H2: Spanje en Nederland vergeleken 2.1 tm 2.5 2021 2022

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

De Geo 4 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Wat gaan we doen?

• Start H2: Hoofdvraag: Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het weer, het klimaat en de gevolgen van klimaatverandering in Nederland en Spanje?
  
• Uitleg: welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland?
• Opdrachten
  

Lesdoelen 

• Finish WB 32
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Welke verschillen en overenkomsten zijn er tussen het weer en klimaat en ES en NL?

Weer in Spanje en Nederland: 3 verschillende verschijnselen als oorzaak:

1. depressies ontstaan boven Atlantische Oceaan 
2. Azoren-Hoog: altijd hogedrukgebied op 30 °NB 
3. tijdelijke hogedrukgebieden ontstaan boven continent 
   

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Welke verschillen en overenkomsten zijn er tussen het weer en klimaat en ES en NL?

1: depressies ontstaan boven Atlantische Oceaan

Gevolgen weer Spanje	Gevolgen weer Nederland
occlusiefront	occlusiefront

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Welke verschillen en overenkomsten zijn er tussen het weer en klimaat en ES en NL?

2: Azoren-Hoog: altijd hogedrukgebied op 30 NB

Gevolgen weer Spanje	Gevolgen weer Nederland
Zomer: droog en zonnig Winter: frontale neerslag	Zomer: frontale neerslag Winter: nauwelijks van invloed

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Lesdoelen: herhaling

Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland?

• Finish WB 32
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Welke verschillen en overenkomsten zijn er tussen het weer en klimaat en ES en NL?

3: tijdelijke hogedrukgebieden ontstaan boven Europees continent

Actuele weerkaart Nederland KNMI

Gevolgen weer Spanje	Gevolgen weer Nederland
koude oostenwind	koude, dalende oostenwind (in winter)

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§1: Weer en klimaat in Europa

Maken

Hoe?

• Zelfstandig werken in rust.
• Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB nog eens goed door.
• Kom je er niet uit? Stel je vraag aan de docent.
  

Lezen LB	§1	blz. 20-21
Maken WB	§1: 2, 3 en 4 (tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)	blz. 20-22
	Leerdoelen §1 samenvatten	blz. 32

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

De Geo 4 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Wat gaan we doen?

• Herhaling §1
  
• Uitleg: is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?
• Opdrachten
  

Lesdoelen 

• Finish WB 32-33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Lesdoelen: herhaling

1. Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland? 

 

• Finish WB 32 
• Begrippen LB 46-49

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?

Waterbalans wordt beïnvloed door:

• neerslag
• gebruik: landbouw en toerisme

Het gebruik kent bepaalde gevolgen, voornamelijk in Spanje:

• verzilting
• verdroging --> ook in NL = gevolg klimaatverandering!
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?

Oorsprong drinkwater: neerslag.

De hoeveelheid bruikbaar water is afhankelijk van:

• neerslagverdeling: verdeling van neerslag in een gebied
• neerslagintensiteit: hoeveelheid neerslag per tijdseenheid
• klimaat in een gebied --> nuttige neerslag: verschil tussen hoeveelheid neerslag en verdamping
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Lesdoelen: herhaling

Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?

• Finish WB 32-33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§2: Beschikbaarheid van water

Maken

Hoe?

• Zelfstandig werken in rust. 
• Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB nog eens goed door. 
• Kom je er niet uit? Stel je vraag aan de docent.
• 
  

Lezen LB	§2	blz. 22-23
Maken WB	§2: 1, 4, 5 en 6 (tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)	blz. 23-25
	Leerdoelen §2 samenvatten	blz. 32-33

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

De Geo 4 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Wat gaan we doen?

• Herhaling §1 en §2
  
• Uitleg: hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?
• Opdrachten
  

Lesdoelen 

• Finish WB 33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Lesdoelen: herhaling

1. Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland?
   
2. Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme? 

 

• Finish WB 32-33 
• Begrippen LB 46-49

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

Oorzaak klimaatverandering: versterkt broeikaseffect

• Broeikasgassen zijn goed, want zij houden weerkaatste UV-stralen (=warmte) vast
• Teveel broeikasgassen in atmosfeer --> teveel warmte vasthouden --> gemiddelde temperatuur op aarde stijgt
• Versterkte uitstoot van broeikasgassen die opgeslagen zitten in de grond
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

Gevolgen versterkt broeikaseffect en stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde:

Extreem weer

Klimaat-verandering

Zeespiegelstijging

Smelten landijs   en gletsjers

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

Gevolgen versterkt broeikaseffect en stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde:

De zeespiegel stijgt, doordat:

• warm zeewater uitzet
• landijs op de polen en gletsjerijs smelt, en niet meer aangroeit in winter

Temperatuurstijging en veranderende gesteldheid van het aardoppervlak:

• Hoe minder wit, hoe minder reflectie, hoe warmer.

• Hoe donkerder, hoe meer opname van warmte, hoe warmer.

Zeespiegelstijging

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

Gevolgen voor het weer en klimaat in: ...

Heel Europa

Nederland

Spanje

• Gemiddelde jaartemperatuur stijgt tussen de 2 en 8 °C t.o.v. nu
  
• Elke 20-30 jaar zeer extreme zomer
  
• Temperatuur in winter hoger
  
  
  

• Zeer natte winters door warme, natte lucht
• Zeer droge zomers met hoosbuien
  

• Onzekere voorspelling

• Zeer droge zomers (branden)
  
• Veel verdamping (watertekort)
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

Klimaatverandering is een feit; het klimaat zal dus veranderen.

De snelheid waarmee het klimaat verandert is lastig in te schatten, omdat we niet kunnen inschatten hoeveel broeikasgassen we de komende jaren zullen uitstoten. Er zijn afspraken gemaakt op Europees en mondiaal niveau, maar wie houdt zich eraan..?

Tijdschaal gevolgen klimaatverandering:

• Nederland grotendeels onder water: tussen 2050 - 2100
• Grootschalig watertekort in Nederland in de zomer: tussen 2030 - 2050
• Temperatuur in Nederland boven de 40 °C: 2019!
  
• Bosbranden en droogte in Spanje: nu!
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Lesdoelen: herhaling

Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?

• Finish WB 33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§3: Klimaatverandering en extremer weer

Maken

Hoe?

• Zelfstandig werken in rust. 
• Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB nog eens goed door. 
• Kom je er niet uit? Stel je vraag aan de docent.
• 
  

Lezen LB	§3	blz. 24-25
Maken WB	§3: 2, 3 en 4 zonder atlas en 6 alleen (tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)	blz. 26-27
	Leerdoelen §3 samenvatten	blz. 33

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§4: Bronnen: Gevolgen

De Geo 4 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§4: Bronnen: Gevolgen

Wat gaan we doen?

• Afspraken herhalen
• Vraag: welke problemen kunnen er in Spanje en Nederland ontstaan door de klimaatverandering?
• Teams: §2.4 maken:
• Op school: random vraag 1.6 + 2.4 bespreken
  

Lesdoelen 

• Finish WB 33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§4: Bronnen: Gevolgen

Afspraken leerlingen: 

• 
  Je geeft antwoord op vragen, en laat zo een actieve werkhouding zien. 
• Je stelt vragen, of vraagt op een andere respectvolle manier hulp aan de docent, en laat zo een actieve werkhouding zien.
  
• Je werkt in de klas op papier = leerboek + werkboek + schrift. 

Afspraken docent: 

• 
  Ik geef genoeg ruimte en tijd om opdrachten te maken, zodat de leerlingen actief aan het leren zijn. 
• Ik stel controlevragen om te controleren of de leerlingen zijn aangehaakt
  .
• Ik benoem duidelijk wat ik ga doen, waarom ik iets doe en wanneer ik iets doe.

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§4: Bronnen: Gevolgen

Lesdoelen: herhaling

1. Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland?
   
2. Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?
   
3. Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland? 
4. Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

 

• Finish WB 33 
• Begrippen LB 46-49

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§4: Bronnen: Gevolgen

Maken

Hoe?

• Zelfstandig werken in rust. 
• Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB nog eens goed door. 
• Kom je er niet uit? Stel je vraag aan de docent.
• 
  

Lezen LB	§4	blz. 26-27
Maken WB	§4: 5, 2, 3 en 4 (tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)	blz. 28
	Leerdoelen §4 samenvatten	blz. 33

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

De Geo 4 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Wat gaan we doen?

• Herhaling §1, §2, §3 en §4
  
• Uitleg: hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?
• Huiswerk

Lesdoelen 

• Finish WB 33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Lesdoelen: herhaling

1. Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen het weer en het klimaat in Spanje en Nederland?
2. Is er voldoende water beschikbaar in Spanje en Nederland, bijv. voor landbouw en toerisme?
3. Hoe zijn klimaatverandering en extremer weer merkbaar in Spanje en Nederland?
   
4. Welke problemen kunnen er in Spanje en Nederland ontstaan door de klimaatverandering? 

 

• Finish WB 33 
• Begrippen LB 46-49

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

Klimaatverandering is een feit!

Je kunt twee dingen doen om de gevolgen te beperken:

1. klimaatverandering tegengaan
2. aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering
   

Start 11:24: Green Deal

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

1. Klimaatverandering tegengaan

• Uitstoot van fossiele brandstoffen verminderen door hernieuwbare, groene bronnen te gebruiken = energietransitie

Van                                                                  Naar

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

1. Klimaatverandering tegengaan

• Uitstoot van fossiele brandstoffen verminderen door gebruik hernieuwbare, groene bronnen
• Duurzaamheid: reduce, reuse, recylce

Reduce	Reuse	Recyle
Gebruik minder spullen	Gebruik spullen opnieuw	Hergebruik oude spullen

Voorbeeld

Koop alleen nieuwe kleding als je het nodig hebt, en gebruik dat meerdere jaren

Voorbeeld

Gebruik een herbruikbare tas voor alle aankopen in de winkel/supermarkt

Voorbeeld

Scheid je afval, zodat de gemeente kan zorgen voor nieuwe producten

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

2. Aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

Helaas is klimaatverandering al een feit, waardoor klimaatverandering niet meer te stoppen is. Snelheid van de gevolgen kan wel beperkt worden = meer tijd om aanpassingen door te voeren.

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

2. Aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

Helaas is klimaatverandering al een feit, waardoor klimaatverandering niet meer te stoppen is. Snelheid van de gevolgen kan wel beperkt worden = meer tijd om aanpassingen door te voeren.

Maatregelen in Nederland

Maatregelen in Spanje

Aanpassingen voor gevolgen stijgende water:

• Ruimte voor de rivieren
• Rivierdijken verstevigen
• Kades en duinen aan zee ophogen
• Stranden verbreden
  

Aanpassingen voor gevolgen watertekort:

• Betere irrigatie in landbouw toepassen
• Kleinere veestapels
• Ontziltingsinstallaties
• Watervoorraad vergroten: stuwmeren
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Lesdoelen: herhaling

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

• Finish WB 33
• Begrippen LB 46-49
  

H2: Spanje en Nederland vergeleken

§5: Klimaatbeleid

Maken

Hoe?

• Zelfstandig werken in rust. 
• Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB nog eens goed door. 
• Kom je er niet uit? Stel je vraag aan de docent.
• 
  

Lezen LB	§5	blz. 28-29
Maken WB	§5: 1, 2, 3, 4 en 6 (tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)	blz. 29-31
	Leerdoelen §5 samenvatten	blz. 33