29 Tekst

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

De Ebro is de (naamloze) in het wit getekende rivier aan de noordgrens van het Carthaagse gebied Hispania.

Tekst 29

We gaan nu tekst 29 bekijken. We lezen de Latijnse tekst door en bekijken daarbij de woorden naast de tekst. Pak 

je streeptekst erbij.

Wie spelen een rol in tekst 29 en waar denk je dat de tekst over gaat?

Wanneer speelt tekst 29 zich af?

1. vóór de Eerste Punische Oorlog
2. tijdens de Eerste Punische Oorlog
3. na de Eerste Punische Oorlog
4. waren er Punische Oorlogen dan?

Welke Latijnse woorden hebben je antwoord op de vorige vraag bepaald?

Kijk r. 1 tm 4 na

Hamilcar, de Punische aanvoerder, verdroeg moeilijk dat de Romeinen in de Eerste Punische Oorlog hadden overwonnen. Hij zei tegen de senatoren van Carthago: 'Rome zal niet tevreden zijn, totdat zij alle landen en alle zeeën veroverd zal hebben. 

Welke vorm is een futurum exactum?

1. erit
2. expugnaverit

Zoek op wat een chiasme/kruisstelling is. Waar tref je dit aan in r. 1-4?

1. Hannibal dux Punicus
2. Romanos Punico bello Primo
3. omnes terras mariaque omnia
4. Roma contenta non erit

Kijk r. 4-9 na!

Als wij hen niet zullen tegenhouden, zullen de Romeinen onze rijkdom, onze stad en ons volk vernietigen. Sta mij toe met Punische troepen naar Spanje te gaan. Want

als ik daar grotere rijkdom en meer soldaten zal hebben verzameld, zullen wij opnieuw tegen de Romeinen oorlog kunnen voeren.’ 

retinebimus

1. imperfectum
2. perfectum
3. futurum exactum
4. futurum

perdent

1. praesens
2. futurum
3. imperfectum
4. perfectum

permittite

1. imperfectum 2de mv
2. praesens 2de mv
3. imperativus 2de ev
4. imperativus 2de mv

Wie worden aangeduid met "nostras", "nostram" en "nostrum"?

1. Romanos (regel 1)
2. Senatoribus Carthaginis (regel 2)
3. omnes (regel 3)
4. eos (regel 4)

Wat gebeurt er eerder?

1. colligero r. 8
2. poterimus r. 9

Collegero = fut ex (pf stam + ero)

poterimus = fut. van posse.

Bij acties in de toekomst geeft het FUT EX altijd aan wat eerst moet gebeuren, voordat de actie in het FUT gaat plaats vinden. In dit geval gaat Hamilcar dus eerst geld en soldaten verzamelen en pas daarna zal hij Rome kunnen aanvallen

Waarnaar verwijst 'ibi'?

1. Carthago
2. Hispania
3. Punico Bello Primo
4. Roma

Wat zijn "maiores" en "plures" voor vormen?

1. bijvoeglijke naamwoord
2. comparativus
3. superlativus
4. zelfstandig naamwoord

Kijk r. 10 tm 15 na!

De senatoren antwoordden: 'Maar als jij alle troepen naar Spanje zult hebben geleid, zullen wij hier geen bewakers hebben. Hoe zal jij de stad bewaken?' Hamilcar: 'Ik zal Carthago zeer goed beschermen, als ik de aandacht van de Romeinen op Spanje zal hebben gericht.' De senatoren stemden in.

Welke persoonsvormen uit dit stukje tekst zijn futurum? Typ de desbetreffende Latijnse woorden hieronder in met steeds alleen een spatie ertussen.

Waarnaar verwijst "hic"?

1. Carthago
2. Hispania
3. Punico Bello Primo
4. Roma

Wat is "maxime" voor een vorm?

1. comparativus bijvoeglijk
2. comparativus bijwoordelijk
3. superlativus bijvoeglijk
4. superlativus bijwoordelijk

Welke naamval is "Romanorum"?

1. genitivus
2. dativus
3. accusativus
4. ablativus

Bekijk alinea 2 en de woorden naast de tekst. Welke personen spelen hier een rol en waar zou het over kunnen gaan?

Kijk r. 16 tm 19 na!

Hamilcar bracht een offer, voordat hij met al zijn troepen vertrok. Hij bad tot de goden: 'Jullie, die altijd Carthago hebben beschermd, geef steun aan mij, wanneer ik tegen de Romeinen de oorlog zal voorbereiden.' 

"sacrum fecit"
Hoe is dit vertaald? (geen hoofdletters of leestekens, exact de woorden uit de vertaling gebruiken)

Wat is het verschil qua woordsoort tussen
"cum" in regel 16 en "cum" in regel 18?

Welke vorm van "cum" komt een paar regels verder nog een keer terug?

1. cum als voorzetsel
2. cum als voegwoord

tecum regel 21

Cum als voorzetsel:

r. 21 TECUM = CUM TE

Hoeveel verschillende werkwoordstijden komen voor in dit tekstgedeelte?

1. twee
2. drie
3. vier
4. vijf

VIER, want

r. 17 abiit en fecit, r. 18 protexistis:  PF

r. 17 orabat: IMPF

r. 18 favete: PR (imperativus)

r. 19 parabo: FUT

Bij welk Latijns woord is "deos"
een lijdend voorwerp?

1. orare
2. audiverat

Kijk r. 19-23 na!

Zijn zoon Hannibal, een jongen van negen jaar, had zijn vader tot de goden horen bidden/ had gehoord dat zijn vader tot de goden bad. Hij vroeg: ‘O vader, neem mij met je mee naar Spanje! Ik zal dapper vechten tegen de Romeinen, die ik haat zoals jij hen haat!’ 

eos in r. 23 verwijst naar:

1. deos r. 20
2. pater r. 21
3. me r. 21
4. Romanos r. 22

Wat valt op aan de vormen
"odi" en "odisti"?

Kijk r. 23 tm 27 na!

 Zijn vader lachte: 'Later, wanneer jij de krijgskunst geleerd zult hebben, zul jij een zeer goede aanvoerder zijn en tegen de Romeinen grote overwinningen behalen.' Hannibal (zei): 'Als jij mij met jou mee zal hebben genomen, zal ik van jou de krijgskunst leren. Wie zal mij beter onderwijzen dan jij?'

"tecum" regel 26
Welk gebruik van "cum" is dit?

1. voorzetsel
2. voegwoord

Hoe noem je precies het gebruik van de naamval bij "te" in regel 27?

Kijk r. 27 tm 33 na!

Hamilcar (zei): 'Goed. Ik zal je met me meenemen, als jij je woord van trouw zult hebben gegeven aan de goden van jouw vaderland.' Uit zichzelf legde de jongen zijn rechterhand op het altaar, waarop zijn vader het offer had gebracht. Hij zwoer: 'Zolang als ik zal leven, zal ik de goden van het vaderland vereren. Altijd zal ik een vijand van Rome zijn. Ik zal niet rusten, totdat Carthago op het land en op zee zal heersen.

Wat is het antecedent
van "qua" (regel 30)?

1. puer
2. dextram
3. aram
4. patriae

Welke naamval heeft
"hostis" (regel 31)?

1. nominativus
2. genitivus
3. dativus
4. ablativus

"quiescam" (regel 32)
Wat is dit voor woordsoort?

1. bijvoeglijk naamwoord
2. voegwoord
3. werkwoord
4. zelfstandig naamwoord

"terra" (regel 32)
Welke naamval is dit?

1. nominativus
2. ablativus

Kijk r. 33 tm 35 na!

Dit zweer ik, Hannibal, de zoon van Hamilcar, bij de Punische goden, die mij met hun bliksem zullen treffen, als ik ooit de eed zal hebben gebroken.'

Wat is het antecedent
van "qui" in regel 34?

1. Id
2. Hannibal, Hamilcaris filius
3. deos Punicos
4. fulmine

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

de leerstof thuis nog even bekijken

overgaan naar nieuwe leerstof

nog meer te weten komen over de leerstof

niet meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)

Nog iets anders, namelijk...

Hoe vond je 

deze les?

😒🙁😐🙂😃