5.2 laatste deel-> Ver weg en einde koude oorlog

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

5.2 laatste deel-> Ver weg en einde koude oorlog

Het einde van de koude oorlog!

Herhalingsles 5.1 & 5.2

         

Welkom: even weer de regels op een rij

• Ga rustig zitten bij binnenkomst
• Leg je spullen op tafel (laptop en boek)
• Stil tijdens uitleg of hand omhoog bij een vraag
• Op fluistertoon tijdens zelfstandig werken
• Niet eten, geen jassen of oortjes in de klas

Doe mee, stel vragen en wees een lief voor elkaar!

          Herhaling & verdieping 5.1 & 5.2

Planning

• 5 minuten opstarten
• 10 minuten herhaling -> lessonUp
• 10 minuten uitleg 
• 25 minuten zelfstandig werken
• 10 minuten afsluiting -> lessonUp

Na deze les kun je..

de verschillen tussen het Oostblok en het Westblok uitleggen en begrijpen waarom dit leidde tot spanningen in de Koude Oorlog

de betekenis en het belang van begrippen als Marshallhulp, IJzeren Gordijn, Politionele Acties en Dekolonisatie uitleggen

uitleggen hoe nieuwe staten ontstonden na  WOII en de verschillen tussen dekolonisaties benoemen, zoals  Indonesië, Suriname en de ABC-eilanden

Wat is een kolonie?

1. Een gebied dat het ‘bezit’ was van een ander land.
2. Een vriendschappelijke band sluiten met een ander land
3. Een reis waarin mensen op zoek gaan naar nieuwe gebieden of nieuwe routes.

Wat betekent zelfbestuur?

1. Landen die bestuurd worden door een ander land
2. Dat het land zichzelf mag regeren en besturen

Wat is een koude oorlog tussen Sovjet-Unie en Amerika?

1. Een oorlog die gevoerd is in een koud gebied
2. Een oorlog waarin ze nooit écht met elkaar hebben gevochten
3. Een oorlog waarin atoomwapens worden gebruikt

De Berlijnse Muur

1. 1945 - 1961
2. 1961 - 1989
3. 1961 - 1991
4. 1989 - 1991

          Herhaling 

💡 Waarom stopte de Koude Oorlog?

📅 Periode: 1989 - 1991

🏦 Economische crisis in de Sovjet-Unie 

🔄 Hervormingen van Gorbatsjov 

🚧 Protesten in Oost-Europa 

🧱 Val van de Berlijnse Muur (1989)

🏴 Uiteenvallen van de Sovjet-Unie (1991) 

         Overzicht 5.1 en 5.2

       Overzicht 5.1: dekolonisatie

🕰  Na 1945 raakten Europese landen hun kolonies kwijt.

❌ Europese landen waren verzwakt na WOII.

📜 SU & VS waren tegen kolonialisme 

⚔️ Soms vreedzaam, soms met oorlog.

🌍 Nieuwe staten ontstonden, zoals Indonesië (1949), 

Suriname (1975) en de Antillen (autonomie).

       Begrippen 5.1

Dekolonisatie 

Soevereiniteit 

Soekarno

KNIL

Politionele Acties 

       Overzicht 5.2: Koude oorlog

🌍 Na WOII ontstonden twee machtsblokken:

🟥 Oostblok (Sovjet-Unie) 🟦 Westblok (VS/W-Europa) 

💣 Gevolg:  angst voor oorlog ->
 de Koude Oorlog, geen directe strijd, maar veel conflicten

🚧 IJzeren Gordijn → Strenge grens tussen Oost & West.

🏗️ Val van de Berlijnse Muur (1989)  →  einde koude oorlog

Communisme

Gelijkheid en bezit in handen staat

Dictatuur 

1 man bepaalt

Planeconomie 

overheid bepaalt wie er geld krijgt en wat er geproduceerd wordt

Kapitalisme

vrijheid: zoveel mogelijk geld verdienen

Democratie

volk kiest de regering

Vrijemarkteconomie 

Overheid bemoeit zich niet met de economie 

Westen - VS

Oosten - SU

       Begrippen 5.2

Marshallhulp    

NAVO 

Warschaupact 

       

Op naar de toets, kies je leerstrategie!

Optie 1: Samenvatting maken

✅ Haal de belangrijkste informatie uit de tekst

✅ Schrijf de kern van de begrippen en leg de verbanden uit.

Optie 2: Flitskaarten oefenen (Flashcards)

✅Overhoor elkaar met begrippen, weet je iets niet? zoek het op

✅ Werk samen in tweetallen of oefen zelfstandig.

 

Optie 3: Oefentoets (af)maken

✅ Test je kennis alsof het een echte toets is.

✅ Bepaal waar je nog extra aandacht aan moet besteden.

     

Klaar voor de toets? Kies je leerstrategie!

1.  Voor samenvatting kan je hulpblad krijgen

2. Oefentoets krijg je van mij, einde les iedereen antwoordblad

🔹Maximaal op fluiterniveau overleggen

🔹Kies bewust en blijf bij je keuze – wisselen kost tijd.

🔹Samenwerken? Prima, maar blijf op je plek en werk serieus.

🔹Ik loop rond voor vragen en check of iedereen bezig is.

🔹 We eindigen met een quiz om te testen 

Succes! 

Wat was een groot verschil tussen het Oostblok en het Westblok?

1. In het Oostblok was de economie vrij, in het Westblok werd deze door de staat bepaald.
2. In het Oostblok was er een planeconomie, in het Westblok een vrijemarkteconomie.
3. Het Oostblok kreeg Marshallhulp, het Westblok niet.

Kapitalisme

Communisme

Planeconomie

Vrijemarkteconomie

Oosten

Westen

Wat was het doel van de Marshallhulp?

1. Om Europese landen economisch te helpen en invloed van de VS te vergroten.
2. Om Duitsland te bestraffen voor de Tweede Wereldoorlog.
3. Om landen in Azië onafhankelijk te maken.

Hoe verschilde de onafhankelijkheid van Indonesië en Suriname?

1. . Indonesië werd onafhankelijk door oorlog, Suriname door onderhandelingen
2. Indonesië bleef lang een Nederlandse kolonie, Suriname werd direct onafhankelijk.
3. Suriname werd met geweld onafhankelijk, Indonesië zonder strijd.
4. Suriname werd onafhankelijk in 1945, Indonesië in 1975.

Waarom raakten de Verenigde Staten betrokken bij de oorlog in Vietnam?

1. Om Vietnam te helpen met dekolonisatie
2. Uit angst dat het communisme zich verder zou verspreiden
3. Om hun invloed in Azië te vergroten en grondstoffen veilig te stellen
4. Omdat Vietnam de VS had aangevallen

Hoe verliep de dekolonisatie van Indonesië en Suriname anders? Noem een belangrijk verschil

Vond je deze manier van zelfstandig werken (keuze) prettig, waarom wel/niet?

Ben je klaar voor de toets? Waarom wel of niet?

      Volgende les

• Toets op donderdag 

Straks: vrijwillige extra les 

Als je tussendoor nog vragen hebt? 

Teams!

Tek

Kapitalisme

Communisme

Planeconomie

Vrijemarkteconomie

Oosten

Westen

Duitsland wordt weer één staat

1991 

Sovjet-Unie wordt afgeschaft 

Landen zijn vrij van regering SU

       Aan de slag

 1: afmaken 5.1 & 5.2 

 2: Nakijken 5.1 & 5.2 

Klaar? 

OF: Opdracht in magister (collage maken) 

OF: starten met leren 5.1 & 5.2 (samenvattingen)

       Aan de slag

 1: afmaken 5.1 & 5.2 

 2: Nakijken 5.1 & 5.2 

Klaar? 

OF: Opdracht in magister (collage maken) 

OF: starten met leren 5.1 & 5.2 (samenvattingen)