4HV - Literatuurgeschiedenis - Middeleeuwen les02

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Middeleeuwen

Opbouw van de les

1. Herhaling vorige les
2. Quizje bij gelezen huiswerk
3. Theorie aanvullen
4. Bespreken huiswerkopdrachten
5. Uitdelen opdracht literair werk
6. Filmpje met kijkvragen
7. Afsluiting

Wat weet je nog van de vorige les?

Welke taal werd er in het gebied Nederland gesproken in de periode 800 tot 1150?

1. Oud-Nederlands
2. Diets
3. Middelnederlands
4. Latijn

De literatuurgeschiedenis begint vanaf 1100. Was er daarvoor dan geen Nederlandse literatuur?

1. Nee, er was alleen de Bijbel in het Latijn.
2. Nee, er waren helemaal geen verhalen.
3. Jawel, want verhalen werden wel verteld.
4. Jawel, want we lazen graag Duits/Frans.

handschriften

codex

elk boek was met de hand geschreven, op bestelling

Miniaturen, vooral bij de initialen

Door de mondelinge overlevering en het kopiëren

ontstaan meerdere versies van hetzelfde verhaal.

Jongleurs/minstrelen veranderden zelf het verhaal.

Monniken vergaten delen of voegden zelf stukken toe.

Boekdrukkunst

Aan het eind van de middeleeuwen wordt de boekdrukkunst uitgevonden.

Boeken werden hierdoor goedkoper en bereikbaar voor een groter publiek.

Poëzie werd omgezet in proza, want het hoefde niet meer allemaal onthouden te worden.

Gemeenschapskunst

In de middeleeuwen behoorde kunst, en dus ook boeken, tot de gemeenschap. Je was onderdeel van een groep en talent was een gave van god, niet een eigen verdienste.

Plagiaat bestond niet, kunst werd juist mooi gevonden als het op andere werken leek 

Taal

Diets was de overkoepelende term voor de verschillende gesproken dialecten.

Middelnederlands is hetzelfde als Diets.

Geen uniforme spelling.

Bespreken huiswerkopdrachten

Noem de opdracht en vertel wat je hebt gevonden in maximaal 2 minuten. Ik vul daarna aan wat je nog mist, zet alles in een bestand en deel dit met elkaar (Google Docs aanmaken?)

Dit regel je na de les, of als er zo tijd over is!

Huiswerkopdracht

• Je krijgt van mij een literair werk toegewezen uit de Middeleeuwen.
• Hierbij zoek je een samenvatting op (soms zijn er hele leuke filmpjes te vinden die een samenvatting geven).
• De samenvatting mag niet van Wikipedia of scholieren.com komen!
• Geef aan welk genre het literaire werk is.
• Zoek op waarom het werk heel typisch is voor de Middeleeuwen (denk hierbij aan de kenmerken van vorige les).
• Zoek extra informatie op over dit werk (schrijver, populariteit, geschreven of ook gedrukt, doel van het verhaal etc.)
• Verwerk dit allemaal in maximaal 1.5 A4
• Deadline = dinsdag 14 april

Literaire werken verdeeld

Evie - Lanseloet van Denemarken

Dean - Karel ende Elegast

Junior - Beatrijs

Lex - Van den vos Reijnaerde (Reinaert de vos)

Rikke - De jeeste van Walewein en het schaakbord

Bobbie - Lanseloet en de hert met het witte voet

Marc - Der naturen bloemen

Tom - De Mariken van Nimwegen

Kijkvraag 01 - Wat was het publiek van Jacob van Maerlant?

1. De geestelijken
2. Wetenschappers
3. Edelen en burgers die geen Latijn konden.
4. Edelen.

Wat was in de Middeleeuwen de bron van kennis?

1. De werken van Jacob van Maerlant
2. De Bijbel
3. Werken van Griekse wetenschappers
4. De universiteit

Wat is een duivel eigenlijk?

1. Een gevallen engel
2. Een beestje met hoorns
3. Een soort God maar dan in de hel
4. Een slang

Welke omschrijving past het best bij Jacob's visie van de Aarde?

1. De Aarde is zo plat als een pannenkoek.
2. De Aarde draait om de zon.
3. De Aarde is eigenlijk de hel.
4. De Aarde is het ronde middelpunt van het heelal.

Hubert Slings geeft de Middeleeuwer nog een nieuwe naam die past bij zijn geloof. Welke is dat?

1. Reiziger
2. Genieter
3. Zwerver
4. Zondaar

Van welke stad dacht men dat het het middelpunt was van de Aarde?

1. Amsterdam
2. Antwerpen
3. Jeruzalem
4. Rome

Waarom gaat Brandaan eigenlijk reizen?

1. Dat vindt hij gewoon leuk.
2. Hij wil de wereld zien.
3. Het moet van een Engel.
4. Zijn volk wil dat.

Huiswerk volgende keer

Regel je leesboek: De Held van Jessica Durlacher of Magnus van Arjen Lubach. We starten met lezen op 14 april. 

Lees de pagina: https://literatuurgeschiedenis.nl/middeleeuwen/literatuurgeschiedenis/lgme037.html

Maak een klein overzichtje van de belangrijkste punten uit bovenstaande pagina.

Noem drie dingen die je van deze les zijn bijgebleven.