bs 2: chromosomen

• biologie
• Middelbare school
• vmbo k, havo
• Leerjaar 2

Thema 5 

erfelijkheid en evolutie

Kort herhalen  5.1

Uitleg en maken 5.2

Leerdoelen

Ik kom omschrijven wat een genotype, fenotype, gen en eiwit is.

In elke celkern zitten chromosomen. 

Een chromosoom is een streng DNA.

Een klein stukje van het DNA is  een bepaalde erfelijke eigenschap;

dit noem je een gen.

Hier zie je de chromosomen in een lichaamscel van een vrouw. Dat zijn:

- 46 chromosomen

- 23 paar chromosomen

Elk chromosomenpaar heeft dezelfde genen (informatie voor erfelijke eigenschappen).

Geslachtschromosomen (dat is het 23ste paar)

• XX=Meisje 
• XY=Jongen

Hierboven zie je 2 chromosomen, die zijn samen 1 chromosomenpaar. 

De twee chromosomen bevatten informatie voor dezelfde eigenschappen, op dezelfde plek. 
De informatie kan wel verschillend zijn (variatie van een gen), bijvoorbeeld oogkleur blauw en oogkleur bruin. 

(Het ene chromosoom komt namelijk van je moeder, de ander van je vader.)

Celdeling lichaamscellen

Een moedercel heeft 46 chromosomen.

Voor de celdeling verdubbelt dit, zodat elke

dochtercel evenveel chromosomen krijgt.

Geslachtscellen

Geslachtscellen zoals een zaadcel en eicel hebben maar 23 chromosomen (de helft), als die samensmelten, wordt het 23+23=46 chromosomen.

Er wordt een jongetje geboren.

De kern van een huidcel van hem bevat

1. 22 paar chromosomen + XX
2. 22 paar chromosomen + XY
3. 22 chromosomen + XY
4. 22 chromosomen + Y

Bij tijgers hebben zaadcellen 20 chromosomen. 

Hoeveel chromosomen hebben de oogcellen van tijgers?

Kern van cel P bevat 40 chromosomen.
Hoeveel chromosomen bevat cel 1 ?

1. 20
2. 40
3. 80

Loes is 7, haar broertje Tim is 4. 

Hebben zij hetzelfde genotype?

Sabine en Stefan zijn een tweeling. 

Hebben zij hetzelfde genotype?

Wat voor tweeling zijn ze?

Wat ga je nu doen?

Open je TB op blz. 12 t/m 14 

(tip= TB blz. 42, doelstelling 2)

van hoofdstuk 5

van basisstof/paragraaf 2

online opdrachten 6 t/m 9