1.6 Natuurwetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Afronden §1.5 Transport door membranen
• Wat is wetenschappelijk onderzoek?

Huiswerk: 

• Opdracht 98, 100 en 101 van §1.6

Lessenreeks wetenschappelijk onderzoek

Les 1	Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Les 2	Theorie, onderzoeksvraag & hypothese Practicum plasmolyse
Les 3	Resultaten & conclusie Voorbereiden practicum osmose
Les 4	Uitvoeren practicum osmose Instructie practicum tuinkers
Les 5	Feedback carroussel osmose
Les 6	Werktijd + vragenrondje practicum tuinkers

Cijfers en beoordelingen

Practicum plasmolyse: oefenrondje, goede werkhouding in de les belangrijk 

Practicum osmose: oefenverslag, wordt beoordeeld door een ander duo en moet dan voldoende zijn

Practicum lichtinvloed: serieus verslag, cijfer ( )!

Opmerkelijk WETENSCHAPPELIJK ARTIKEL

Waarom doen we dit eigenlijk? 

Mieren 

Het meeste natuurwetenschappelijk onderzoek is experimenteel onderzoek!

Experimenteel onderzoek

• Er wordt een hypothese getest door een experiment.
• Één variabele wordt veranderd en het effect daarvan wordt gemeten.
• Conclusie wordt getrokken uit waarnemingen (resultaten).

 Beschrijvend onderzoek

• Registreren van waarnemingen, zonder te variëren met een variabele.
• Hieruit probeer je een algemene regel te vinden.
• Vaak onderzoek naar gedrag van mensen of dieren.

Beschrijvend eruit

De fasen van experimenteel onderzoek

Het doorlopen van de onderzoekscyclus geeft een causaal verband tussen 2 variabelen!

Causaal verband

maar lukt vaak niet goed, vaak komt er een ander type verband uit -> geeft nieuwe vragen

als je ouder wordt, wordt je zwaarder -> dus van tijd kom je aan!

Variabelen

Onafhankelijke variabele:

factor die een onderzoeker zelf varieert (= oorzaak!)

Afhankelijke variabele:

factor die de onderzoeker meet of registreert (= gevolg!)

wel validiteit en betrouwbaarheid

Controle experiment

Is een experiment om mee aan te tonen dat er geen andere factoren zijn die invloed hebben op de resultaten van het experiment. 

= blanco / nulmeting

Slechts één factor varieert

De regel bij experimenteel onderzoek is dat er steeds maar één factor/variabele mag verschillen.

Waarom?

Een voorbeeld

Doel:

Causaal verband (oorzaak en gevolg) vaststellen door te laten zien dat verandering in de onafhankelijke variabele direct verantwoordelijk is voor veranderingen in afhankelijke variabele 

Een voorbeeld

• Wat is de onafhankelijke variabele? En de afhankelijke variabele? 
• Beschrijf wat de onderzoeker moet veranderen bij de controlegroep. 
• Bedenk een variabele die constant gehouden is in beide groepen planten.

Afronding

Opdracht 98, 100 en 101 van §1.6

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Uitleg onderzoeksvraag en hypothese
• Practicum plasmolyse rode ui

Huiswerk: 

• Opdracht 106 t/m 113 van §1.6

Lessenreeks wetenschappelijk onderzoek

Les 1	Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Les 2	Theorie, onderzoeksvraag & hypothese Practicum plasmolyse
Les 3	Resultaten & conclusie Voorbereiden practicum osmose
Les 4	Uitvoeren practicum osmose Instructie practicum tuinkers
Les 5	Feedback carroussel osmose
Les 6	Werktijd + vragenrondje practicum tuinkers

De fasen van experimenteel onderzoek

Het doorlopen van de onderzoekscyclus geeft een causaal verband tussen 2 variabelen!

Literatuuronderzoek

Ieder onderzoek kent een theoretisch kader, waarin je  informatie verzamelt uit bestaande bronnen, zoals artikelen of websites.

Deze informatie gebruik je om een onderzoeksvraag en hypothese op te stellen!

Onderzoeksvraag

Een goed onderzoek begint met een onderzoeksvraag

• Open vraag
• Te beantwoorden met het onderzoek dat je uitvoert

Een goede onderzoeksvraag...

toets het effect of de invloed van onafhankelijke variabele op de afhankelijke variabele bij bepaald organisme in bepaalde tijd of situatie!

Verbeter de volgende onderzoeksvragen!

Hypothese

Een mogelijke verklaring voor de gevonden resultaten, die je helpt bepalen hoe je het onderzoek moet uitvoeren.

1. Gebaseerd op kennis uit eerder literatuuronderzoek
2. Noem zowel de onafhankelijke als de afhankelijke variabele
3. De hypothese is altijd toetsbaar, anders kun je niet achterhalen of het juist of onjuist is!

Verbeter de volgende hypothesen!

Practicum plasmolyse rode ui

Doorloop het werkblad zelfstandig en zorg ervoor dat je (zo goed mogelijk) een volledige onderzoekscyclus uitvoert. 

Het werk moet afgetekend worden door een docent of TOA 

(= exitticket voor de les)!

De gevolgen van de verandering van de osmotische waarde in de omgeving van plantaardige cellen

Afronding

Opdracht 106 t/m 113 van §1.6

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Uitleg resultaten en conclusie
• Voorbereiden practicum osmose bij bleekselderij

Huiswerk: 

• Theorie, onderzoeksvraag en hypothese bij practicum osmose af

Lessenreeks wetenschappelijk onderzoek

Les 1	Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Les 2	Theorie, onderzoeksvraag & hypothese Practicum plasmolyse
Les 3	Resultaten & conclusie Voorbereiden practicum osmose
Les 4	Uitvoeren practicum osmose Instructie practicum tuinkers
Les 5	Feedback carroussel osmose
Les 6	Werktijd + vragenrondje practicum tuinkers

Resultaten

De resultaten van een experimenteel onderzoek bestaan uit: 

• Resultatentabel met alle 'ruwe' meetgegevens
• Resultaatgrafiek met de verwerkte meetgegevens
• Beschrijving van de resultaten

Resultatentabel

Soorten grafieken

Grafieken

Wat je weet: x-as

Wat je meet: y-as

Wat je weet = onafhankelijke variabele

Wat je meet = afhankelijke variabele

Wat is er mis met de volgende grafieken?

Beschrijving van de resultaten

Conclusie

Wat is de juiste volgorde van wetenschappelijk onderzoek doen?

1. onderzoeksvraag - hypothese - materialen en methode - resultaten - conclusie - discussie
2. hypothese - onderzoeksvraag - materialen en methode - resultaten - conclusie - discussie
3. onderzoeksvraag - hypothese - materialen en methode - resultaten discussie - conclusie

Wat hoort bij elkaar?

verband tussen een afhankelijke en onafhankelijke variabele als beide variabelen een coninue reeks getallen zijn.

Bij geen continue reeks van de onafhankelijke variabele gebruik je deze grafiek. 

Deze gebruik je om de aantallen of percentages van de onafhankelijke variabele per groep weer te geven.

Staafdiagram

Histogram

Lijndiagram

Wat is fraude?

Afronding

Theorie, onderzoeksvraag en hypothese bij practicum osmose af voor de volgende les!

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Practicum osmose bij bleekselderij
• Instructie practicum tuinkers

Huiswerk: 

• Afmaken verslag osmose bij bleekselderij
• Uitvoeren practicum tuinkers

Lessenreeks wetenschappelijk onderzoek

Les 1	Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Les 2	Theorie, onderzoeksvraag & hypothese Practicum plasmolyse
Les 3	Resultaten & conclusie Voorbereiden practicum osmose
Les 4	Uitvoeren practicum osmose Instructie practicum tuinkers
Les 5	Feedback carroussel osmose
Les 6	Werktijd + vragenrondje practicum tuinkers

Afronding

Theorie, onderzoeksvraag en hypothese bij practicum osmose af voor de volgende les!

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Feedback carroussel verslag osmose bij bleekselderij

Huiswerk: 

• Uitvoeren practicum tuinkers

Lessenreeks wetenschappelijk onderzoek

Les 1	Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Les 2	Theorie, onderzoeksvraag & hypothese Practicum plasmolyse
Les 3	Resultaten & conclusie Voorbereiden practicum osmose
Les 4	Uitvoeren practicum osmose Instructie practicum tuinkers
Les 5	Feedback carroussel osmose
Les 6	Werktijd + vragenrondje practicum tuinkers

Afronding

Inleveren verslag practicum tuinkers op 

Wetenschappelijk onderzoek

Deze les: 

• Vragenrondje!
• Werktijd verslag bij practicum tuinkers

Huiswerk: 

• Inleveren verslag bij practicum tuinkers op .......