Hoofdstuk 2 herhaling

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 2 herhaling

War gaan we doen vandaag

Herhaling H3

Vlaggenquiz

voorbereiden op pww3

2.1 Leerdoelen

1. Je weet waar in de wereld dichtbevolkte en dunbevolkte gebieden zijn.

2. Je begrijpt waarom in arme landen het aantal geboorten zo hoog is en de gemiddelde levensverwachting zo laag.

3. Je kunt de bevolkingsdichtheid van een land uitrekenen.

AANTEKENING!

Snelle bevolkingsgroei, twee redenen:

1. Groot aantal geboorten (vooral in arme landen)
2. Steeds hogere levensverwachting

Snelle bevolkingsgroei in arme landen

De wereldbevolking groeit snel, dit komt vooral omdat er in arme landen veel kinderen worden geboren omdat:

1. Veel kinderen, veel aanzien
2. Kinderen verdienen geld en als pensioenvoorziening
3. Minder voorbehoedsmiddelen
4. Hoge kindersterfte

AANTEKENING!

Mensen worden gemiddeld steeds ouder omdat:

Levensomstandigheden zijn beter geworden:

• Betere hygiëne: riolering en waterleiding
• Goede gezondheidszorg: we eten en leven gezonder, goede medicijnen

In veel Afrikaanse landen is de levensverwachting nog laag:

• Hoge kindersterfte, oorlog, hongersnood, natuurrampen

AANTEKENING!

2.2

Op het plaatje zie je een migrant die van de VS naar Italie reist. 

De VS ziet hem als emigrant (hij vertrekt daar).

Italie ziet hem als immigrant (hij komt naar binnen).

Om de sociale bevolkingsgroei uit te rekenen kijk je naar de hoeveelheid mensen die erbij komt door migratie, minus (-) het aantal mensen dat vertrekt.

Dus als er in een jaar 200 mensen bijkomen door migratie, en er 230 vertrekken doe je dit:

200-230= -30

Er vertrekken dus per jaar 30 mensen.

(Wanneer het een positief getal is (boven de nul) komen er mensen bij, wanneer het een negatief getal is (onder de nul) worden het steeds minder mensen.)

Om de natuurlijke bevolkingsgroei te berekenen kijk je naar de hoeveelheid geboortes in een land minus (-) de hoeveelheid sterfgevallen. 

Dus wanneer er 200 baby's worden geboren in een jaar en 130 mensen sterven doe je dit:

200-130= 70

Er worden dus 70 meer mensen geboren dan dat er sterven.

(Wanneer het een positief getal is (boven de nul) komen er mensen bij, wanneer het een negatief getal is (onder de nul) worden het steeds minder mensen.)

Om de totale bevolkingsgroei uit te rekenen pak je de sociale en natuurlijke bevolkingsgroei samen. Als we de twee voorbeelden hierboven pakken betekent dit het volgende:

Sociale bevolkingsgroei was -30. Natuurlijke bevolkingsgroei was 70.

-30+70= 40

De bevolking van het land stijgt dus met 40 mensen, er komen 40 mensen meer bij dan dat er af gaan.

Een voorbeeld van een arbeidsmigrant is iemand die uit Polen naar Nederland verhuist omdat ze hier meer betalen voor het werk wat ze doen.

Een voorbeeld van een vluchteling is iemand die uit Afghanistan vlucht omdat ze als vrouw niet dezelfde rechten heeft. 

Joden die in de tweede wereldoorlog migreerden naar het Verenigd Koninkrijk waren ook vluchteling.

Een voorbeeld van een ecologische vluchteling is een boer die door de droogte geen gewassen meer kan laten groeien, en dus naar een ander land vertrekt. 

Een voorbeeld van sociale redenen om te migreren zijn de familie (partner/kinderen) van de arbeidsmigrant die eerst waren achtergebleven, maar later toch verhuizen naar het land van de arbeidsmigrant.

Push: Letterlijk duwen. Voel je je mentaal weggeduwd? Is er bijvoorbeeld oorlog of zijn er geen banen? Dan is het een pushfactor, dit zijn redenen om ergens niet naar toe te gaan. 

Pull: Letterlijk trekken. Voel je je mentaal aangetrokken? Bijvoorbeeld door gratis onderwijs of door goedkope huizen? Dan is het een pullfactor, dit zijn redenen om ergens wel naar toe te gaan.

Kijk per foto of dit een push of pull factor is en waarom.

Vraag

Push: Vulkaanuitbarstingen zorgen voor een onveilige en onaangename situatie.

Push: Bosbranden zorgen voor een onveilige en onzekere situatie.

Push: Oorlog zorgt voor een onveilige situatie.

Pull: Veel bedrijven zorgen voor veel banen.

Pull: Bij een fabriek zijn veel banen.

Push: De fabriek is slecht voor het milieu

(Een plaats heeft vaak meerdere push en pull factoren)

2.3 Leerdoelen

- Je weet op welke manier je een cultuur kunt beschrijven met drie soorten cultuurelementen.

- Je begrijpt waarom culturen vroeger en nu verspreid en vermengd raken.

- Begrijp je hoe een cultuur kan veranderen

Cultuur=

'De manier waarop een groep mensen samenleeft'

Cultuur is aangeleerd.

Taal, godsdienst, voedsel

Cultuuruitingen

Cultuuruitingen

Zaken waaraan je cultuur kunt herkennen noemen we cultuuruitingen

Voorbeelden van cultuuruitingen uit de foto hiernaast zijn gebouwen en voedsel.

Cultuuruitingen

1. Taal en Godsdienst

Dingen die te maken hebben met je verstand. 

Cultuuruitingen

2. Wetten, familiebanden en opvoeding.

Dingen die te maken hebben met hoe je met elkaar samenleeft.  

Cultuuruitingen

3.

 Zichtbare dingen in een land.

vb: kleding, gebouwen, kunst en voedsel

Onzichtbare cultuur

Normen en waarden:  Dingen die belangrijk zijn in een cultuur (waarde) Hoe je je binnen een cultuur moet gedragen (normen)

Tradities: gewoonten die van generatie op generatie worden doorgegeven

2.4 doelstelling

• Je weet hoe culturen verspreid raakten en welke gevolgen dat had.
• Je begrijpt waardoor culturen vermengd raakten.
• Je begrijpt waardoor een culturele identiteit gevormd wordt.

Cultuurverspreiding

Vroeger:

2 manieren:

1. Door handel: zijde, papier, drukken van teksten, buskruit, kompas.

2. Door veroveringen: koloniën -> Slavernij

vermenging van cultuur

1. Massamedia                                     2. Migratie en Toerisme

 VB?                                                                 VB?                    

Cultuurvermenging

Elementen uit verschillende culturen worden door elkaar gebruikt en aangepast.

Cultuurvermenging

Cultuurverlies vs Cultuurbehoud 

cultuurverlies: Wanneer cultuurelementen niet meer gebruikt worden. vb.klederdracht, liedjes (sinterklaas)

 cultuurbehoud. Wanneer musea en onderwijs cultuurelementen proberen te behouden.

Culture identiteit

Jouw cultuur(en) is jouw culturele identiteit

Je kan alleen een Nederlandse culturele identiteit hebben, maar dus ook meerdere

culturele identiteit

Verbonden voelen met een cultuur. 

vb. vlag, volkslied, nationale feestdag 

- valt niet samen met een land.

- je kan zelf meerdere culturele identiteiten hebben.

Amerikanisering = Amerikaanse cultuur dringt door bij andere culturen. vb coco cola, engelse woorden en big tech(grote internetbedrijven) vb: instagram, google, facebook

Leerdoelen paragraaf 2.5

• Je weet waar in Nederland de meeste mensen wonen en waar de bevolking groeit en afneemt;
• Je begrijpt hoe en waarom de leeftijdsopbouw in Nederland verandert;
• Je kunt kaarten en grafieken over de bevolking in Nederland lezen.

Overschot

Wanneer het geboortecijfer hoger is dan het sterftecijfer spreek je van een:

Geboorteoverschot

Waardoor nam het geboortecijfer in Nederland toe vanaf 1900?

• aanleg riolering
  
• toename medische kennis
  
• optimisme (na Tweede Wereldoorlog, Baby Boomers)

Bevolkingsdiagram/

veranderingen

Piramidevorm --> veel kinderen, weinig ouderen 1956

Bijna 50%  ouder dan 40 jaar 

20% is ouder dan 65 jaar, dat heet

vergrijzing. 2020

Vanaf 2040 verwacht men in Nederland een

sterfteoverschot.

Dicht bij elkaar?

Wat zijn de verschillen in de

bevolkingsdichtheid?

Binnen Nederland zijn grote

regionale verschillen

Dunbevolkt

Dichtbevolkt

Spreiding NL

Vooral op platteland trekken de jonge mensen naar de grote steden > 

Wat is het gevolg van deze binnenlandse migratie?
Voorzieningen gaan sluiten en verdwijnen. + vergrijzing platteland

Vergrijzijng

Hoofdstuk 2.6

Regionale verschillen in taal en godsdienst

Cultuurverschillen

2 officiële talen

Nederlands

Fries

-In verschillende regio's spreekt men een ander dialect met eigen uitdrukkingen en accenten

Waar komen dialecten voor?

Je hebt dialecten in regio's maar ook in bepaalde steden en dorpen

Regionale verschillen in godsdienst

50% van de Nederlanders niet gelovig

Grootste gedeelte is christen.

Daarna zijn moslims de grootste groep gelovigen. 

Migratie 

Allochtoon zeggen we niet meer. We spreken van mensen met een migratieachtergrond.

10% van de Nederlanders zijn  niet in Nederland geboren.

Multiculturele samenleving

• Door alle mensen vanuit verschillende landen is Nederland een Multiculturele samenleving geworden. 
• Een samenleving met daarin invloeden uit heel veel culturen.

create.kahoot.it