oefenen met brongebruik

Oefenen met brongebruik
Historisch Denken
zie je schema in je examenhulp

gebruik formulier met
bronnen op de studiewijzer

bronmateriaal selecteren

Op het examen krijg je bronnen. Over die bronnen worden verschillende historische vragen gesteld. Je moet echter ook in staat zijn bronmateriaal te selecteren.

3 soorten selectie

1. Relevantie of bruikbaarheid
2. betrouwbaarheid
3.representativiteit

voor iedere vorm van selecteren moet je andere vragen stellen om tot een juiste oplossing te komen

bruikbaarheid/ relevantie

De centrale vraag hierbij is:

Geeft deze bron informatie die ik kan gebruiken voor het beantwoorden van de vraag?

Een (examen)vraag die wil weten of de bron bruikbaar is meestal zo opgebouwd dat ze je een onderzoeksvraag geven en jij moet aangeven of de informatie uit de bron inderdaad bruikbaar is voor je onderzoeksvraag. Dus geeft de tekst/ beelbron antwoord informatie omtrent de onderzoeksvraag.

Het draait bij bruikbaarheid altijd om de inhoud van de bron!

formuleer zoveel mogelijk vragen die je kunt stellen om achter de bruikbaarheid van een vraag te komen!

stel je doet een onderzoek naar de macht van het parlement in Engeland in de 17e eeuw. Je onderzoeksvraag luidt: Op welke wijze probeerde het parlement in de 17e eeuw de macht van de Engelse koning te beperken?

Betrouwbaarheid

De centrale vraag hier is:
Kunnen de gegevens feitelijk waar  zijn?

Bij betrouwbaarheid kijk je vooral naar de oorsprong van de bron.

Is de bron gepubliceerd? Zo ja wist de maker dit van te voren en wat is de politieke kleur van de krant/ tijdschrift etc?

formuleer zoveel mogelijk vragen om achter de betrouwbaarheid van een bron te komen.

-Geef een argument waarom je kunt twijfelen aan de betrouwbaarheid van de informatie uit deze bron over het verloop van de veldslag.
-Geef een voorbeeld van romeinse waarden die de bron bevat
-Geef een argument voor de betrouwbaarheid van de informatie uit
deze bron over de waarden van de Romeinen.

representativiteit

centrale vraag:
Is de mening van de maker van de bron/ inhoud van de bron typerend voor de periode waarin het zich afspeelt of voor bepaalde groepen mensen?

Bij representativiteit maak je een vergelijking .

Het draait bij representativiteit over de mening/ houding van mensen. Hierbij kijk je naar de inhoud van de bron maar ook naar de standplaatsgebondenheid van de maker.

formuleer vragen die je nodig hebt om achter de representativiteit van een bron te komen

Leg aan de hand van de bron uit of er sprake is van mogelijke representativiteit t.a.v. de protestante inwoners van Gent en hoe zit het met de katholieke inwoners van Gent?
Waarom spreken we van mogelijk?

bruikbaarheid of betrouwbaarheid?

Soms gebruiken examenmakers de woorden bruikbaarheid als ze eigenlijk betrouwbaarheid bedoelen of andersom. Soms is het lastig deze te onderscheiden.
Zoals in de volgende oefening.
(zie bijlage oefening 4)

Stel: je doet onderzoek naar de Arabische verovering van Egypte in de
zevende eeuw en je vindt deze bron. Je twijfelt aan de bruikbaarheid van
de bron de reconstructie van de gebeurtenissen bij de Arabische
verovering, omdat deze weergave een erg partijdige indruk maakt. Noem 2 redenen om te twijfelen aan de bruikbaarheid van de bron?