Nederlands - taalverzorging - spelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 4

Nederlands

Spelling

Hoofdletters
Meervoudsvormen

Aaneenschrijven

Doel van de les

1) Aan het einde van de les kun je benoemen welke woorden een hoofdletter krijgen.

2) Aan het einde van de les kun je het meervoud juist spellen van fotograaf

3) Aan het einde van de les kun je benoemen of je een koppelteken schrijft na een afkorting

Let op:

Aan het einde van de les moet iedereen iets opschrijven wat hij/zij nog niet wist voor deze les. Kortom: welke regel is nieuw voor jou en ga je NOOIT meer vergeten?

Zaterdag/zaterdag

1. Zaterdag
2. zaterdag

januari/Januari

1. januari
2. Januari

Wat is juist gespeld?

1. Tweede Kamer
2. tweede kamer
3. Tweede kamer

Hoofdletters

In het Nederlands schrijven we minder hoofdletters dan onze buurlanden.
Goed om te onthouden: dagen van de week én de maanden schrijven we met kleine letter! (In Duitsland en Engeland schrijf je dat met een hoofdletter).

De regels:

1. Begin van de zin
2. Namen van personen
3. Organisaties, merken en producten
4. Historische gebeurtenissen en feestdagen
5. Aardrijkskundige begrippen
6. Religieuze begrippen

Begin van de zin:

Vanavond hebben we teamuitje.

’s Avonds is het daar een dooie boel.

    29 personen? Dat zijn er veel!
    % betekent “procent”

Namen van personen

Annelies Marjolein Batink, Jan van Dam, H. de Jong.

Als er in een naam een tussenvoegsel staat zonder voorletter of voornaam, dan krijgt dat tussenvoegsel ook een hoofdletter: Dhr. De Vries, mevrouw Ten Cate.

Namen van organisaties, merken en producten

    Amnesty International, Ford Ka, USA, VN

Soms gebruiken organisaties een eigen spelling: PvdD, iPhone. Die spelling neem je gewoon over.

Historische gebeurtenissen en feestdagen

   

de Tweede Wereldoorlog, de Slag bij Waterloo, de Beeldenstorm

    Kerstmis, het Suikerfeest, Koningsdag, Moederdag

Alleen bij een samenstelling met feestdagen schrijf je kleine letters. Dat geldt ook voor gewone kalenderdagen en –periodes.

    paasdagen, kerstboom, vaderdagcadeau
    zomer, herfst, december, donderdag, middeleeuwen, klassieke oudheid

Aardrijkskundige begrippen

Je schrijft een hoofdletter bij namen van landen, steden en rivieren, volken en talen:

    Nederland, Groningen, de Maas, Franse kaas, Spaanstalig, de Britten

Als het om een windrichting gaat, schrijf je een kleine letter. Maar als de windstreek onderdeel is van een land, werelddeel etc. gebruik je wel een hoofdletter! En twee windrichtingen aan elkaar vormen samen een woord. Dus:

    In het uiterste noorden van Scandinavië wil niemand wonen
    De oostelijke wind waait stevig
    Zuid-Duitsland, Noord-Brabant, Westelijke Jordaanoever, Zuidoost Azië

Religieuze begrippen

De begrippen die bij een cultuur of een religie behoren, schrijf je niet met een hoofdletter.

    christendom, jodendom, islam, boeddhisme
    hij is een christen, zij is joods, een boeddhistisch gebruik

Maar de namen van heiligen, de heilige geschriften e.d. die bij die religie horen, schrijf je weer wel met een hoofdletter: God, Allah, de Bijbel en de Koran, Paasfeest, Kerstmis, Ramadan.

Veel regels dus...

Op deze site kun je de regels overzichtelijk nalezen:

https://www.machielsen.nl/wanneer-gebruik-je-een-hoofdletter/

Tip is om even deze regels zorgvuldig door te nemen voordat je de oefeningen gaat maken. En ook voordat je de eindtoets maakt.

Meervoudsvormen

Meervoud van fotograaf?

1. Fotograven
2. Fotografen

Meervoud van risico?

1. Risicos
2. Risico's

De uitspraak!

Bij het schrijven van het meervoud is het heel belangrijk om goed te luisteren naar de uitspraak van een woord!

Risico-risico's/risicos

Bureau - bureaus/bureau's

Aaneenschrijven en tussenklanken

Het laatste onderdeel!

Maar, niet eenvoudig...

De juiste spelling?

1. Radioactief
2. Radio-actief

De juiste spelling?

1. Lente-uitjes
2. lenteuitjes

Wederom de uitspraak

Bij het schrijven van het meervoud is de uitspraak heel belangrijk.

Samenstellingen

Samenstellingen schrijf je aan elkaar. Samenstellingen zijn woorden die ieder zelfstandig kunnen voorkomen.

(2 woorden) Tuinman, politieacademie, televisietoestel

(3 woorden) Viersterrenhotel, derdewereldland, langeafstandsloper

Liggend streepje

Koppelteken: om uitspraakproblemen te voorkomen: auto-ongeluk, koffie-uurtje, zee-eend.

Anders: klinkerbotsing!

Klinkerbotsing

Koppelteken na voorvoegsel

Adjunct-directeur

Ex-man

Niet-rokers

Non-actief

Combinaties titel en beroepen

Trainer-coach

minister-president

chef-kok

Aardrijkskundige namen of woorden die daarvan zijn afgeleid

Zuid-Frankrijk

Zeeuws-Vlaanderen

's-Hertogenbosch

Bij symbolen, afkortingen, cijfers, andere tekens, Sint of St.

100-jarige

Tv-toestel

mbo-student

$-teken

Woorden die anders onoverzichtelijk worden of vaste uitdrukkingen zijn:

Doe-het-zelver

Woon-werkverkeer

Huis-aan-huisblad

Wat is de juiste spelling?

1. RTL4programma
2. RTL4-programma

Wat is de juiste spelling?

1. Audiouitgang
2. Audio-uitgang

Wat heb je geleerd en ga je NOOIT meer vergeten?

Zelfstandig aan het werk met de opdrachten. Dit waren de onderdelen van 'spelling'