Les Paragraaf 1.2 deel 2 | Klas 1 HAVO.VWO

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Ga op je plek zitten.

Pak je spullen (boek, schrift, etui etc.) en leg ze klaar.

Voor deze les ook je laptop klaarleggen!

NOG NIET JE LAPTOP OPENEN!

Jassen uit, pet af en tassen van tafel.

Wacht daarna tot de les begint...

....

Planning

Terugblik levenswijze jager-verzamelaars

Verder met paragraaf 1.2 Jagers en verzamelaars

Waar geloofden Jager-Verzamelaars in?

Leerdoelen

Jij kan aan het einde van de les:

1.  Uitleggen wat het gevolg was van meer contact tussen groepen jager-verzamelaars.

2. Twee verklaringen over het maken van grotschilderingen noemen en uitleggen.

3. In je eigen woorden uitleggen wat grafgiften zijn.

Waarom noemen wij de periode van jager-verzamelaars de "Steentijd" ?

1. Omdat zij vast in grotten van steen woonden.
2. Omdat hun werktuigen van steen waren.
3. Omdat de jager-verzamelaars dachten dat stenen heilig waren.
4. Omdat er in Europa toen veel stenen verspreid lagen uit de ijstijd.

Wie zorgden er voor de kinderen in een groep jager-verzamelaars?

1. De mannen
2. De vrouwen
3. Beiden

Wonen nomaden op een vaste, permanente woonplaats?

1. Ja
2. Nee

Wat kan een reden voor nomaden om te verhuizen naar een andere plek?

Einde van de ijstijd

• Rond 10.000 v.C eindigt de ijstijd.

• Europa warmt op, jagers en verzamelaars verhuizen naar het ontdooide land.

• Door opwarming veel meer dieren en begroeiing: bevolking J-V stijgt, blijven iets langer op één plek.

Contact

• Door de toename in voedsel, groeit het aantal groepen J-V's

• Er komt steeds vaker contact tussen stammen.

• Bij contact ruilen zij niet alleen goederen, maar ook kennis

Contact (2)

Groepen J-V's vertellen elkaar hun kennis over werktuigen.

Gevolg:

Veel opgegraven werktuigen in Europa lijken op elkaar en zijn met dezelfde technieken gemaakt

Gedachten

J-V's konden niet schrijven, het is dus moeilijk om te bepalen wat J-V's precies dachten.

Een manier waardoor dat wel kan, is door het bestuderen van grotschilderingen.

Gedachten (2)

Twee verklaringen voor grotschilderingen:

1. De schilderingen laten zien op welke dieren zij jaagden en hoe zij dit deden.

2. Door dieren te schilderen probeerden de mensen misschien hun angst voor de dieren te verminderen, waardoor de jacht meer succes had.

Begraven

• J-V's begroeven hun overleden groepsgenoten.

• Bij de overledenen lagen soms ook voorwerpen, zoals werktuigen of sieraden.

• Dit noemen wij grafgiften: voorwerpen die in een graf zijn gelegd.

• Geloofden J-V's  misschien in een leven na de dood?

Vragen over de stof?

Werkvorm:

Wat: Je in groepjes van 2-3 (Buurman en buurvrouw) de opdrachten maken die op het bord verschijnen. Doe dit a.u.b. zonder hard te praten!

Hoe: Je antwoord met één iemand zijn/haar laptop de vraag.

Hulp: Elkaar.

Tijd: max. 2 minuten per vraag. In totaal dus ~10 minuten

Uitkomst: Je hebt de vraag beantwoord: na dit gedaan te hebben krijg je het antwoord te zien. Ik kies daarna 1-2 groepjes uit om hun antwoord uit te leggen. Wanneer dit gedaan is gaan we door naar de volgende vraag.

Leg uit waarom de er geen geschreven bronnen uit de prehistorie zijn

Wat was de oorzaak van de toename in contact tussen J-V's?

Wat was het gevolg van de uitwisseling van kennis tussen stammen J-V's?

Noem één verklaring voor het maken van grotschilderingen

Leg in je eigen woorden uit wat grafgiften zijn?

Huiswerk:

Maken voor maandag 26 september:

1) Spark 1.2 opdr. 1 t/m 13.

2) Lezen: Paragraaf 1.3 Leven als boer.