Verlichting 1650-1900

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo, havo, vwo
• Leerjaar 2,5,6

De Verlichting

                De Verlichting

Salons

Met name de gegoede burgerij kwam in salons en koffiehuizen (veelal in Parijs) om maatschappelijke problemen te bespreken

Toneel

Op allerlei andere manieren werden 'verlichte' ideeën verspreid.

• Georges Danton was in Frankrijk bijvoorbeeld een zeer effectieve 'speacher'

Absolutisme

Vorsten pasten censuur toe

• In Engeland kan redelijk veel worden gepubliceerd
• De Republiek is het meest tolerant ten opzichte van nieuwe ideeën (ook daar wel censuur)

Verlicht Absolutisme

Andere vorsten gingen het verlichtingsdenken toepassen. 

• Catharina de Grote wordt ook een Verlicht Absolutist genoemd - stichting scholen en universiteiten, vaccinaties en meer. 
• Maar ook harde censuur

Kan absolutisme verlicht zijn, als er niets verandert op bestuurlijk niveau?

Franse Revolutie

Twee revoluties voor de prijs van één

Eerste revolutie (1789-1792):

• Constitutionele monarchie
• Verklaring van de Rechten van de Mens en Burger
• Grondwet

Tweede revolutie (1792-1794):

• Jacobijns bewind
• Onthoofding vorst
• Terreur tegen tegenstanders

Directoire en Napoleon 

Directoire (1795-1799):

• Vijfmanschap (later drie man) die orde en rust na terreur moesten herstellen
• Mislukking

Napoleon (1799-1814):

• Een van de directeuren, neemt de macht over van de rest
• Zeer populair, en weet orde te herstellen
• Verspreidt Verlichtingsideeën (Code Napoléon)

Congres van Wenen

Conservatieve orde (1814-1815)

De liberale tendensen van de grote revoluties werden de kop in gedrukt.

Onder meer:

• Franse koningshuis hersteld
• Nederland en België worden een koninkrijk (onder leiding van Willem I)
• Afspraak dat landen elkaar zouden helpen wanneer er liberale opstanden ergens zouden plaatsvinden (bijvoorbeeld in Griekenland in 1922)