2. Moderniteit en technologie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2. Moderniteit en technologie

Deze les

• Tweede stukje uit 'Her' kijken + opdracht 
• Technologie en moderniteit
• Oswald Spengler
• Paradox van de technologie + opdracht 

Artificial Assistents: OS1

• Geeft Samantha Theodore meer vrijheid? Of maakt Samantha Theodore afhankelijk van haar en dus onvrij?​
• Wordt Theodore socialer of onsocialer door Samantha?​​
• Heeft Theodore nog wel een ‘eigen leven’ met de installatie van Samantha, die alles van Theodore weet? ​
• Algemener: bestaat privéleven nog in tijden van social media?

Eerst voor jezelf (2 min). Daarna overleggen met buur (5 min). 

Schrijf je antwoord op. 

Techniek en moderniteit

• Met de opkomst en ontwikkeling van de techniek in de moderne tijd verandert het menselijke leven enorm.
  
• Machines ondersteunen de mens en maken het leven makkelijker.
  
• Wat is de relatie tussen de mens en de techniek precies?
  

Francis Bacon

• 1561-1626
• Wetenschap en techniek hebben als doel de leefomstandigheden van de mens te verbeteren
  
• Kennis = macht over de natuur
  
• Betere techniek zorgt voor meer vrijheid
  

Technologie = verbetering?

• Mens als 'God op aarde'
  
• Voorbeeld: Frankenstein
  
• Reproductie van menselijk leven
  
• Overschreiding van grenzen?
  
• Beheerst de mens de techniek of andersom? 
  

Beheerst de mens de techniek of andersom? 

Oswald Spengler

• 1880-1936
• Kenmerk van de Noordwest-Europese moderne mens: technieken ontwikkelen om de werkelijkheid naar zijn hand te zetten 
  
• Grenzen zijn uitdagingen die we willen overwinnen
  
• Faustische ziel

Faust?

Personage uit een toneelstuk van Goethe

Faust was een arts die een pact met de duivel sluit om wonderen te kunnen verrichten. 

Faustische ziel

• Hang (neiging) naar oneindigheid
  
• Grenzen en (fysieke) beperkingen overwinnen
  
• Voorbeeld: gotische kerken
• Streven naar de oneindige ruimte (bouwkunst, ruimtevaart, wiskunde, techniek)
  

Paradox van de technologie 

• Utopisch: zorgt voor hulpmiddelen, vergemakkelijking van het leven

• Dystopisch: heeft grote invloed op ons leven en verandert het enorm... kan zich negatief ontwikkelen

• Vele bekende verhalen....

Opdracht: technologie in popcultuur

• In groepjes van 2-4: kies een film/tv-serie/boek/liedje uit waarin technologie een grote rol speelt. Geef daarbij het volgende aan:
• Waar gaat het over? Leg kort uit welke vorm van technologie een grote rol speelt in jullie gekozen medium. Wat gebeurt er ongeveer? 
• Is de representatie van technologie positief of negatief? Leg uit. 
• Is er eerder sprake van een dystopie of een utopie in jullie gekozen medium? Waarom? Leg uit aan de hand van een voorbeeld.
• Is de afgebeelde ontwikkeling in technologie realistisch? Waarom wel/niet? Moeten we bang zijn voor een soortgelijke ontwikkeling? 

Huiswerk:

Lezen GLVM, hoofdstuk 5. Eigen nummering p. 44 - 52 + 70.