V3 | Les 3 | Latijn | 12-09-2024

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom & Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 
• Open je boeken bij tekst 2.a.

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Programma

• Terugblik: koning Midas verandert alles in goud
• Leerdoelen opstellen: bijvoeglijk naamwoord & functies
  
• Instructie: korte grammatica-uitleg
  
• Aan de slag: oefeningen maken en tekst vertalen
• Reflectie en leerdoelen check: hebben we het begrepen?

Weet je het nog?
Alles wat koning Midas aanraakt, verandert in

1. Zilver
2. Goud

Neem pag. 18 van je tekstboek. Er staan 8 Latijnse woorden in de tekst van dingen die Midas aanraakt. Kun jij ze alle 8 vinden? Schrijf er zoveel mogelijk (in het Latijn!) op :-)

De Nominativus heeft de functie van

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp

Functies nom & acc

Nominativus

• Onderwerp: Midas ontvangt geschenken
• Naamwoordelijk deel: Midas is koning 

Accusativus

• Lijdend voorwerp: Midas ontvangt geschenken
• Na een voorzetsel: Midas gaat naar het paleis

Nota bene (let op): de functie van een woord kun je alleen benoemen in de context van een zin (dus niet in een losse taaloefening!)

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Leerdoelen

• Je kan combinaties van zelfstandige naamwoorden en bijvoeglijke naamwoorden vertalen
  
• Je kan uitleggen wat een naamval en een functie is (nom + acc)
  
• Je kan persoonsvormen in het ev en mv vertalen
  
• Je kan korte Latijnse zinnen vertalen 

Bijvoeglijk naamwoord

> zegt iets over een zelfstandig naamwoord

> bijvoeglijk naamwoord heeft zelfde getal (ev/mv), geslacht (m/v/o) en naamval (nom/acc) als zelfstandig naamwoord

Vb. Bona puella = het goed meisje (nom ev v)

Laetum deum = de blije god (acc ev m)

Mira dona = schitterende geschenken 

(nom/acc mv o)

ZN en BN moeten congrueren

= overeenkomen in getal/geslacht/naamval

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Zelfstandig naamwoord: groep 1 en 2

Zelfstandige naamwoorden worden ingedeeld in groepen. Woorden hebben een geslacht (vrouwelijk/mannelijk/onzijdig)

Naamval	Getal	Functie	Groep 1: V	Groep 2: M	Groep 2: O
Nom	Ev	Onderwerp	mens- a	serv- us	don- um
Acc	Ev	Lijdend vwp	mens- am	serv- um	don- um
Nom	Mv	Onderwerp	mens- ae	serv- i	don- a
Acc	Mv	Lijdend vwp	mens- as	serv- os	don- a

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Aan de slag

Maak nu taaloefening E op pagina 15.

Vb. (mirus) mensae

1. Pas het bijv nw (tussen haakjes) aan aan het zn

2. Vertaal de combinatie (let op ev/mv)

Klaar? Dan mag je herhalingsoefening A op pagina 17 maken. 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd en leerlingen worden steeds zelfstandiger. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Werkwoord: persoonsvorm

Een persoonsvorm herken je aan het einde van een werkwoord:

hij ziet, zij zien. In het Latijn is dat net zo!

• Videt = hij ziet

Vident = zij zien

• Audit = hij hoort

Audiunt = zij horen

• Mutat = hij verandert 

Mutant = zij veranderen

Een werkwoord heeft een stam en een uitgang:

Muta-t (3e ev, hij)

Muta-nt (3e mv, zij)

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Aan de slag

Maak nu taaloefening B op pagina 18.

Vb. Deus (audit/audiunt)

1. Bepaal voor jezelf of het onderwerp (nom) ev of mv is.

2. Pas het werkwoord aan.

3. Vertaal de zin.

Klaar? Dan mag je verder met herhalingsoefening A op pagina 17

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd en leerlingen worden steeds zelfstandiger. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Controle: B

2. Servi vinum (habet/habent)

3. Midas vinum (videt/vident)

4. Apollo (certat/certant)

5. Dei (canit/canunt)

6. Pan per silvas (errat/errant)

Reflectie

1. Je kan combinaties van zelfstandige naamwoorden en bijvoeglijke naamwoorden vertalen
   
2. Je kan uitleggen wat een naamval en een functie is (nom + acc)
   
3. Je kan persoonsvormen in het ev en mv vertalen
   
4. Je kan korte Latijnse zinnen vertalen 

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende Unit. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag op basis van het Learner Profile en de ATL-skills. Dit wordt vastgelegd in Toddle. Samen blikken docent en leerlingen vooruit aan de hand van de JdW-planner.