoeveel truckers worden er bij elk loon meer gevraagd dan in de uitgangssituatie?

• Bij elk loon worden nu 50.000 – 45.000 = 5.000 truckers meer gevraagd.

c. Bereken het nieuwe evenwichtsloon en -hoeveelheid.

• Qa = Qv  → 2L – 30.000 = -L + 50.000 →  2L + L = 50.000 + 30.000
• 3L = 80.000 → L = 80.000 / 3 = € 26.667
• L invullen in Qa of Qv → 2 × 26.667 – 30.000 = 23.334 truckers

d. Leg uit dat er in de evenwichtssituatie onder de truckers geen werkloosheid is.

Opgave 4.16

• a. Bij CAO-loon leraren geschiedenis aanbod 90.000 en vraag 75.000.
• b. Werkloos geschiedenis = 15.000 (90.000 - 75.000) -> 15.000 / 90.000 x 100% = 16,7%
  
• c. Leraren wiskunde aanbod 60.000 en vraag  75.000, dus 15.000 vacatures.
• d. Evenwichtsloon wiskunde € 30.000
• e. Leraren wiskunde aanbod (nieuw) 70.000, dus wiskunde aanbod 10.000 meer.
• f. Opleiding leraren duurt lang (4 jaar)
• g. (20.000-25.000) / 25.000 x 100% = -20%

Werkloos

De werkloze beroepsbevolking bestaat uit:

1. alle 15- tot 75-jarigen die in Nederland wonen
2. die geen betaald werk hebben
3. maar wel recent naar werk hebben gezocht
4. en daarvoor direct beschikbaar zijn

Werkloosheid (soorten / oorzaken)

1. Frictie werkloosheid (kortdurend; de tijd tussen 2 banen)
2. Seizoen werkloosheid (seizoenafhankelijk zoals de horeca en recreatie)
3. Regionale werkloosheid (Randstad versus de rest van NL)
4. Conjuncturele werkloosheid (tijdelijk geringe bestedingen, deze vraag naar arbeid volgt de economische conjunctuur; de productie daalt)
5. Structurele werkloosheid (structurele oorzaken zoals automatisering, mechanisering en verplaatsing naar het buitenland, deze vraag naar arbeid komt niet meer terug). Deze is blijvend door het verdwijnen van banen.

Werkloosheid (cijfers)

Arbeidsproductiviteit

Wat een persoon kan produceren in een bepaalde tijd

Formule voor arbeidsproductiviteit

Productie : gewerkte tijd = arbeidsproductiviteit

    

Krappe arbeidsmarkt

Krappe arbeidsmarkt (tekort) = meer vraag dan aanbod

• hebben werkgevers tekort aan personeel
• hebben werkzoekenden een grote kans op een baan
• is de kans groot dat de arbeidsomstandigheden verbeteren

Ruime arbeidsmarkt

Ruime arbeidsmarkt (overschot) = meer aanbod dan vraag

• werkloosheid hoog
• werkzoekenden weinig kans op een baan
• kans groot dat arbeidsomstandigheden verslechteren

ASML in Eindhoven verhuist zijn fabriek naar Tsjechië, welke soort soort werkloosheid kan dan ontstaan?

1. conjuncturele werkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. frictie werkloosheid
4. seizoen werkloosheid

De evenwichtsprijs op een arbeidsmarkt (zie figuur) is € 8 per uur. Het minimum loon stijgt van € 9 naar € 12.
Hoe hoog zal de werkloosheid worden?

1. 0,5 miljoen
2. 1 miljoen
3. 1,5 miljoen
4. 2 miljoen

De vraag naar arbeid is/zijn de ...

1. werkgelegenheid
2. beroepsbevolking
3. vacatures
4. werklozen

Het aanbod van arbeid bestaat uit ...

1. mensen in loondienst + zelfstandigen + vacatures
2. mensen in loondienst + zelfstandigen + werklozen
3. werknemers + zelfstandigen
4. werknemers + werklozen

Wat is geen voorbeeld van een arbeidsmarktinstitutie?

1. CAO
2. vakbond
3. werkloosheid
4. minimumloon

Als er meer mensen parttime gaan werken, dan ...

1. verschuift de aanbodlijn van arbeid naar links
2. verschuift de aanbodlijn van arbeid naar rechts
3. verschuift de vraaglijn van arbeid naar links
4. verschuift de vraaglijn van arbeid naar rechts

Aan de slag met

Opdracht 4.18 t/m 4.23

Bespreken opdracht 4.18 t/m 4.23