Palliatieve Zorg II, les 7

• Baso natuurwetenschappen
• Beroepsopleiding

Beste wensen allemaal...

2025

Palliatieve Zorg II

Lesinhoud

• Palliatieve en terminale zorg
• Werkuur 
• Eindopdracht

Terugblik vorige les...

Symptomen in de palliatieve fase

Hoeveel klachten of symptomen heeft een cliënt in de palliatieve fase vaak tegelijkertijd?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

De surprise question is?

1. Een vraag stellen aan een cliënt die heel schokkend is
2. De vraag of het de zorgverlener zou verbazen of de cliënt binnen 6 maanden komt te overlijden
3. De vraag of het de zorgverlener zou verbazen of de cliënt binnen 12 maanden komt te overlijden
4. De vraag of de cliënt zich in de stervensfase bevindt en de palliatieve fase voorbij is.

Advanced Care Planning

Pro-actieve Zorgplanning

Wat is belangrijk om besproken te hebben in de palliatieve fase?

• individuele levensdoelen en doelen van zorg;
• levensbeschouwing en culturele achtergrond;
• mogelijkheden van palliatieve zorg;
• (niet)-behandelafspraken;
• ziekenhuisopnames / ic-opnames;
• plaats van zorg en sterven;
• crisissituaties (acute verstikking, refractaire symptomen);

Advanced Care Planning

Pro-actieve Zorgplanning

Wat is belangrijk om besproken te hebben in de palliatieve fase?

• wilsverklaring;
  
• wettelijke vertegenwoordiging in de situatie van (acute) verslechtering en wilsonbekwaamheid;
  
• levenseindebeslissingen (onder meer vochttoediening, voeding, antibiotica, reanimatie, uitzetten van de ICD shockfunctie, morfine voor symptoomverlichting (zie richtlijn Dyspneu in de palliatieve fase), dialyse, palliatieve sedatie, euthanasie, weefseldonatie, bewust stoppen met eten en drinken);
  
• draaglast en draagkracht naasten en mantelzorgers;
  
• wensen met betrekking tot de uitvaart;
  
• nazorg.

Zorg in de stervensfase

• Lichamelijke signalen
• Multidisciplinaire Zorg
• Stervensbegeleiding cliënt en naasten
• Palliatieve sedatie
• Zorg voor de zorgverlener

Wat zijn signalen van een naderende dood?

Stervensfase - lichamelijk

Belangrijke signalen van de naderende dood zijn(pallialine, zorg in de stervensfase):

- niet of nauwelijks meer eten en drinken

- ernstige vermoeidheid en verzwakking leidend tot volledige bedlegerigheid (Karnofsky Performance Status ≤ 30)

- verminderde urineproductie

- snelle, zwakke pols

- koud aanvoelende, soms cyanotische extremiteiten, lijkvlekken

- spitse neus (de huid over neus en jukbeenderen verstrakt)

- verminderd bewustzijn, vaak tot uiteindelijk volledig verlies van bewustzijn enkele uren voor het overlijden

toenemende desoriëntatie, soms gepaard gaand met hallucinaties en terminale onrust (‘terminal restlessness' = terminaal delier)

- hoorbare, reutelende ademhaling

- onregelmatige ademhaling kort voor overlijden (Cheyne-Stokes-ademhaling)

Palliatieve sedatie en pijnbestrijding

Inzetten Subcutaan Infuuspomp

bij palliatieve sedatie en pijnbestrijding

Continue sedatie versus euthanasie

Palliatief Klinisch Redeneren

1. Breng de problematiek in kaart.

2. Vat de problematiek en het beleid samen.

3. Maak afspraken over de evaluatie van het beleid.

4. Stel het beleid zonodig bij en blijf evalueren. 

Eindopdracht: 4.7E 1,2

Thanks for your attention!