Week 11 - cursus Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Week 11 - cursus Spelling

Welkom th1b!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten en leg op je tafel:

- Nieuw Nederlands

- je schrift en een pen

- je leesboek

- je laptop (deze nog even dicht houden)

Je kunt meteen starten met lezen in je leesboek.

maandag 30 september 2024

Na deze les:

kun je hoofdletters en leestekens correct gebruiken.

Planning van deze les:

• Lezen in je leesboek - ongeveer ca. 10 minuten.
• Taalvoutje van de week.
• Uitleg lesstof cursus 7 Spelling, §1. - 10 minuten
• maken opdrachten 1 t/m 5 van §1 

Lezen in je leesboek

Je leest ongeveer 10 minuten in stilte.

'Taalvoutje' van de week

Welke taalfouten zie je?

• uitlaadplaats = uitlaatplaats
• hondenuitlaatplaats
• Punt aan einde van de zin.

Planning cursus 7 - Spelling

De komende paar weken doen we cursus 7 - Spelling, 

§1 tot en met §7. 

Vandaag doen we §1 - Hoofdletters en leestekens.

Zoek de cursus zelf op in je leerwerkboek Nieuw Nederlands.

§ 1 Hoofdletters en leestekens - Blz. ?

Lesdoelen:

• Je leert wanneer je een hoofdletter moet schrijven;
• Je leert wanneer je een punt, uitroepteken of vraagteken gebruikt.

Wanneer een hoofdletter?

• Aan het begin van een zin;
• Bij namen (Tom, Nynke de Wit, Sinterklaas, Tilburg, Stationsstraat, de Maas, Hema); 
• Woorden die van namen afgeleid zijn (Haarlemse boekhandel, Noord-Hollandse, Grieks).

• Maar ook een hoofdletter bij:
• Feestdagen (Kerstmis, Pasen, Moederdag, Suikerfeest);
  
• Historische gebeurtenissen (de Tweede Wereldoorlog, de Watersnoodramp).

Achternamen met tussenvoegsels

• Tussenvoegsels zoals van, de, van de, van der, schrijf je zonder hoofdletter  als de voornaam of voorletter ervoor staat: 
• Frank van der Meij, F. van der Meij, Anwar el Hankouri, meneer J. de Jong

• Als er geen voornaam of voorletter voor staat, krijgt het eerste tussenvoegsel een hoofdletter:  meneer Van der Meij, mevrouw El Hankouri. 
• Dus niet: meneer Van Der Meij of meneer van der Meij

• Let op: de verkorte vormen 't en 'd worden altijd als kleine letter geschreven:
  Maarten 't Hart, meneer 't Hart, mevrouw d'Hondt

Let op: de tussenvoegsels van de meisjesnaam van een getrouwde vrouw schrijf je altijd met een kleine letter.

• Mirjam van der Plas-de Waard
• Mevrouw Van der Plas-de Waard

Wanneer geen hoofdletter?

• Dagen (vrijdag)
• Maanden (november)
• Seizoenen (herfst)
• Windstreken (noordoost, zuiden)

Zie theorie (groene tekst op blz. 228)

Met of zonder hoofdletter?

1. de volkskrant
2. de Volkskrant

Met of zonder hoofdletter?

1. maandag
2. Maandag

Met of zonder hoofdletter?

1. December
2. december

Leestekens I

Een punt gebruik je bij gewone zinnen:

De winter begint op 21 december.
Het meisje rent door het bos.
Volgende week begint de vakantie.

Leestekens II

Zet na een vraag een vraagteken.

Doe jij de deur even open?
Wil je ook wat drinken?
Hoe laat ben je vandaag vrij?

Leestekens III

Geef met een uitroepteken je zin extra nadruk.

Pas op voor die auto!

Houd nog toch eens een keertje je mond!

Te gek! We gaan op vakantie naar Thailand!

Zelf aan de slag

WAT?     Cursus 7 Spelling

                §1 Hoofdletters en leestekens

                 Maken opdracht 1 t/m 5

HOE?    Opdracht 1 doen we samen, de rest doe je zelfstandig. 

                

TIJD       

--> Huiswerk voor woensdag 13 november a.s.

Je kunt/weet nu:

• hoofdletters in zinnen en punten, uitroeptekens en vraagtekens op de juiste manier te gebruiken.

• hoofdletter bij namen op de juiste manier te gebruiken

Volgende les woensdag 13 november

Huiswerk:

• Maken opdrachten 2 t/m 5 van cursus Spelling §1 (indien nog niet afgemaakt in de les).
• Neem al je spullen mee voor Nederlands: Nieuw Nederlands, leesboek, leesmapje, schrift, opgeladen laptop.

Welkom th1b!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten en leg op je tafel:

- Nieuw Nederlands

- je schrift en een pen

- je leesboek

- je laptop (deze nog even dicht houden)

Je kunt meteen starten met lezen in je leesboek.

maandag 30 september 2024

Presentaties podcast

1 minuut per gesprek 

• Maak in het begin van de uitzending duidelijk wat het onderwerp is.
  
• Begin de uitzending met jullie voor te stellen.
• Spreek duidelijk verstaanbaar.
  

De luisteraars geven feedback en noemen tips en tops.

Lezen in je leesboek

Je leest ongeveer 10 minuten in stilte.

Huiswerk voor vandaag was

Maak opdrachten 2 tot en met 5 van Cursus 7 - Spelling, §1, blz. 228. 

Dat kon ook op je laptop.

Herhaling: wanneer een hoofdletter?

• Aan het begin van een zin; uitzonderingen zijn cijfer
• Bij namen 
• Woorden die van namen afgeleid zijn (Haarlemse boekhandel, Noord-Hollandse, Grieks).

Herhaling: wanneer een hoofdletter?

• 24 uur geleden waren we nog  in New York. Goed of fout?
• Goed, want als een zin begint met een cijfer, dan krijgt het eerstvolgende woord geen hoofdletter. 
• 's Avonds kijk ik vaak een film. Goed of fout? 
• Goed, want als een zin begint met een apostrof, dan krijgt het eerstvolgende volledige woord een hoofdletter. 
  
• Volgende maand vieren we kerstmis. Goed of fout? 
• Fout, want Kerstmis is een feestdag en dat schrijf je met een hoofdletter. 

Maar ook een hoofdletter bij:

• Feestdagen (zoals Kerstmis, Pasen, Moederdag, Suikerfeest);
  
• Historische gebeurtenissen (de Tweede Wereldoorlog, de Watersnoodramp).

Achternamen met tussenvoegsels

• Tussenvoegsels schrijven we met een kleine letter, tenzij er geen voornaam of voorletter voor staat, in dat geval krijgt het eerste tussenvoegsel een hoofdletter. Initialen (= alleen de eerste letter van een voornaam) schrijven we ook met hoofdletters.
• --> Hendrik de Jong, meneer H. de Jong, meneer De Jong, mevrouw Van der Pol, G.A. de Ridder.

• Let op: de verkorte vormen 't en 'd worden altijd als kleine letter geschreven: Maarten 't Hart, meneer 't Hart, mevrouw d'Hondt

Let op: de tussenvoegsels van de meisjesnaam van een getrouwde vrouw schrijf je altijd met een kleine letter.

• Mirjam van der Plas-de Waard
• Mevrouw Van der Plas-de Waard

Wanneer geen hoofdletter?

• Dagen (vrijdag)
• Maanden (november)
• Seizoenen (herfst)
• Windstreken (noordoost, zuiden)

Waar vind ik deze informatie?

Zie theorie (groene tekst op blz. 228)

Leestekens 

• Een punt gebruik je bij gewone zinnen.
  De winter begint op 21 december. Het meisje rent door het bos.

• Zet na een vraag een vraagteken. Doe jij de deur even open?

• Geef met een uitroepteken je zin extra nadruk. Pas op voor die auto!

Spelling §2 -d en -t

Sommige woorden eindigen op een t-klank. Die klank schrijf je soms met een -t, soms met een -d.

Zo bepaal je of een woord op een -d of -t eindigt

• Maak het woord langer door er -e, -en, -eren of -ig achter te zetten.
• Hoor je een t? Schrijf dan een -t aan het eind: boten → boot; parelwitte → parelwit; schattig → schat.
  
• Hoor je een d? Schrijf dan een -d aan het eind: rode → rood; tanden → tand; kinderen → kind; handig → hand.

Zelf aan de slag

WAT?     Cursus 7 Spelling

                §2 -d en -t

                 Maken opdracht 1 t/m 6

HOE?        Zelfstandig op je laptop of in je schrift.                

TIJD         15 minuten

KLAAR?   Lees de theorie van §3 Bijvoeglijk naamwoord door en start met maken opdrachten   1 tot en met 6.

Je kunt/weet nu:

• hoofdletters in zinnen, leestekens, -d en -t op de juiste manier te gebruiken.

• 
  

Volgende les donderdag 14 november

Huiswerk:

• Podcastgesprekje
• Cursus 7 Spelling, §2 - maak opdracht 1 t/m 6.

Welkom th1b!

Telefoon in de telefoontas? Ga dan lekker zitten en leg op je tafel:

- je schrift en een pen

- je leesboek

Je kunt meteen starten met lezen in je leesboek.

maandag 30 september 2024

Na deze les:

• kun je -d en -t correct gebruiken;
• heb je een podcastgesprek een één minuut laten horen

Planning van deze les:

• Lezen in je leesboek - ongeveer ca. 10 minuten.
• podcastpresentaties  (live voor de klas of opname afspelen).

Lezen in je leesboek

Je leest ongeveer 10 minuten in stilte.

Presentaties podcast

1 minuut per gesprek 

• Maak in het begin van de uitzending duidelijk wat het onderwerp is.
  
• Begin de uitzending met jullie voor te stellen.
• Spreek duidelijk verstaanbaar.
  

De luisteraars geven feedback en noemen tips en tops.

Opdrachten 1 tot en met 6 van Cursus 7 - Spelling, §2 Laatste letter-d of -t, blz. 228 afgekregen? 

Artikel babbeltruc

Wat is een babbeltruc? 

• Babbeltrucs zijn smoesjes waarmee oplichters proberen mensen te beroven. De oplichters ogen vaak betrouwbaar. Ze komen aan de deur of spreken mensen aan op straat met een mooie smoes. Vervolgens stelen zij geld en andere waardevolle bezittingen. In sommige gevallen gebeurt dit in combinatie met bedreiging en/of geweld. 
  
  
• Dieven doen zich soms ook voor als meteropnemer of reparateur. Of ze zeggen bijvoorbeeld dat ze van de bank zijn of van de thuiszorg. Ook vragen ze soms om een glas water of een pen, terwijl een handlanger het huis binnenglipt.
  
  
  

Bron: politie.nl

Zelf aan de slag

WAT? Lees zelf het artikel, markeer onbekende woorden. Thuis zoek je de betekenis op in een (online) woordenboeken schrijf deze op in je woordenschatlijst in je leesmapje.

TIJD  10 minuten

KLAAR? Ga lezen in je leesboek

Volgende les maandag 18 november

Huiswerk:

• zoek de betekenis op van de onbekende woorden uit het artikel 'Babbeltruc' in een (online) woordenboeken schrijf deze op in je woordenschatlijst in je leesmapje.

Les: we gaan verder met Cursus Spelling, vanaf §3.