Bewegingsstelsel aandoeningen

Zorgvragers met een aandoening in het bewegingsstelsel
Thema 5 VVT 1
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 100 min

Onderdelen in deze les

Zorgvragers met een aandoening in het bewegingsstelsel
Thema 5 VVT 1

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Inhoud les

  • stukje herhaling over bot- en spierstelsel 
  • Aandoeningen aan het bewegingsstelsel

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Uit welke onderdelen bestaat ons bewegingsstelsel?

Slide 3 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Onderdelen bewegingsstelsel
* Botten (skelet)
* Gewrichten
* Spieren

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de functies van het skelet?

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Functies skelet
1. Houding
2. Beweging
3. Bescherming
4. Opslag van mineralen
5. Beenmerg- bloedaanmaak

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Soorten gewrichten
Van links naar rechts;

  • Kogelgewricht
  • Scharniergewricht
  • Rolgewricht

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spieren
Zonder spieren kunnen  botten en gewrichten niet bewegen.

  • Dwarsgestreepte spieren Willekeurig
  • Gladspierweefsel
    Onwillekeurig
  • Hartspierweefsel
    Dwarsgestreept. Onwillekeurig.

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een ouder persoon breekt sneller een bot dan een kind omdat ...
A
Zij hebben veel lijmstoffen en weinig kalkzouten in het bot
B
Zij hebben weinig lijmstoffen en veel kalkzouten in het bot
C
Botten van kinderen bestaan voornamelijk uit kraakbeen

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat voor gewricht is dit?
A
Scharniergewricht
B
Kogelgewricht
C
Rolgewricht
D
Zadelgewricht

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat voor gewricht is dit?
A
Scharniergewricht
B
Kogelgewricht
C
Rolgewricht
D
Zadelgewricht

Slide 11 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat voor gewricht is dit?
A
Scharniergewricht
B
Kogelgewricht
C
Rolgewricht
D
Zadelgewricht

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Wat is hier in het rood afgebeeld?
A
Spierweefsel
B
Pees
C
Kraakbeen
D
Bindweefsel

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Wat is hier in het blauw afgebeeld? (het buitenste blauw op de tekening)
A
gewrichtskapsel met vlies
B
Gewrichtsbanden
C
Kraakbeen
D
beenvlies

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Waar of niet waar:
Bij volwassenen zit rood beenmerg in de pijpbeenderen.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke aandoeningen in het
bewegingsstelsel ken je?

Slide 16 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Reuma
Verzamelnaam voor meerdere aandoeningen van het bewegingsapparaat:
  • reumatoïde artritis
  • artrose
  • spondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
  • jicht (een pijnlijke ontsteking in een gewricht
  • fibromyalgie

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat weet je van reumatoïde artritis?

Slide 18 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Reumatoïde artritis (RA)

  • meer vrouwen dan mannen;  (tot 45 jr)
  • ontstekingen van gewrichten; voet- en handgewrichten, pols, elleboog, schouder, enkel, knie en heup.
  •  afweersysteem raakt ontregeld, waardoor ontstekingseiwitten vrijkomen = auto-immuunziekte -> lichaam maakt antistoffen tegen het eigen lichaam
  • Diagnose stellen: 
- in bloed is de bezinking (BSE waarde) vaak verhoogd + reumafactor aanwezig (speciaal eiwit).
anti-CCP test: bepaalde antistoffen aanwezig. 

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Reumatoïde artritis
EEN AANTAL SYMPTOMEN
  • Actieve en inactieve perioden
  • Pijnlijke, warme, gezwollen gewrichten
  • Ochtendstijfheid
  • Vermoeidheid
  • Gewrichtsschade 
  • Noduli
Het synovium raakt ontstoken. 
(slijmvlies dat de gewrichtsholten bekleedt) 
Vaak ook peesscheden en slijmbeurzen ontstoken.

Slide 20 - Tekstslide

Noduli:
benige verdikkingen aan de eindkootje van de vingers

ontsteking begint in het gewrichtskapsel. Het binnenste deel van het gewrichtskapsel, dat de gewrichtsholte omgeeft, wordt dikker door de ontsteking en voelt warm aan.  Door uittreden van vocht in de gewrichtsholte ontstaat een zwelling. Daardoor wordt het gewricht pijnlijk en stijf.
Laagje kraakbeen en bot zelf kan ook aangetast worden.
Aandachtspunten vpk
* Mobiliteit - actieve periode is veel rust nodig
                        - niet actieve periode gedoseerd belasten
Te lang in 1 houding -> stijfheid van gewrichten
                                          -> verlies spierkracht
                                          -> risico op infectie en decubitus



Slide 21 - Tekstslide

De koudetherapie wordt tijdens een actieve periode plaatselijk toegepast om ontstekingsprocessen te verminderen.

De zorgvrager zal geneigd zijn de spieren nauwelijks te bewegen als dit te veel pijn doet. Het gevolg is dat de spieren slap en krachteloos worden, en in omvang afnemen (atrofisch). Door weinig beweging van gewrichten kan ook een dwangstand (contractuur) ontstaan.
aandachtspunten vpk
* Decubitusrisico verhoogd-> door gebruik van prednison, immobiliteit, dragen van spalken

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aandachtspunten vpk
* Voeding en gewicht: gember gunstige werking pijn
Vitamine D bij onstekingsreuma
Overgewicht een extra belasting op de gewrichten

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Medicatie R.A.
  • Ontstekingsremmers met pijnstillend effect, niet-steroïde anti-inflammatoire drugs (NSAID):  diclofenac, naproxen en ibuprofen. 
     Een nieuwere groep NSAIDs zijn COX-2-remmers: etoricoxib, celecoxib, meloxicam. 

  • Corticosteroïden: prednison. 
  • Reumaremmers: disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs): methotrexaat, sulfasalazine, goud, hydroxychloroquine, azathioprine, leflunomide en ciclosporine.
  • Biologicals:  remt de werking van ontstekingseiwitten of afweercellen in het lichaam. Drie soorten: TNF-alfaremmers, interleukineremmers, B- en T-celremmers.


Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Artrose = artrosis deformans
Gewrichtsslijtage: kraakbeen neemt in hoeveelheid af. 
De vloeistof (synovium) vermindert in het gewricht.
Osteofyt: Botvergroeiing die vaak bij artrose ontstaat aan de randen van gewrichtsvlakken.

Slide 25 - Tekstslide

Erfelijke aanleg
Vroeger opgelopen sportblessure
Overgewicht
Langdurige zware belasting
Zwaar lichamelijk werk
Te veel en te intensief sporten
RA
Verschijnselen artrose
  • pijn bij vooral bewegen en belasten van het gewricht;
  • pijn die in rust minder is, na rust startpijn;
  • een bewegingsbeperking van het aangedane gewricht;
  • lichte tekenen van een ontsteking van het aangedane gewricht, zoals zwelling en warmte. 


Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Behandeling artrose
  • overgewicht vermijden of gewicht verminderen;
  • overbelasting van een gewricht verminderen, bijvoorbeeld door een betere houding, betere schoenen, spiertraining en aanpassing van activiteiten.
  • operatief te corrigeren van bijvoorbeeld standsafwijkingen of bandletsels;
  • teveel aan vocht weg te nemen met punctie, zodat de druk op de gewrichtsbanden en het kapsel wordt opgeheven;
  • via een kijkoperatie aangetast en afgebrokkeld kraakbeen te verwijderen;
  • aangetaste gewrichten te vervangen door prothesen (heup- en kniegewrichten zijn de meest voorkomende prothesen).
  • pijnmedicatie die ook ontstekingsremmend werkt
  • Glucosamine en chondroïtine zijn stoffen die een deel van de opbouw van normaal kraakbeen vormen?





Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ziekte van Bechterew = spondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
  • ontsteking van de wervels en stijfheid
  • de gewrichten van het bekken en de wervelkolom raken ontstoken. Maar ook schouders, heupen en knieën kunnen meedoen in het proces.  
  • aantasting van de sacro-iliacale (SI) gewrichten -> pijnklachten ter hoogte van bilstreek
  • Symptomen: pijn en bewegingsbeperking, vermoeidheid. pijn in de nacht erger.
  • vaker bij mannen dan vrouwen
  • tussen 15-35 jaar
  • auto-immuunziekte

Slide 28 - Tekstslide

De ontsteking kan op lange termijn oorzaak zijn van vergroeiingen van de wervels, omdat door de ontsteking zich littekenweefsel vormt in de ruimte tussen twee beenderen. Zo raakt het gewricht verstijfd. Het littekenweefsel kan uiteindelijk tot bot omgevormd worden. Het gewricht is daardoor volledig verstijfd: de twee beenderen vormen nu als het ware één been. 

 keert het afweersysteem zich tegen de eigen weefsels en de gewrichten
Behandeling
De rug zoveel mogelijk bewegelijk en recht houden.
  • ontstekingsremmende medicijnen 
  • TNF--blokkers, zoals Remicade®, Enbrel® en Humira®, die remmend werken op het lichaamseigen eiwit tumornecrosefactor (TNF). 
  • fysiotherapie of oefentherapie Cesar of Mensendieck, voor houdingsadviezen en instructies voor oefeningen.


Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Jicht
  • Reumatische aandoening.
  • Ontstaat doordat er te veel urinezuur in het bloed zit.
  • Urinezuur vormt kristallen.
  • Deze kunnen neerslaan in gewrichten en andere weefsels.
  • Er kan dan een ontsteking ontstaan.

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is urinezuur?
Ontstaat bij de afbraak van purine.

Maar wat is purine?

Dit komt via twee manieren in ons lichaam;
  • Als afbraakproduct van (lichaams) eiwitten
  • Via voeding (met name dierlijke producten)


Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Osteoporose
‘poreus bot’



Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Chronische aandoening
Oorzaak onbekend.
18 Trigger punten




Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Fracturen (#)

Femur
Collum
Humerus


  • Dijbeen
  • Heup
  • Schouder

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Maak de vragen bij de praktijksituatie over Joop 
Verpleeg-, verzorgingshuizen, thuiszorg 1 N3
Module 5: Zorgvragers met aandoeningen aan het bewegingsstelsel
Praktijksituatie Joop


Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies