Letterlijk en figuurlijk

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Nederlands

Welkom!

Nederlands

Letterlijk

en

figuurlijk

Aan het einde van deze les:

... weet je wat het verschil tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik.

... kun je letterlijk en figuurlijk taalgebruik herkennen.

... heb je een nieuw spreekwoord, nieuw gezegde of nieuwe uitdrukking geleerd.

Wie weet het verschil tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik?

Wie weet wat het verschil is tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik?

Kun je ook een voorbeeld noemen?

Wie weet het verschil tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik?

Bekijk de video.

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

Voor aap staan.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

Je komt nog te laat.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

Van een mug een olifant maken.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

Hij ging er als een haas vandoor.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

Je ziet het vanzelf.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Wat bedoelt de man in het rood met dat hij wel een aardig beeld heeft gekregen?

Leg de grap in de vorige afbeelding uit.

Letterlijk en figuurlijk taalgebruik

Bij letterlijk taalgebruik zeg je precies wat je bedoelt. 

Er zit geen andere betekenis achter. 

De wedstrijd van afgelopen zaterdag was onwijs spannend.

Bij figuurlijk taalgebruik zeg je iets wat je niet letterlijk bedoelt. 

Er zit een andere betekenis achter.

Jan is een stijve hark.

Figuurlijk taalgebruik

Jan is een stijve hark.

Jan is natuurlijk niet letterlijk een stuk tuingereedschap dat je niet kunt buigen. Hij is gewoon niet lenig. Hij beweegt zich ‘stijf’. 

Het is dus figuurlijk taalgebruik.

Letterlijk of figuurlijk?

Meestal is het duidelijk of iets letterlijk of figuurlijk wordt bedoeld.

Soms kan het allebei.

Tegen de lamp lopen

Letterlijk: Je bent écht (letterlijk) tegen een lamp aan gelopen.

Figuurlijk: Betrapt worden.

Tijd om te oefenen! Kom erbij!

Je ziet steeds een zin. (7 in totaal)

Jij bedenkt of deze zin letterlijk of figuurlijk wordt bedoeld.

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

1. Je moet nou eens goed in je oren knopen, dat je op tijd moet komen.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

2. Ik heb er een hard hoofd in of ik dit jaar ga slagen voor mijn eindexamen.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

3. Ik heb een wond aan mijn hoofd.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

4. Ik heb een zere keel.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

5. Mijn broer krijgt de baard in de keel

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

6. Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Letterlijk of figuurlijk bedoeld?

7. Je raadt nooit wie ik gisteren tegen het lijf liep.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Spreekwoorden ...

... zijn altijd figuurlijk bedoeld!

Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak met een les of een boodschap die voor iedereen herkenbaar is. 

Als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel.

Bonusvraag

Waarvoor dient figuurlijk taalgebruik eigenlijk? Met andere woorden: wat heb je eraan?

Aan het einde van deze les:

... weet je wat het verschil tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik.

... kun je letterlijk en figuurlijk taalgebruik herkennen.

... heb je een nieuw spreekwoord, nieuw gezegde of nieuwe uitdrukking geleerd.

Ik ken het verschil tussen letterlijk en figuurlijk.

ja

nee