Renaissance en Humanisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Tijdvak 5

De Renaissance

20 minuten

Homo universalis (universeel mens)

• Ideaal mens: kunstenaars als Michelangelo, Leonardo da Vinci en Rafael, blonken vaak uit in meerdere disciplines: beeldhouwkunst, schilderkunst, architectuur etc. 
• Hiernaast de Sint Pieter met de door Michelangelo ontworpen Koepel.
• Ook Leonardo da Vinci was representatief voor de Renaissance vanwege de vele disciplines waarin hij uitblonk!

Vormentaal klassieke oudheid

Schilderkunst

• anatomie onderzoeken
  
• diepte werking (perspectief)
• Griekse en Romeinse goden
  
• ondertekening van het schilderij
  
• rijke mensen en kerk bestellen
  

De geboorte van Venus

Beeldhouwkunst

Kunstenaars deden de beeldhouwkunst en schilderkunst van de Romeinen na.

Wist je dat:

In de oudheid werden beelden geverfd. In de renaissance wisten de mensen dat niet. Ze maakten ook beelden van marmer, maar zonder verf, omdat ze dachten dat de grieken dat ook zo deden.

Michelangelo - David

Het orgineel:

rond 120 na Chr.

De kopie:

rond 1580 na Chr.

Voorbeeld van Architectuur in de Renaissance

Wie of wat staat er centraal in het denken bij het Humanisme?

1. God
2. de kerk
3. de mens
4. de politiek

Welke bewering over de relatie tussen humanisme en renaissance is fout?

1. Het humanisme gaat uit van het menselijk verstand, dus ook kennis uit de oudheid is belangrijk.
2. Bij het humanisme gaat men er vanuit dat de mens zelf nadenkt.
3. Door bestudering van oorspronkelijke bronnen worden de klassieken herontdekt.
4. Doordat het humanisme uitgaat van de mens, gelooft de mens niet meer in god.

Van welke stroming is Erasmus de bekendste Nederlandse vertegenwoordiger?

1. Katholicisme
2. Rationalisme
3. Humanisme
4. Classicisme

Een vraag over humanisme. Hieronder staan vier zinnen die oorzaak en gevolg van elkaar zijn. Zet de letters A t/m D in de juiste volgorde:

A. De drukpers maakte grote aantallen boeken.
B. De renaissance ontstond in Italië.
C. De renaissance verspreidde zich in de 16e eeuw over Europa.
D. Ideeën werden sneller verspreid.

1. B --> D --> A --> C
2. B --> A --> D --> C
3. C --> A --> D --> B
4. B --> C --> D --> A

Leg uit wat het verband is tussen het veranderende wereldbeeld in de Renaissance en de heroriëntatie op de Klassieke Oudheid.

Deze prent van Leonardo da Vinci wordt vaak gebruikt
om te laten zien dat de Middeleeuwen voorbij zijn.
Leg dit uit, door met de tekening uit te leggen dat deze
tekening typerend is voor een geleerde uit de Renaissance.

Met dit schilderij van kun je de heroriëntatie op de klassieke oudheid en het veranderde mensbeeld van de Renaissance illustreren. Toon dit aan door:
- een element uit het schilderij te noemen dat aansluit bij de heroriëntatie op de klassieke oudheid en
- een element uit het schilderij te noemen dat aansluit bij het veranderende mensbeeld van de Renaissance.

In 1506 tekende Giovanni Contarini een wereldkaart waarop voor het eerst het continent Amerika was afgebeeld. De kaart werd hierna gedrukt.
Leg uit dat de verspreiding van deze kaart bijdroeg aan het veranderende wereldbeeld van de renaissance

De Groningse geleerde Rudolph Agricola (1444-1485) schreef over kunst:
“Bij beeldende kunst genieten we niet van wat we zien, maar van hoe het is
weergegeven, omdat we daarin het talent van de kunstenaar herkennen.” Leg uit dat deze opvatting over kunst past bij de Renaissance en niet bij de middeleeuwen.