1V 2.6 Skelet en leefwijze

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Paragraaf 2.6 - Skelet en leefwijze

Deze les:

- 2.6 Skelet en leefwijze

- Nakijken

- Leren voor de toets

Leerdoelen 2.6 Skelet en leefwijze

- Je kunt uitleggen hoe het skelet van een dier past bij zijn leefwijze

- Je kunt beschrijven hoe gewervelde dieren in het water en op het land bewegen. 

- Je kunt uitleggen hoe ongewervelde dieren stevig zijn en hoe ze kunnen bewegen. 

Hoe herken je gewervelden?

1. Hebben 4 poten
2. Schubben als huid
3. Hebben een wervelkolom
4. Leven op het land

Gewervelde dieren

Hebben allemaal hetzelfde 

bouwplan:

schedel, wervelkolom, 

ribben,bekken, 

schouderbladen,
voorpoten en achterpoten.

In welk antwoord staan alleen maar gewervelden?

1. Vissen, vogels, reptielen, amfibieën en zoogdieren
2. Vogels, reptielen, zoogdieren, amfibieën en insecten
3. Vissen, reptielen, insecten en sponzen
4. Geleedpotigen, vogels, vissen, zoogdieren en reptielen

Dit is een murene. Is een murene gewerveld?
(kijk goed naar het plaatje)

1. Ja
2. Nee

Die vorm past bij de functie

Jezushagedis
Gewerveld

Boshuppelmuis

Gewerveld

Verschillende leefwijze --> verschillende vormen skelet

Maar... gewervelden vaak nog zelfde (herkenbare) bouwplan

Vorm past bij functie

Verschillende leefwijze --> verschillende vormen skelet

Gewervelden vaak nog zelfde (herkenbare) bouwplan

Verschillende leefwijze --> verschillende vormen skelet

Gewervelden vaak nog zelfde (herkenbare) bouwplan

Hoe heet het
paarse bot?

1. Ellepijp
2. Spaakbeen
3. Opperarmbeen
4. Dijbeen

Hoe heet het bot
waar de pijl naar wijst?

Kijk naar de poten in
de afbeelding: wat kan
een topganger niet en
een teen- & zoolganger wel?

1. Been buigen bij knie
2. Onderbeen draaien t.o.v. bovenbeen
3. Been draaien bij heup

Stevigheid

Gewervelde dieren: inwendig skelet

Ongewervelde dieren:
geen skelet of een uitwendig skelet

Uitwendig skelet

Weekdieren: schelpdieren en slakken 

maken een schelp of schaal van kalk.

Uitwendig skelet

Geleedpotigen (bijv. insecten en spinnen) hebben
een uitwendig skelet van chitine. Skelet groeit niet mee
-> vervellen is nodig

    Bij een uitwendig skelet werken
       spieren op dezelfde manier!

Onthouden: 

ALLE spieren die samentrekken 

worden KORTER. 

Beweging is afhankelijk van 

waaraan 'getrokken' wordt!

--> Dus ook bij een uitwendig skelet

Bewegen: ook kennen bij dieren met exoskelet

Bewegen: ook kennen bij dieren met exoskelet

Wat gebeurt er als de groene spier samentrekt?

1. Hij wordt korter + buigt daarmee het been
2. Hij wordt korter + strekt daarmee het been
3. Hij wordt langer + buigt daarmee het been
4. Hij wordt langer + strekt daarmee het been