Essay H5 opbouw enz

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Klaar voor de start:

   -materiaal: opgeladen laptop

   -jas uit, tas op de grond

   

Vooraf: 

Documentatiemapje: donderdag of vrijdag inleveren.

Gang van zaken tijdens de schrijflessen.

Terugblik

Schrijverstypen

Voorbeeldbetoog

Rubric

Resensies

Deze les: 

Opbouw, vraagstelling, ordening van de info

Aanpak?

Praktische tips

Het essay

Essay/literair essay

1. Centrale vraag
2. Vergelijking van de boeken, op één of andere manier
3. Een persoonlijke leeservaring, jóuw gedachten over die boeken

Do's

1. Denk goed na over de centrale vraag
2. Maak gebruik van recensies bij het bepalen van die centrale vraag
3.  Een centrale vraag is vaak meervoudig: levert een waaier aan mogelijke antwoorden op
4. Een inhoudelijk goed essay schrijven is lastig als je de boeken gelezen hebt, maar onmogelijk als je de boeken niet gelezen hebt. 
5. Illustreer jouw gedachten met voorbeelden uit het boek
6. Onderbouw jouw gedachtegang met voorbeelden uit recensies 

Don'ts

1. Vijf alinea's: inleiding, boek 1, boek 2, boek 3, slot.
2. Een op zichzelf staande samenvatting van het boek
3. Geen recensies gebruiken en/of geen verwijzingen maken naar de recensies
4. ChatGPT, want ...

Tips inleiding

1. Absoluut verboden: 'Ik ga mijn essay schrijven over ...'
2. Idem: 'Ik heb ... gelezen' of: 'In dit essay ...' 
3. Titel: verwijs op één of andere manier naar jouw centrale vraag
4. Neem de lezer mee op jouw reis. Maak de lezer nieuwsgierig.
5.  Introduceer de boeken en de schrijver héél kort, maar ga vooral in op de reden waarom je jouw tekst schrijft.

Tips kern

1. Een alinea = een aspect van jouw vraag. Bijvoorbeeld:                                                   Centrale vraag:  Remco Tuininga: maatschappelijk geëngageerd?                           alinea 1: Remco Tuininga en de vrouwenemancipatie                                             alinea 2: Remco Tuininga en de politiek                                                                         alinea 3: maatschappijkritiek in de boeken van Tuininga                                       enz. 
2. Het AUB-model geldt hier ook, zij het op iets andere manier dan bij een betoog: de A staat niet voor argument maar voor aspect (van de hoofdvraag). 

Tips slot

1. Er hoeft geen antwoord te komen op de hoofdvraag.
2. Een genuanceerde conclusie is verplicht.                                                                          'Het voert te ver om te zeggen dat Remco Tuininga een geëngageerd           schrijver is. Daarvoor zijn zijn personages veel te veel met zichzelf                 geoccupeerd. De persoon Tuininga laat zich in de media op allerlei               manieren als activist gelden, de schrijver Tuininga daarentegen is                 eigenlijk vooral een oerconservatief (...) met name daar waar het zijn           nogal stereotype vrouwelijke personages betreft (...) enz. enz. 

Praktische tips: 1

1. Maak alinea's
2. Sla tussen de alinea's regels over
3. Titel!
4. Jouw publiek is hoogopgeleid, buitengewoon intelligent, zeer geïnteresseerd in literatuur, erudiet en een vermaard connaisseur van de Nederlandse literatuur
5. Meneer Nauta namelijk.......

Praktische tips 2

1. Vermijd verwijzingen naar de schoolse opdracht, zoals 'dit essay' enz.
2. Maak een schrijfplan, liefst op alinea-niveau in steekwoorden.
3. Daarop voortbordurend: haal denken en schrijven uit elkaar. Bedenk wat je wilt, voordat je gaat schrijven.
4. Je hebt vier keer 40 minuten. (1x 80, 2x 40). Verdeel de tijd goed.
5. Een kladversie schrijven en die vervolgens 'in het net' overschrijven kost heel veel tijd, schrijfwerk en de netversie is vaak niet veel beter dan de kladversie, alleen leesbaarder. 

Praktische tips 3.

1. Neem vooraf de beoordelingsrubric nog eens door. 
2. Je mág de boeken erbij hebben, hoeft niet.
3. Bewerk vooraf jouw documentatiemapje: lees de recensies door, maak aantekeningen, onderstreep hier en daar.
4. Denk vooraf na over jouw essay: wat wil je beschrijven?
5. Lees het voorbeeldessay nog eens door.