Mars vs Aarde: les 1 plantencel en fotosynthese

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Mars vs Aarde

Wat nemen we mee?

Wat zou jij meenemen
om te overleven
op Mars?

Leerdoelen

• Je kan uitleggen de onderdelen en functie van een plantencel.
• Je kan uitleggen het proces fotosynthese.
• Havo: je kan uitleggen het belang van fotosynthese voor als we naar Mars gaan

Planning van de lessen

Les 1: Uitleg over de onderdelen van een plantencel.

Daarna zelfstandig aan het werk met learnbeat.

Les 2: Start met een quiz.

Daarna uitleg hoe komt een plant aan zijn voedsel????

Celmembraan:  De buitenste laag van cytoplasma is een dun vlies.

Vacuole: Een vacuole is een blaasje gevuld met vocht. Een vacuole is omgeven door een vacuolemembraan.

Jonge plantencellen bevatten meerdere vacuolen.

Oudere plantencellen hebben een grote centrale vacuole die stevigheid geeft. De cellen zijn als het ware opgepompt met water.

Een plantencel

Celkern

De celkern bestaat uit kernplasma. De celkern regelt allerlei processen in de cel. In de kern liggen de chromosomen.

Kernmembraan De buitenste laag van het kernplasma is het kernmembraan.

Plastiden

In het cytoplasma van plantencellen komen plastiden voor. Voorbeelden van plastiden zijn:

- chloroplasten of  bladgroenkorrels. Hierin vindt he proces fotosynthese plaatst

- chromoplasten of de gekleurde korrels, bijvoorbeeld rood of oranje; - chromoplasten zijn veranderde chloroplasten. Een tomaat is bijvoorbeeld eerst groen en kleurt steeds roder.

- leukoplasten of de zetmeelkorrels.

Een plantencel

Cytoplasma:

Het cytoplasma bestaat uit een stroperige substantie waar in organellen drijven. Het cytoplasma bestaat voor 60 tot 95% uit water. Bij plantencellen ligt het cytoplasma in een dunne laag tegen celwand aan.

Celwand:

Het cytoplasma van een plantaardige cel vormt een stevig laagje om de cel heen: de celwand. De celwand is tussencelstof en behoort niet tot de cel. Celwanden zorgen voor stevigheid. De celwand bij planten bestaat uit cellulose.

De celwanden van naburige cellen sluiten vaak niet precies aaneen. Tussen de celwanden komen dan kleine holten voor: de intercellulaire ruimten. Deze holten zijn gevuld met lucht of water.

Een plantencel

Celmembraan plant

Cytoplasma plant

Celkern plant

Vacuole

Bladgroenkorrel

Celwand

Celmembraan dier

Cytoplasma dier

Celkern dier

Bekijk de cel.
Wat is onderdeel 1? En 2?

1. 1 = celkern / 2 = celmembraan
2. 1 = celmembraan / 2 = celkern
3. 1 = celmembraan / 2 = cytoplasma

Als we paprika eten, eten we de .... van de plant

1. Vrucht
2. Zaden
3. Stengel
4. Wortel

Wat is de functie van de bladgroen-korrels?

1. Voortplanten
2. alles regelen in een cel
3. opslag voedingstoffen
4. Voedings-stoffen maken

Wat hebben planten-cellen wel, maar dierencellen niet?

1. celwand
2. celmembraan
3. cytoplasma
4. celkern

Heb je een plant wel eens zien eten?

- Bekijk eerst het onderstaand filmpje op je eigen laptop.

- Zie link in teams

Wat gebeurt er nu echt? Lees de tekst en kijk naar het plaatje

1: De plant neemt water en mineralen op uit de grond.

2: De plant neemt koolzuurgas (koolstofdioxide) op met het blad.

3: In het blad (bladgroenkorrels) worden koolzuurgas en water met elke gemengd met behulp van zonlicht.

4: Door het mengen ontstaat zuurstof en suikers (glucose).

5: Een deel van de zuurstof wordt aan de lucht gegeven.

6: De overige zuurstof en suiker gebruikt de plant om te leven.

Samenvattend:

Water + Koolzuurgas (koolstofdioxide) → Zuurstof + Suikers (glucose)

Wat de plant hier boven heeft gedaan, noemen wij fotosynthese.

Foto betekent licht, synthese betekent maken. De plant maakt dus iets met licht. Namelijk eten!

1: De plant neemt water en mineralen op uit de grond.

2: De plant neemt koolzuurgas (koolstofdioxide) op met het blad.

3: In het blad (bladgroenkorrels) worden koolzuurgas en water met elke gemengd met behulp van zonlicht.

4: Door het mengen ontstaat zuurstof en suikers (glucose).

5: Een deel van de zuurstof wordt aan de lucht gegeven.

6: De overige zuurstof en suiker gebruikt de plant om te leven.

Fotosynthese, hoe schrijf je het op?

Water + Koolstofdioxide (koolzuurgas) → Zuurstof + Glucose (suikers)

Nu missen we alleen iets, eerder stond beschreven dat je nog iets nodig had. Namelijk zonlicht! Waarom staat hij hier dan niet bij? Zonlicht is geen stof, hij hoort niet bij het mengen. Hij moet boven de pijl.

Wij schrijven deze regel dus vanaf nu, zo op:

          Zonlicht

Water + Koolstofdioxide → Zuurstof + Glucose

Waar gebruikt hij die suiker dan voor?

De plant kan de glucose weer gebruiken en omzetten in andere dingen:

1: Eiwitten, zijn voor groei van de plant en opslag. Eiwitten worden gemaakt met behulp van mineralen uit de grond.

2: Vetten, opslagvoedsel voor de zaadjes.

3: Zetmeel, opslagvoedsel voor plant zelf.

Belang van fotosynthese voor het leven op aarde

Voor fotosynthese heeft de plant ..... nodig?

1. Water en zuurstof
2. Glucose en licht
3. Water, koolstofdioxide en licht
4. Licht, zuurstof en koolstofdioxide

Welke organismen leven van het voedsel dat de bladeren van planten maken?

1. De planten zelf
2. Dieren
3. Planten en dieren
4. De kinderen van de plant, de plant zelf en dieren

Welke stof wordt vooral door de plant gebruikt om te groeien?

1. Eiwitten
2. Vetten
3. Zetmeel
4. Mineralen

Fotosynthese vindt plaats in de?

1. Wortels
2. Bladeren
3. Bloemen
4. Vruchten

Waarom kan fotosynthese niet in de wortels plaatsvinden?

In de nacht kan een plant ook fotosynthese doen

1. Juist
2. Onjuist

Wij ademen koolstofdioxide uit en de plant ademt dit in. Met zuurstof is dit andersom.

1. Juist
2. Onjuist