Urinewegstelsel, katheterzorg

Urinewegstelsel en katheterzorg
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Urinewegstelsel en katheterzorg

Slide 1 - Tekstslide

Urinewegstelsel
Twee nieren: filteren bloed, vormen urine
Twee urineleiders: vervoeren urine naar de blaas
Blaas: bewaart urine
Urinebuis (Urethra): vervoert urine uit het lichaam

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Urinewegen man

Slide 5 - Tekstslide

Feiten
- Een volwassene produceert ca 1 tot 1,5 liter urine per 24 uur
- De blaas is een holle spier
- Gemiddeld ontstaat plasdrang bij 300ml-400ml blaasvulling
- De urinebuis (urethra) loopt door de bekkenbodem en sluit aan op de 
   blaashals aan de bovenkant en op de plasuitgang (meatus) aan de 
   onderkant
- Tijdens plassen ontspannen de bekkenbodemspieren én de sluitspier, de 
    blaasspier zelf trekt juist samen

Slide 6 - Tekstslide

1
2
3
4
Blaas
Urine
buis 
Urine
leider
Nier

Slide 7 - Sleepvraag

Wat zijn indicaties voor een katheter?
A
Urineretentie
B
Hardnekkige incontinentie
C
Het inbrengen van medicatie
D
Een operatie

Slide 8 - Quizvraag

Soorten katheters
Plaats
- urethrale katheter: via 'de natuurlijke weg'
- suprapubische katheter: via de buik, net boven het os pubis

Slide 9 - Tekstslide

Materiaal van katheters
- Latex (rubber): kan enkele weken blijven zitten
- Siliconen: veel gebruikt, kan ca 6 weken blijven zitten, minder 
   kans op irritatie en bacterievorming
- PVC: stijf en stug materiaal, kan niet lang blijven zitten, zijn 
   voor eenmalig gebruik

Slide 10 - Tekstslide

De juiste maat

Slide 11 - Tekstslide

Doel katheter
Eenmalig: intermitterend katheteriseren. Blaas legen en weer verwijderen. Heeft dus geen ballon: éénwegkatheter. Zorgvragers/ mantelzorgers leren dit ook vaak zelf te doen via de 'No-Touch methode'. Zit vaak gebruiksklaar in de (steriele) verpakking met glijmiddel en al. 

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Verblijfskatheter (CAD)
- CAD: catheter a demeure/ballonkatheter
- Alleen als andere opties écht niet kunnen
- Tweewegkatheter: dubbelloops. Een weg voor urine én een 
    weg voor vullen ballon. 
- Driewegkatheter: continu spoelen.

Slide 14 - Tekstslide

Tiemann-katheter
- Uiteinde iets gebogen
- Bij vernauwing urinebuis (urethra)
- Bijv. bij vergrote prostaat

Slide 15 - Tekstslide

Katheters van welk materiaal zijn het meest geschikt voor langdurig gebruik?
A
PVC
B
Siliconen
C
Latex
D
Alle drie

Slide 16 - Quizvraag

Veilig katheteriseren
- Voorbehouden én risicovol: uitvoeringsverzoek (wet BIG)
- Volg het protocol van de instelling
- Bekijk indicatie en bijzonderheden (bijv. vernauwing urethra)
- Geef duidelijke uitleg: gekatheteriseerd worden is spannend!
- Kies de juiste katheter: materiaal en maat
- Werk hygiënisch!
- Gebruik glijmiddel: glijden, desinfecteren én verdoven!
- Bij mannen: penis recht omhoog. Bij vrouwen: juiste opening zoeken
- Weerstand: spanning of vernauwing?
- Vul de ballon volgens voorschrift: meestal 5-10cc (niet te vol i.v.m. blaaskrampen)
- Vroeger werd gedacht dat er max. 500 cc tegelijk mocht aflopen: dit is achterhaald

Slide 17 - Tekstslide