6.6 De Gereedschapskist van de politiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

TvG 6.6 De Gereedschapskist van de politiek

Regering: ministers + koning*

Kabinet: alle ministers en staatssecretarissen

Hoofd regering: minister-president/premier

Parlement: Eerste en Tweede Kamer

*de koning heeft geen invloed in de regering

De regering anno 2023

De regering heeft de taak om te regeren (=uitvoeren) en de Tweede Kamer heeft als taak om de regering te controleren en om wetten te maken

• De Tweede Kamer wordt direct door de bevolking gekozen bij verkiezingen. Eerste Kamer via Provincies, indirect. 
  
  
• De Tweede Kamer controleert het dagelijks bestuur (de regering), maar kan zelf ook wetsvoorstellen doen.

coalitie

Politici in de tweede kamer die in de zelfde partijen zitten als de regering

Stemmen meestal in met voorstellen van de regering

oppositie

Politici in de tweede kamer die in andere partijen zitten dan de regering

Kunnen kritisch zijn tegenover voorstellen van de regering, tegen stemmen

De taak van de Tweede Kamer is te vergaderen en stemmen over de voorstellen van het kabinet.

Als de Tweede Kamer voor een voorstel is, dan kijkt de Eerste Kamer of de Tweede Kamer iets vergeten is, of het kan met de Grondwet er naast of een fout heeft gemaakt.

Hoe komt een wet tot stand?

• Ministers/ leden van de Tweede Kamer doen een wetsvoorstel.​
• Als de Tweede Kamer een wetsvoorstel goedkeurt (stemmen), dan gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer.
• Als de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft goedgekeurd, dan moet de koning zijn handtekening onder het wetsvoorstel zetten.​ Bij geen goedkeuring, terug naar Tweede Kamer, opnieuw bekijken en aanpassen.
• Als laatste wordt het wetsvoorstel gepubliceerd. Dan is de wet geldend voor iedereen in het land. 

Politieke Besluitvorming 

Wetgevingsproces

• Wetsvoorstel op het ministerie

• Behandeling wetsvoorstel in de ministerraad

• Advies Raad van State wetsvoorstel

• Behandeling wetsvoorstel in de Tweede Kamer

• Behandeling wetsvoorstel in de Eerste Kamer

• Ondertekening wetsvoorstel door de Koning en minister

• De wet treedt in werking na publicatie

Rechten van de  Tweede Kamer:

• Recht van amendement: wetsvoorstel aanpassen  
• Recht van initiatief: een wet voorstellen

*De Eerste Kamer heeft deze twee rechten niet

Rechten van de Eerste- en Tweede Kamer 

• Recht van budget (goed- of afkeuren van de staatsbegroting)

• Recht van enquête (tot op de bodem uitzoeken van een bepaalde zaak)

• Recht van Interpellatie Kamerlid mag ministers ondervragen in debat, ook buiten de agenda van te bespreken punten

Prinsjesdag

Iedere derde dinsdag in september is het Prinsjesdag:

•  De koning leest de troonrede (plannen regering) voor.
• De minister van Financiën biedt de miljoenennota (begroting) aan.

Wat als het mis gaat?

Recht van Enquête

De val van Srebrenica in 1995

Regering gevallen hierdoor

Onderzoek in 2002

 

Aan het werk:

6.6 De Gereedschapskist van de politiek

Vraag 1 t/m 9