14 oktober hart/bloedvaten/bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, t, havo
• Leerjaar 2

het hart.

Herhaling + aanvulling hart/bloedvaten

EN

Bloed 

In de afbeelding is een doorsnede van een schematisch hart weergegeven. Sleep de onderdelen naar het hart.

Rechterboezem

Rechterkamer

Linkerboezem

Linkerkamer

Bloed stroomt het hart in

Bloed stroomt het hart in

Bloed stroomt het hart uit

Bloed stroomt het hart uit

Wand van het hart

De hartwand bestaat uit vier lagen. Van binnen naar buiten zijn dat:

• endocard;
  
• myocard;
  
• epicard;
• pericard (dubbelwandig)

Hoe wordt het hart van bloed voorzien?

Kransslagaders

Kamers

Aorta

Hoe ontstaat de hartslag?

De prikkelautomaat

= De prikkelvormende en prikkelgeleidende 

hartspiercellen samen

Bestaat uit:

De prikkelautomaat bestaat uit:

de sinusknoop;

de boezem-kamerknoop;

de bundel van His;

de purkinjevezels.

Sinusknoop

• Zenuwknoop in de wand van de rechterboezem boven de boezem-kamerknoop
• De sinusknoop wekt elektrische prikkels (impulsen) op met een gemiddelde frequentie van 100 per minuut. 
• Functie= beide boezems gaan samentrekken en even later ook beide kamers.

Boezem-kamerknoop

• Zenuwknoop in de wand van rechterboezem onder de sinusknoop
• De boezem-kamerknoop ontvangt de prikkels van de sinusknoop
• Geeft ook weer prikkels af

Bundel van His

• Bundel prikkelgeleidende spiercellen door het harttussenschot van de boezems en de kamers
• Linker en rechter tak
• Lopen naar de hartpunt toe en buigen daar om

Purkinjevezels

• De bundeltakken gaan in het myocard van de kamers over in purkinjevezels. 
• De purkinjevezels vertakken zeer uitgebreid
• Zorgen ervoor dat prikkels vanuit de boezem-kamerknoop naar alle hartspiercellen van het myocard gaan

Rust en actiefase

Hart heeft altijd een rust en actiefase

Rustfase = diastole

Actiefase = systole

Deze termen worden ook gebruikt tijdens bloeddruk meten

Bijvoorbeeld Syst:120/Diast:80

Bloed

Bloed samenstelling

55% bloedplasma ​

45% bloedcellen:​

- rood                    = erytrocyten​

- wit                        = leukocyten ​

- bloedplaatjes = trombocyten​

Als je alle bloedcellen en de bloedplaatjes van het bloed hebt gescheiden, blijft er bloedplasma over.

De bestanddelen van bloedplasma zijn:

water (plasma bestaat voor 90% uit water)

zouten;

plasma-eiwitten;

bloedgassen;

Rode bloedcellen: vervoeren zuurstof

Witte bleodcellen: regelen de afweer

tijdelijk aanwezige stoffen.

Bloedplasma

De bestanddelen van bloedplasma zijn:

water;

zouten;

plasma-eiwitten;

bloedgassen;

tijdelijk aanwezige stoffen.

Rode bloedcellen

Zo’n 99% van de totale hoeveelheid bloedcellen bestaat uit rode bloedcellen.

De cel zit bijna helemaal vol met hemoglobine (Hb)

Hb kan in een zuurstofrijke omgeving gemakkelijk zuurstof binden.

Aanmaak voornamelijk in het rode beenmerg.

Afbraak in de lever en milt

Waardoor krijgt bloed zijn rode kleur?

1. De hematocrietwaarde
2. het aantal rode bloedcellen
3. Het aantal afgestorven rode bloedcellen
4. het eiwit hemaglobine

Witte bloedcellen

Afweer van het lichaam

Gevormd in het rode beenmerg en in lymfatische weefsels

Drie soorten:

• granulocyten
• monocyten
• lymfocyten

Bloedplaatjes

Bloedplaatjes (trombocyten) zijn zeer kleine stukjes cel.

Vol tromboplastinogeen. 

Belangrijke rol bij de bloedstolling. 

Bij beschadiging komt deze stof vrij.

Wat gebeurt er bij verwonding?

Bij elke verwonding die met een bloeding gepaard gaat, treden achtereenvolgens vier processen op. Dat zijn:

• plaatselijke bloedvatvernauwing;
  
• propvorming;
  
• bloedstolling;
  
• weefselherstel.

Wat zorgt ervoor dat je bloed stolt bij bijvoorbeeld een wondje?

1. Bloedplaatjes en rode bloedcellen
2. Rode bloedcellen, bloedplasma en witte bloedcellen
3. Witte bloedcellen en bloedplaatjes
4. Rode en witte bloedcellen

Trombocyt

erytrocyt

leukocyt

Bloedstolling

Afweer

Zuurstof vervoeren

Hemoglobine

Opdracht/huiswerk

Maak de opdrachten in ThiemeMeulenhoff over het 

hoofdstuk 3 bloed