5.2 Watergebruik

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

5.2 Watergebruik

lesdoel

Waar vandaan komt ons drinkwater?

Drinkwater in NL

Hoog Nederland drinkt grondwater

Laag Nederland drinkt oppervlakte water

Laag NL = blauw

Hoog Nederland = geel

 Laag Nederland 

...ligt lager dan 1m NAP : geen zoet grondwater,   omdat  ondergronds zeewater omhoog komt en mengt zich met zoet water. 

Dat heet brak water.

Hoog Nederland

...ligt boven 1m NAP

Het regen zakt snel in de grond.

Drinkwater wordt gemaakt van het grondwater.

Grondwater

- Het regenwater zakt in zandgrond

- Zandgrond is waterdoorlatend 

- Zandgrond zuivert water gedeeltelijk

- Grondwater wordt opgepompd en gezuiverd 

- Daarna is het water geschikt voor gebruik

Grondwater

In Nederland staan ongeveer 250 pompstations die het grondwater wel vijftig tot honderd meter diep uit de grond pompen.

Dit water is tien tot honderd jaar oud en is al aardig schoon. 

 Waterzuivering

Laag Nederland

Hoog Nederland

Ligt boven 1m NAP

Ligt onder 1m NAP

...drinkt grondwater

...drinkt oppervlakte water

Infiltratie is het proces waarbij water in de bodem zakt.

1. Infiltratie in de duinen

 Water (uit het IJsselmeer, de Rijn en de Maas)  zakt in de duinen - wordt geïnfiltreerd.

Daarna weer opgepompt en gezuiverd.

De kwal is een waterinlaat in de Noordhollandse duinen bij Castricum  Het water dat hier doorheen stroomt is afkomstig uit het IJsselmeer. Dit water wordt  voorgezuiverd en gaat bij de kwal de duinen in. 

Op een natuurlijke wijze worden bacteriën verwijderd uit het water doordat het langzaam naar de bodem sijpelt.

2. Opslag in spaarbekkens

Dat zijn grote natuurlijke plassen zoals Biesbosch

Rotterdam

krijgt water uit

Biesbosch

(dit is een gebied in noord Brabant met veel water en eilandjes) 

Amsterdam

krijgt water uit de duinen.

Dat is water uit de Maas en het IJsselmeer dat via grote buizen

naar de duinen wordt gebracht. 

Het water wordt gefiltreerd door het zand en daarna weer uitgepompt voor gebruik.

In maart 2024 kwam er een ban

op PFAS in Europa. Wat is PFAS?

PFAS, Freepik

1. Een type brandstof dat in vliegtuigen wordt gebruikt vanwege hun hoge energiedichtheid
2. Natuurlijke mineralen die in drinkwater voorkomen en ongezond zijn voor het lichaam
3. Door de mens gemaakte stoffen die worden gevonden in de leefomgeving en in mensen
4. Schadelijke stoffen die worden gebruikt in zonnebrandcrème om UV-stralen te blokkeren

Wat is het grootste nadeel van grondwater als drinkwater?

1. DURE POMPEN
2. NIET OVERAL ZIT GRONDWATER
3. KUN JE ALLEEN IN DE WINTER OPPOMPEN
4. DE KANS OP VERDROGING

Kwaliteit van water

Ons drinkwater is van goede kwaliteit.

Ons oppervlakte- en grondwater is niet schoon genoeg.

Vervuiling door:

bestrijdingsmiddelen, kunstnest, PFAS, medicijnenresten.

P-WAT???

PFAS

Waarom is drinkwater uit oppervlaktewater duurder dan uit grondwater?

1. Oppervlakte water is vuiler dan grondwater
2. Oppervlaktewater is zout
3. Oppervlaktewater is schaars
4. Het is niet waar, het is net andersom.

Wat houdt 'Oppervlaktewater' in?

1. Water in zeeën, rivieren en meren
2. Water dat wordt opgepompt
3. Vervuild water
4. Brak water

Hoog Nederland

Laag Nederland

Grond water

Oppervlakte water

Het westen en het noorden

Het zuiden en het oosten

Hoe noemen we het overgaan van vloeibaar water naar waterdamp ?

De Rijn begint in

1. Oostenrijk
2. Duitsland
3. Nederland
4. Zwitserland

Hoe noemen we het proces van het 'in de grond zakken van water'?

1. Nuttige neerslag
2. Infiltratie
3. Grondwater
4. Evapotranspiratie

Wat is geen gevolg als we steeds maar regenwater uit de
duinen pompen?

1. De duinen verdrogen
2. De duinen zakken in
3. De duinen verzilten
4. Watertekort

Hoe noemen we het proces van het 'in de grond zakken van water'?

Brak water is...

1. goed voor landbouw
2. schaars
3. goed voor de natuurlijke balans
4. niet te drinken

Zilt water is...

1. goed voor landbouw
2. schaars
3. goed voor de natuurlijke balans
4. zout

Ga zelfstandig de volgende opdrachten maken

werkboek blz. 154

opdrachten:

1, 2, 4,

5a,  en 6

Markermeer

IJsselmeer

Waddenzee

Noord zee

Texel

Flevoland

Wat is water kwantiteit?

1. Kleur van het water (zoals bij de Gele rivier)
2. De hoeveelheid water
3. Kwaliteit van het water
4. Zoutgehalte van het water

Wat betekent de "waterbalans"

1. De hoeveelheid water die is er in een gebied
2. De hoeveelheid water die verdampt
3. Het verschil tussen de neerslag en de verdamping
4. Neerslag per jaar

Houtribdijk - tussen IJsselmeer en Markermeer

Afsluitdijk - tussen Waddenzee en IJsselmeer