3.2 Athene en Sparta

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

3.2 Sparta

Herhaling - kies er twee

• Waarom noemen we Athene een democratie?
• Waarom werden Griekse koloniën altijd ver van hun moedersteden gesticht?
• Wat is een akropolis en waarom hadden de Grieken zoiets in hun polis?
• Welke verschillen zijn er tussen de Atheense en onze democratie?
• Wat is politiek?

Huiswerk

- leren 48-49

- Maken 2, 5-6

LESDOELEN

Aan het einde van de les:

- Weet je waarom Sparta een bijzondere stad was

- Kun je vragen bedenken bij een tekst

Waar denk je aan bij Sparta?

Geen nederzetting, maar een verzameling van dorpen.

Sparta is berucht en zeer populair bij een aantal regimes (Nazi's liepen bijvoorbeeld weg bij Sparta --> dit typeert de invalshoek) Sparta hoef je dus niet positief te beschrijven. Het is een kei harde samenleving. 

Elke Spartaan/spartiaat? krijgt 1 mantel waar die altijd mee moet doen (zomer + winter) het is een soldaat. Mantel is dieprood, schilden worden opgeblonken en schittert als de zon erop schijnt. 

Door de helm kan je alleen maar recht voor je kijken. Menig Spartaan was bang op het slagveld, er waren hele hevige gevechten. Man tot man gevechten! 

De man is minstens over de 30 jaar. --> typisch is namelijk, lange haren. Boven de 30 en volwaardig burger dragen de Spartanen hun haren lang en dragen hem in een vlecht. De Perzen begrijpen dit niet. De Spartanen hechten veel waarde aan hun lange, gevlochten haar. 

De Spartanen lopen op blote voeten met een dikke laag eelt. 

Spartanen doen iets wat Grieken niet doen. Elke Griek valt aan met een gigantisch geschreeuw --> om hun angst weg te schreeuwen. De Spartaan is muisstil en doet dit nooit. De helm zorgt er ook voor dat het geluid gedempt wordt. 

Sparta - opdracht

We gaan een aantal zaken bespreken die met Sparta te maken hebben.

Jij moet tijdens het luisteren bedenken waarom de Spartanen dit doen.

Kind werd ondergedompeld in een groot vat urine --> meteen om te checken of een kind wat betreft reflectie goed in elkaar zit. Zo wordt ook gekeurd of de benen niet krom staan. Op het moment dat kinderen niet geschikt waren om verder te leven, werd het kind ter vondeling gelegd. 

 - Eerste verhaal: kind werd van een afgrond weggegooid.

 - Tweede verhaal: Kind werd in een afgrond gelegd en uiteindelijk door wilde dieren op te eten. 

 Gehandicapten etc. maakten geen schijn van kans. 

Spartaanse opvoeding

• Vanaf 7 jaar weg bij de moeder --> wonen in kazernes. 
• Meisjes ook harde opvoeding ->sterke vrouw baart sterke kinderen!

In Athene veel burgergezinnen, in Sparta niet --> ouders leefden uit elkaar. 

Aantekening over Sparta

• In Sparta draait alles om het leger
• Alle Spartaanse mannen zijn soldaat
• Zo worden ze opgevoed
• Het leger is het beste van de wereld
• Het leger is zo belangrijk, omdat er vreselijk veel slaven zijn
• Die kunnen gemakkelijk in opstand komen

Sparta 

JUIST OF ONJUIST?

Je krijgt zo een aantal stellingen te zien. 

Denk jij: JUIST? Dan ga je staan. 

Denk jij: ONJUIST? Dan blijf je zitten. 

JUIST OF ONJUIST?

Sparta was rijker dan Athene

JUIST OF ONJUIST?

Vrouwen zijn belangrijk in Sparta 

JUIST OF ONJUIST?

Mensen in Sparta zijn gelukkig

Pak de tekst van pagina 50 erbij in je tekstboek: Verschillen tussen Athene en Sparta

Bedenk twee vragen die je kunt stellen over dit stukje tekst, zonder dat je het helemaal leest.

Schrijf beide vragen op.

LESDOELEN

Aan het einde van de les:

- Weet je waarom Sparta een bijzondere stad was

- Kun je vragen bedenken bij een tekst

Huiswerk

Leren 3.2, maken 9-11, 13