Training Formatief Evalueren

• Communicatie
• HBO
• Beroepsopleiding
• Studiejaar 1-4

Jos Zonneveld

Formatief evalueren

Pantarijn

21-03-2022

Tekst

Klik hier voor een poster voor het model Feed up, Feedback en Feed forward 

Even voorstellen

Jos Zonneveld

Leerkracht PO

Trainer M365 en G-Suite

Ontwikkeling E-Learning

Begeleiding implementatie ICT

Stel jezelf voor. Kies hiervoor een vorm die bij je past. Laat ook zien dat je uit het onderwijs komt en dat je expert bent op dit gebied. 

Wat hoop jij deze training te leren?

Doelen

Aan het einde van de module weet je:

1. Het verschil tussen formatief en summatief evalueren
   
2. Hoe je op cyclische wijze formatief evalueren kunt vormgeven
3. Welke eerste stap je kunt zetten richting formatief evalueren in je eigen lespraktijk
4. Praktische werkvormen voor jouw eerste stappen

Inhoud training

• Toetsing algemeen
• Formatief Evalueren
• Een model voor Formatief evalueren (FE)
• Aan de slag (Rubrics/forms)
• Pauze
• Aan de slag (Video/feedback)
• Afronding

Disclaimer

Deze module is mede tot standgekomen in samenwerking met Stichting Leerplan Ontwikkeling. De hoor- en werkcolleges (PowerPoint) en de online toolkit zijn gebruikt bij de totstandkoming. Hierdoor kunnen deze gelijkenissen bevatten. 

Wat is toetsen?

Waar denk je aan bij de term toetsen?

Vul de eerste drie woorden in waar je aan denkt...

Doelen van toetsen

• Welke doelen voor toetsen kun je bedenken? (±5 minuten)

Delen

Deel twee doelen die je met je collega hebt bedacht.

Doelen van toetsen

• Summatief: Beoordelen van de leerling bijv. Selecteren, classificeren, plaatsen of certificeren
• Is vaak het eindpunt voor leren

• Formatief: Beoordelen van het leerproces bijv. voortgang bijhouden, ontwikkeling tav leerdoelen bijhouden, onderwijs aanpassen aan behoeftes
• Is vaak het startpunt voor leren

Pauze

Drie stellingen...

Laat deze eventueel achterwege. Bepaal aan de hand van de input, voorkennis en beginsituatie of het nodig is om misconcepten aan de kaak te stellen. Daarvoor zijn deze stellingen.

Wanneer je gebruikmaakt van rubrics noem je dit formatief evalueren

1. Eens
2. Oneens

Een toets is formatief als hieraan geen cijfer verbonden is

1. Eens
2. Oneens

Toetsrevolutie (Sluijsmans & Kneyber, 2016):

"[...] een toets kan van zichzelf niet formatief zijn; het is geen inherente eigenschap van een toets (p. 10).”

Formatief evalueren verhoogt de administratieve last

1. Eens
2. Oneens

Over formatief evalueren

• Docent en leerling: Continu feedback geven en ontvangen om het leren in de school te verbeteren
• Formatief evalueren kán leiden tot meer motivatie, eigenaarschap en zelfregulatie bij leerlingen

Bronnen

(Stobart, 2008; Van der Ploeg & Van Engen, 2017).

Formatief evalueren

De essentie van formatief evalueren is het bijsturen van het leerproces om zo te zorgen dat leerlingen kunnen én mogen leren.

Summatief evalueren 

Waar staat een leerling binnen het referentiekader, de klas, school, landelijk of Europees. De toetsen binnen het PTO en PTA en uiteindelijke examinering.

Een FE-model

Het FE-model

Het FE-model is er één van velen. Een bekend model is die van William (feedback, feed up en feed forward). Dit model is ook impliciet in het FE model van Gulikers en Baartmans zichtbaar. 

Indien enkele docenten dit model waarderen/kennen, kun je ervoor kiezen om dit model te koppelen aan het FE-model van Gulikers & Baartman (2017). 

Gulikers, J. T. M., & Baartman, L. (2017). Doelgericht professionaliseren. Formatief toetsen met effect! Wat DOET de docent in de klas?: Eindrapport NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer 405-15-722. NRO.

Enkele opmerkingen

• Het is één van de vele modellen
• Het model is gebaseerd op het handelen van de docent
• De samenhang tussen alle fases uit het model is belangrijk
  
• Het model is cyclisch 
  (geen 'rigide' stappenplan)



• De mini-cyclus: 2-3-5
• Snel schakelen tussen fases (2-3-2-3-5)
• Fase 1 en 5 worden het minst vaak toegepast. Vergeet deze dus niet... ;)  

Voorbeelden

• Heldere doelen
  
• Meetbare succescriteria
• Rubrics
  

Geef goede voorbeelden hoe dit eruitziet. Bij voorkeur van meerdere vakken. En laat docenten eventueel zelf voorbeelden bedenken. 

Praktijkopdracht

Check-in of check-out

• Leerdoelen vermelden
• Forms (data verzamelen)
• Teams (+Reflect)
• Class Notebook?

Pauze

Pauze

Voorbeelden

• Quizlet (live)
• Gesprekken
  
• Vragen stellen (LessonUp)
• Doorvragen
  
• Video (Edpuzzle)
• Presentatie
  
• Een schets

Geef goede voorbeelden hoe dit eruitziet. Bij voorkeur van meerdere vakken. En laat docenten eventueel zelf voorbeelden bedenken. 

Praktijkopdracht

Sollicitatie via Video

• Leerdoelen
  
• Rubric opstellen (demo)
• Video maken (Flipgrid)
  
• Feedback
  
• Bijstellen doelen

Voorbeelden

• Antwoord analyse
• Opdrachten in Teams

Geef goede voorbeelden hoe dit eruitziet. Bij voorkeur van meerdere vakken. En laat docenten eventueel zelf voorbeelden bedenken. 

Voorbeelden

• Feedback via Reacties
• Feedback via Video
• P2P feedback (groepswerk Teams)

Geef goede voorbeelden hoe dit eruitziet. Bij voorkeur van meerdere vakken. En laat docenten eventueel zelf voorbeelden bedenken. 

Praktijkopdracht

Sollicitatie via Video

• Leerdoelen
  
• Rubric opstellen (demo)
• Video maken (Flipgrid)
  
• Feedback
  
• Bijstellen doelen

Voorbeelden

• Feed Forward
• Vervolglessen aanpassen

Geef goede voorbeelden hoe dit eruitziet. Bij voorkeur van meerdere vakken. En laat docenten eventueel zelf voorbeelden bedenken. 

Implementatie: hoe dan?

Algemene opmerkingen

• Meer informele aanpakken (bijv. veel vragen stellen en doorvragen)


• Kleine stapjes
• Docent-leerling relatie: Vertrouwen en communicatie is belangrijk
• De leerling is cruciaal: betrek hen bij het proces. Bijvoorbeeld het opstellen van succescriteria en peer-feedback.

Feedback - vragensessie

Ga met het volgende aan de slag:

• Je kiest één les en klas (tip: houd het klein)
• Je doorloopt tijdens één les de gehele FE-cyclus
• Tijdens deze tussentijdse sessie bekijken we de voortgang en is er ruimte voor vragen en verdieping

Samen een datum plannen

Verder leren

Padlet Leernetwerk Formatief Evalueren

PDF Opbrengsten van Formatief Evalueren Kennisrotonde

Website SLO over Formatief Evalueren

Probeer het te vatten in één woord

Met welk thema
ga jij aan de slag?

Evaluatie

Link naar het evaluatieformulier