2.3 GA-curve

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vandaag 2.3 GA-curve

1. Herhaling 2.1 Keynesiaans kruis en 2.2 IS-curve en MB-curve

2. Huiswerk

2. Uitleg 2.3 GA-curve

IS-MB-GA Model

• Analyse economische situatie
• Beleid maken
• NB Gesloten economie (zonder buitenland/wisselkoersen)

Model

• Gesloten economie zonder buitenland/wisselkoers
• Y (EV) = C + I + O (inkomensidentiteit/effectieve vraag)
• Y = C + B + S (bestedingsidentiteit)
• S = I + (O - B) (spaaridentiteit)

Keynesiaans kruis

• (Korte termijn) evenwicht goederenmarkt
• (Reële) rente en inflatie constant
• Y = EV
• EV = C + I + O

Multiplier(s)

• Wijziging autonome belastingen (Bo)
• Wijzigingen autonome bestedingen (Co + Io + Oo)
• Afhankelijk van marginale consumptiequote (c)
• Afhankelijke van marginale belastingquote (b)

Spaarlek/belastinglek

• Iedere bestedingsronde 'lekt geld weg'
• Een deel van het inkomen wordt gespaard => spaarlek
• Over een deel van het inkomen wordt belasting betaald => belastinglek

Van Keynesiaanse kruis naar IS-curve

Het Keynesiaanse kruis veronderstelt dat de rente constant is. Echter, particuliere consumptie en particuliere investeringen zijn afhankelijke van de (reële) rente. Een hogere reële rente leidt tot lagere particuliere consumptie en lagere particuliere investeringen:

• Particuliere consumptie: als de rente daalt wordt er meer geleend en minder gespaard. De consumptie neemt toe.
  
• Particuliere investeringen: als de rente daalt zijn investeringen (met geleend geld) sneller rendabel. De investeringen nemen toe.

Samenhang IS-MB blok

• Keynesiaans Kruis => Y bij een gegeven (reële)  rente
• IS lijn => Y bij verschillende (reële) rente (verband tussen reële rente en Y)
• MB lijn => de rente die wordt vastgesteld bij iedere Y
• Vraagkant model => vloeit voor uit bestedingen (EV = C + I + O)

Veranderingen IS-MB blok

• Autonome bestedingen: een verandering van de autonome particuliere consumptie (C₀) of autonome particuliere investeringen (I₀).
  
• Begrotingsbeleid: een verhoging of verlaging van de overheidsbestedingen (O₀) of belastingen (B₀ of b).
  
• Monetair beleid: een verhoging of verlaging van de rente door de centrale bank.

GA-curve (1)

• Aanbodzijde model (=producenten)
• Geaggregeerd (=verzameld) Aanbod in relatie tot inflatie 
• Relatie veroorzaakt door prijsrigiditeit
• Tijdscomponent => korte termijn en lange termijn

GA-lijn

De GA-lijn staat voor 

Geaggregeerd Aanbod 

en geeft het verband 

tussen het totale aanbod 

in de economie en 

de inflatie.

Vertraagde prijsaanpassing

GA-curve (2)

• Producenten baseren aanbod baseren op  verwachtingen  van verkoopprijzen, loonkosten en inkoopprijzen (vooruitplannen)
• Naïeve (adaptieve) inflatieverwachting=> huidige inflatie bepaalt de verwachte toekomstige inflatie: We gaan ervan uit dat de verwachte / voorspelde inflatie gelijk is aan de huidige inflatie. Dit noemen we adaptieve of naïeve inflatieverwachtingen.

Korte termijn GA-curve

We doen de volgende veronderstelling: als inflatie stijgt, stijgen de verkoopprijzen van de aanbieders en blijven inkoopprijzen, loonkosten en andere kosten gelijk i.v.m. prijsrigiditeit en loonstarheid. Contracten / loononderhandelingen zijn gebaseerd op voorafgaande inflatie en kunnen niet op korte termijn aangepast worden.

GA-LT (lange termijn)

Op de lange termijn leiden hogere inflatieverwachtingen tot het opnieuw onderhandelen van contracten en CAO’s waardoor de GA-curve naar links / omhoog verschuift. Het aanbod neemt langzaam weer af bij ieder inflatieniveau.

Lange termijn GA-lijn

Op lange termijn verloopt de GA-lijn uiteindelijk verticaal, omdat productie terug gaat naar langetermijngroeipad en niveau van potentiële productie (Y*).

Toch kan de GA-lijn wel verschuiven, als door technologische voortuitgang de economie op een hoger (of lager) langetermijngroeipad komt.

De GA-lijn verschuift 

naar rechts als er 

meer arbeid of kapitaal 

wordt ingezet of 

als de factorproductiviteit 

hiervan stijgt.